Hoá học 11 Bài 12: Phân bón hóa học

• Phân bón hoá học: là những hóa chất có chứa các nguyên tố dinh dưỡng, được bón cho cây nhằm nâng cao năng suất mùa màng.
• Có 3 loại chính: phân đạm, phân lân và phân kali.

Hình 1: Các loại đạm amoni, đạm nitrat, đạm urê

• Cung cấp N hoá hợp dưới dạng NO₃^-, NH₄⁺
• Kích thích quá trình sinh trưởng, làm tăng tỉ lệ protein thực vật à Cây trồng phát triển nhanh, cho nhiều hạt, củ, quả.
• Độ dinh dưỡng được đánh giá theo tỉ lệ % khối lượng của nguyên tố N

• Cung cấp P cho cây dưới dạng ion PO₄ ^3-
• Tăng quá trình sinh hoá, trao đổi chất, trao đổi năng lượng của cây.
• Đánh giá theo tỉ lệ % khối lượng P₂O₅.

• Cung cấp kali dưới dạng ion K⁺.
• Tăng cường tạo ra đường, bột, xơ, dầu à tăng khả năng chống rét, chống bệnh và chịu hạn cho cây.
• Đánh giá theo tỉ lệ % khối lượng K₂O

• Phân hỗn hợp: N,K,P
• Phức hợp: Amophot: NH₄H₂PO₄ và (NH₄)₂HPO₄

• Cung cấp các nguyên tố: Bo, Mg, Zn, Cu, Mo… ở dạng hợp chất.
• Cây trồng chỉ cần 1 lượng nhỏ nên các nguyên tố trên đóng vai trò là vitamin cho thực vật.

Hình 2: Phân bón hóa học

Bài 1:

Chia dung dịch H₃PO₄ thành 3 phần bằng nhau:
- Trung hoà phần một vừa đủ bởi 300ml dung dịch NaOH 1,5M.
- Trộn phần hai với phần ba rồi cho tiếp vào một lượng dung dịch NaOH như đã dùng ở phần một, cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam muối. Giá trị m là:

Hướng dẫn:

\(\\ P1 : n_{NaOH}.\frac{1}{3} = n_{H_{3}PO_{4}} = 0,15 \ mol \\ P2 + P3 : n_{H_{3}PO_{4}} = 0,3 \ mol \Rightarrow n_{NaOH} = 1,5n_{H_{3}PO_{4}}\)
⇒ Tạo muối: NaH₂PO₄: x mol và Na₂HPO₄: y mol
⇒ n_NaOH = x + 2y = 0,45; x + y = 0,3
⇒ x = y = 0,15 mol
⇒ Muối gồm 0,15 mol NaH₂PO₄ và 0,15 mol Na₂HPO₄
⇒ m = 39,3g 

Bài 2:

Một loại phân bón không chứa tạp chất (phân nitrophotka) có chứa 17,5%N theo khối lượng. Phần trăm theo khối lượng của photpho trong loại phân bón nói trên có giá trị gần nhất với?

Hướng dẫn:

Phân Nitrophotka là: x(NH₄)₂HPO₄.yKNO₃ có %m_N = 17,5%
⇒ (28x + 14y)/(132x + 101y) = 0,175
⇒ 4x = 3y
⇒ %mP = 11,625%

Bài 3:

Cho m gam NaOH vào dung dịch chứa 0,04 mol H₃PO₄, sau phản ứng hoàn toàn thu được dung dịch Y. cô cạn dung dịch Y thu được 1,22m gam chất rắn khan. Giá trị m là:

Hướng dẫn:

NaOH + H₃PO₄ → NaH₂PO₄ + H₂O
2NaOH + H₃PO₄ → Na₂HPO₄ + 2H₂O
3NaOH + H₃PO₄ → Na₃PO₄ + 3H₂O
Nếu chỉ có NaH₂PO₄ ⇒ m_muối =3m
Nếu chỉ có Na₂HPO₄ ⇒ m_muối = 1,775m
Nếu chỉ có Na₃PO₄ ⇒ m_muối = 1,37m
Ta thấy m_NaOH < m_muối  < \(m_{Na_{3}PO_{4}}\)
⇒ chất rắn gồm NaOH và Na₃PO₄
⇒ \(n_{Na_{3}PO_{4}}\) = 0,04 mol ⇒ n_NaOH pứ = 0,12 mol
⇒ m_sau – m_trước = 1,22m – m = 0,04.164 – 0,12.40
⇒ m = 8 gam

Sau bài học cần nắm:

• Nhận biết một số phân bón hóa học
• Sử dụng an toàn, hiệu quả một số phân bón hoá học.
• Tính khối lượng phân bón cần thiết để cung cấp một lượng nguyên tố dinh dưỡng.

