Phả hệ dưới đây mô tả sự di truyền hai bệnh ở người: bệnh M và bệnh P

* Hướng dẫn giải

Chọn đáp án B

Các kết luận số I, IV đúng.

+ Xác định quy luật di truyền của hai bệnh và quy uớc gen:

Vợ chồng số 5, 6 không bị bệnh P sinh ra con gái 11 bị bệnh này → bệnh do gen lặn nằm trên NST thường. Quy ước gen: A: bình thường; a: bị bệnh (A trội hoàn toàn so với a).

Vợ chồng số 7, 8 không bị bệnh M nhưng có con trai 12 bị bệnh này và bệnh chỉ xuất hiện ở nam giới trong phả hệ → bệnh do gen lặn nằm trên NST giới tính X quy định, không có alen tương ứng trên Y. Quy ước gen: B: bình thường, b: bị bệnh (B trội hoàn toàn so với b).

+ Xác định kiểu gen của những người trong phả hệ:

Về bệnh P:

- Những người 1, 4, 8, 11 đều bị bệnh nên có kiểu gen aa.

- Người số 2 bình thường nhưng có con gái số 8 bị bệnh → Số 2 có kiểu gen Aa.

- Người số 9 không bệnh nhưng có bố bị bệnh → Số 9 có kiểu gen: Aa. Số 3 có kiểu gen (AA hoặc Aa).

- Người số 5, 6 bình thường nhưng có con gái 11 bị bệnh (aa) → Kiểu gen của 5, 6: Aa. Số 10 có kiểu gen 1/3 AA : 2/3 Aa

- Người số 7 có kiểu gen AA hoặc Aa. Số 12, 13 không bị bệnh nhưng có mẹ bị bệnh → 12, 13: Aa.

- Kiểu gen của người 14, 15 là 2/5 AA : 3/5 Aa

Về bệnh M:

- Người con trai số 2, 4, 5, 7, 10, 14 đều không bị bệnh nên có kiểu gen X^BY.

- Người con trai số 12 bị bệnh nên có kiểu gen X^bY → số 8: X^BX^b → số 1: X^BX^b.

- Người số 13 không bị bệnh, có bố mẹ không bị bệnh nhưng có anh trai bị bệnh

→ Số 13 có kiểu gen ½ X^BX^B : ½ X^BX^b.

Những người phụ nữ số 3, 6, 9, 11, 15 không bị bệnh nên có kiểu gen X^BX^-.

Vậy kiểu gen của những người trong phả hệ về cả hai bệnh như sau:

1. aaX^BX^b

2. AaX^BY

3. A_X^BX^-

4. aaX^BY

5. AaX^BY

6. AaX^BX^-

7. A_X^BY

8. aaX^BX^b

9. AaX^BX^-

10. A_X^bY

11. aaX^BX^-

12. AaX^bY

13. Aa (1/2 X^BX^B : 1/2 X^BX^b)

14. (2/5 AA : 3/5 Aa) X^BY

15. A_X^BX^-

+ Xét các phát biểu của dề bài:

-I đúng: bệnh M do gen nằm trên NST giới tính X quy định, không có alen tương ứng trên Y.

-II sai: chỉ xác định được kiểu gen của 6 người trong phả hệ, đó là những người số 1, 2, 4, 5, 8 và 12.

-III sai: cặp vợ chồng 13 - 14 sinh ra một đứa con trai, xác suất để người con trai này chỉ bị một bệnh là:

13. Aa (1/2 X^BX^B : 1/2 X^BX^b) x 14. (2/5 AA : 3/5 Aa) X^BY

Tỉ lệ con trai mắc 1 bệnh (A_X^bY + aaX^BY)=13/80

→ Khi vợ chồng này sinh 1 con trai, xác suất để đứa con này chỉ mắc 1 bệnh=32,5%

- IV đúng: vợ chồng này sinh thêm 1 đứa con gái, xác suất để người con này bình thường và không mang alen gây bệnh = AAX^BX^B = 13,125%