Tuần 4 - Kể chuyện: Tiếng vĩ cầm ở Mỹ Lai - Tiếng Việt 5

• Chỉ cần kể đúng cốt truyện, không cần lặp lại nguyên văn từng lời của thầy (cô).
• Kể xong, cần trao đổi với các bạn về nội dung, ý nghĩa câu chuyện.

a. Từ khó

• Vĩ cầm: Đàn Violon có cần kéo trên 4 dây.
• Cựu chiến bỉnh: Người trước kia đã từng đi lính
• Gia súc: Súc vật nuôi trong nhà như chó, trâu, dê...
• Thảm sát: Giết người một cách dã man, thảm khốc
• Công bố: Đưa ra giới thiệu cho nhiều người biết.

b. Giọng kể

• Đoạn 1: Giọng chậm rãi, trầm lắng.
• Đoạn 2: Giọng kể nhanh hơn, căm hờn, nhấn giọng những từ ngữ tả tội ác của lính Mĩ.
• Đoạn 3: Giọng hồi hộp.
• Đoạn 4: Giọng đanh thép.
• Đoạn 5: Kể giọng xúc động.

c. Tập kể sáng tạo

• Chú ý
  • Tập kể sáng tạo: Bằng cách nhập vai một trong những người dân sống sót hoặc nhân vật Tôm-xơn. Chú ý:
    • Khi kể nhập vai phải giới thiệu nhập vai nào ngay từ đầu câu chuyện
    • Xưng tôi từ đầu đến cuối chuyện
    • Tưởng tượng và kể thật tự nhiên như chính mình là nhân vật ấy.
    • Nếu đưa được ý nghĩ, cảm xúc riêng của nhân vật vào câu chuyện càng tốt.
• Ví dụ

Tôi là Mai-cơ, một cựu chiến binh Mĩ, có mặt trên chiếc trực thăng do Tôm-xơn chỉ huy, xin kế lại cho các bạn nghe một câu chuyện có thật một trăm phần trăm, xảy ra vào sáng ngày 16 tháng 3 năm 1968.

Sáng ấy, đội bay của chúng tôi do Tôm-xơn chỉ huy bay ngang qua cánh đồng Mĩ Lai - một vùng quê thuộc huyện Sơn Tịnh, tĩnh Quảng Ngãi. Tình cờ, chúng tôi nhìn xuống mặt đất. Và thật kinh hoàng khi thấy những đồng đội của chúng tôi dồn những người dân già trẻ, gái trai, phụ nữ, trẻ em vào một con mương cạn, tàn nhẫn xả súng bắn chết tất cả. Tôm-xơn phát hiện thấy một bé gái bị thương nằm giữa cánh đồng, anh bắn pháo hiệu cấp cứu. Một đại úy Mĩ chạy ngay tới. Nhưng kì lạ thay, hắn không cứu em gái ấy mà nổ súng bắn chết em. Tiếp đó, chúng tôi thấy một tốp lính Mĩ khác đang rượt đuổi mươi người dân. Căm giận trước những hành động dã man của đồng đội, anh Tôm-xơn bèn hạ trực thăng ngay trước mặt tốp lính và lệnh cho Côn-bơn xạ thủ súng máy chĩa sủng vào toán lính Mĩ sẵn sàng nhả đạn, nếu chúng tiến lại gần. Tiếp đó anh lệnh cho hai chiếc trực thăng khác trong đội bay đỗ xuống chở những người dân về nơi an toàn. Sau đó, chúng tôi bay dọc con mương và cứu thêm được một cậu bé may mắn còn sống sót trong đông xác chết. Anh Rô-man - một người lính bền bỉ sưu tầm tài liệu, kiên quyết đưa vụ thảm sát tàn bạo của quân đội Hoa Kì ra ánh sáng. Tòa án của nước Mĩ buộc phải đem vụ Mĩ Lai ra xét xử.

Sau gần 30 năm, vụ thảm sát dã man ấy của quân đội Mĩ vẫn ám ảnh tôi hoài. Hôm nay, tôi cùng với những người bạn của tôi trở lại Việt Nam, gặp lại những người dân mà được chúng tôi cứu sống.

Cuộc hội ngộ thật cảm động. Bằng tấm chân tình và cũng là ý nguyện của mình, tiếng đàn của tôi đã được cất lên ở Mĩ Lai cầu nguyện cho linh hồn của 504 người dân vô tội. Tiếng đàn nói lên lời giã từ quá khứ, và ước vọng hòa bình mà tôi ấp ủ bây lâu, nay đã được thực hiện. Tôi xin phép được kết thúc câu chuyện ở đây.

Câu 1. Câu chuyện xảy ra vào thời gian nào? Ở đâu?

• Ngày 16/3/1968, tại Mỹ Lai (Sơn Mỹ), huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi.

Câu 2. Câu chuyện có những nhân vật nào?

• Mai-cơ: cựu chiến binh Mĩ
• Tôm-xơn: chỉ huy đội bay
• Côn-bơn: xạ thủ súng máy
• An-đrê-ốt-ta: cơ trưởng (người lái chính trên máy bay)
• Hơ-bớt: anh lính da đen
• Rô-nan: một người lính bền bỉ sưu tập tài liệu về vụ thảm sát

Câu 3. Quân đội Mĩ đã tàn sát mảnh đất Mỹ Lai như thế nào?