Bài kiểm tra Trắc nghiệm Hóa học 11 Bài 12 có phương pháp và lời giải chi tiết giúp các em luyện tập và hiểu bài.

• Câu 1:

  Thành phần chính của phân lân supephotphat kép là:

  • A. Ca(H₂PO₄)₂ và CaSO₄ 
  • B. Ca₃(PO₄)₂ 
  • C. NH₄H₂PO₄
  • D. Ca(H₂PO₄)₂

• Câu 2:

  Phân bón nitrophotka (NPK) là hỗn hợp của:

  • A. (NH₄)₂HPO₄ và KNO₃.   
  • B. (NH₄)₂HPO₄ và NH₄H₂PO₄.
  • C. NH₄H₂PO₄ và KNO₃.  
  • D. (NH₄)₃PO₄ và KNO₃.

• Câu 3:

  Có 3 mẩu phân bón hoá học: phân kali KCl, phân đạm NH₄NO₃, và phân lân supephotphat kép Ca(H₂PO₄)₂. Chỉ dùng thuốc thử nào sau đây là có thể phân biệt được cả 3 loại phân bón trên?

  • A. Dung dịch H₂SO₄.   
  • B. Dung dịch Ca(OH)₂.
  • C. Dung dịch AgNO₃.      
  • D. Dung dịch HCl.

• Câu 4:

  Cho các phát biểu sau:
  a, Phân đạm NH₄NO₃ không nên bón cho loại đất chua.
  b, Độ dinh dưỡng của phân kali được đánh giá bằng hàm lượng phần trăm K₂O tương ứng với hàm lượng kali có trong thành phần của nó
  c, Thành phần chính của superphotphat kép là Ca(H₂PO₄)₂
  d, Nitrophotka là hỗn hợp của NH₄H₂PO₄ và KNO₃
  Số phát biểu đúng là:

  • A. 1.
  • B. 2.
  • C. 3.
  • D. 4.

• Câu 5:

  Cho nhận xét sau:
  (a) Phân đạm amoni không nên bón cho loại đất chua
  (b) Độ dinh dưỡng của phân lân được đánh giá bằng phần trăm khối lượng photpho
  (c) Thành phần chính của supephotphat kép là Ca(H₂PO₄)₂. CaSO₄.
  (d) Người ta dùng loại phân bón chứa nguyên tố kali để tăng cường sức chống bệnh, chống rét và chịu hạn cho cây
  (e) Tro thực vật cũng là một loại phân kali vì chứa K₂CO₃
  (f) Amophot là một loại phân bón phức hợp
  Số nhận xét sai là:

  • A. 2.
  • B. 3.
  • C. 4.
  • D. 1.

Câu 3- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể hệ thống lại nội dung bài học thông qua phần hướng dẫn Giải bài tập Hóa học 11 Bài 12.

Bài tập 12.2 trang 19 SBT Hóa học 11

Bài tập 12.3 trang 19 SBT Hóa học 11

Bài tập 12.1 trang 19 SBT Hóa học 11

Bài tập 12.4 trang 19 SBT Hóa học 11

Bài tập 12.5 trang 19 SBT Hóa học 11

Bài tập 12.6 trang 19 SBT Hóa học 11

Bài tập 12.7 trang 19 SBT Hóa học 11

Bài tập 1 trang 70 SGK Hóa học 11 nâng cao

Bài tập 2 trang 70 SGK Hóa học 11 nâng cao

Bài tập 3 trang 70 SGK Hóa học 11 nâng cao

Bài tập 4 trang 70 SGK Hóa học 11 nâng cao

Bài tập 5 trang 70 SGK Hóa học 11 nâng cao

Trong quá trình học tập nếu có bất kì thắc mắc gì, các em hãy để lại lời nhắn ở mục Hỏi đáp để cùng cộng đồng Hóa HOC247 thảo luận và trả lời nhé.