• Đốt nhà cửa, ruộng vườn, giết hại gia súc
• Bắn chết 504 người, trong đó có cả cụ già và em nhỏ,…

Câu 4. Sau 30 năm, Mai-cơ đến Việt nam để làm gì?

• Cựu chiến binh Mĩ Mai-cơ, ông trở lại Việt Nam với mong ước đánh một bản đàn cầu nguyên cho linh hồn của những người đã khuất ở Mỹ Lai

Câu 5. Những hành động nào chứng tỏ một số lính Mĩ vẫn còn lương tâm?

• Trực thăng của Tôm-xơn và đồng đội đậu trên cánh đồng Mỹ Lai, tiếp cứu mười người dân vô tội.
• Anh lính da đen Hơ-bớt đã tự bắn vào chân để khỏi tham gia tội ác.
• Nhà báo Rô-nan đã tố cáo vụ thảm sát Mỹ Lai trước công luận, buộc tòa án của nước Mĩ phải đem vụ Mỹ Lai ra xét xử. Một tờ tạp chí đăng tin phiên tòa xử vụ Mỹ Lai ở nước Mĩ.

Câu 1. Dựa vào lời kể của cô giáo (thầy giáo) và lời thuyết minh cho mỗi hình ảnh dưới đây, hãy kể lại câu chuyện "Tiếng vĩ cầm ở Mỹ Lai"

1.

Tại tỉnh Quảng Ngãi, bên dòng sông Trà Khúc, Mai-cơ - một cựu lính Mỹ mang theo chiếc đàn vĩ cầm với mong muốn đánh một bản đàn cầu nguyện cho linh hồn của những người đã khuất ở Mỹ Lai - mảnh đất mà cách đây 30 năm đã chịu nỗi đau thảm sát, huỷ diệt ...

2.

Mỹ Lai là một vùng quê thuộc huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi. Chỉ trong vòng bốn tiếng đồng hồ ngày 16 tháng 3 năm 1968, quân đội Mĩ đã hủy diệt hoàn toàn mảnh đất này: Thiêu cháy nhà cửa, ruộng vườn, giết hại gia súc bắn chết 504 người, phần lớn là cụ già, trẻ em và phụ nữ mang thai. Có gia đình mười một người bị lính Mĩ ập tới, xả súng đồng loạt trong ít phút có những em bé bị bắn chết khi miệng vẫn còn ngậm vú trên xác mẹ ....

3.

Trong cuộc thảm sát tàn khốc ấy, chỉ có mười người may mắn sông sót nhờ có người phi công có lương tâm. Ba người đó Tôm- xơn, Côn-bơn và An-đrê-ốt-ta. Sáng hôm đó, đang bay trên cánh đồng Mỹ Lai, ngồi trên máy bay nhìn xuống, họ kinh hoàng thấy quân đội của họ đang dồn phụ nữ và trẻ em vào một con mương cạn rồi xả súng bắn. Tôm-xơn thấy một bé gái bị thương nằm giữa cánh đồng, anh bắn pháo hiệu cấp cứu. Một đại úy Mĩ chạy tới, nhưng thay vì cứu cô bé, hắn bắn chết cô. Thấy một tốp lính Mĩ đang cầm súng rượt đuổi người dân, Tôm-xơn bèn ra lệnh hạ trực thăng xuống ngay trước mặt bọn lính, ra lệnh cho xạ thủ súng máy chĩa súng về phía chúng, nói với chúng anh sẵn sàng cho nhả đạn nếu chúng tiếp tục tiến lên. Sau đó, anh đưa người dân về nơi an toàn.

Trên đường đi, anh còn cứu được một bé vẫn còn sống trong đống xác chết nơi một con mương cạn.

4.

Trong cuộc thảm sát đó, ngoài ba người lĩnh Mĩ có lương tâm trên còn có anh lính da đen Hơ-bớt tự bắn vào chân mình để khỏi nhúng tay vào tội ác. Ngoài ra còn có Rô-nan bền bỉ sưu tầm tài liệu, kiên quyết đưa vụ án ra ánh sáng, những bức ảnh mà anh chụp và công bố là bằng chứng quan trọng buộc tòa án Mĩ phải đem vụ Mỹ Lai ra xét xử.

5.

Mai-cơ đã thực hiện được ý nguyện của mình, tiếng đàn nói lên lời giã từ quá khứ, ước vọng hòa bình và cầu nguyện cho linh hồn những người đã khuất của anh đã vang lên ở Mỹ Lai. Trở về Mỹ Lai lần này anh còn gặp được những người mà anh cùng những người đồng đội có lương tâm của mình cứu thoát.

Câu 2. Trao đổi với các bạn trong lớp về ý nghĩa của câu chuyện:

•  Ý nghĩa câu chuyện: Ca ngợi ngợi hành động dũng cảm của những người lính Mĩ có lương tri đã ngăn chặn và tố cáo tội ác man rợ của quân đội Mĩ trong cuộc chiến tranh xâm lược

>>> Ngoài ra, các em tham khảo thêm bài giảng cho tiết học tiếp theo Tập đọc: Bài ca về trái đất.