Hoá học 9 Bài 34: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ

2.1.1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu?

Hợp chất hữu cơ có ở trong hầu hết các loại lương thực, thực phẩm, đồ dùng và ngay trong cơ thể chúng ta.

Hình 1: Một số loại lương thực, thực phẩm và đồ dùng chứa hợp chất hữu cơ

2.1.2. Hợp chất hữu cơ là gì?

• Thí nghiệm chứng tỏ bông có chứa Cacbon
  • Bước 1: Đốt cháy bông, úp ngược ống nghiệm phía trên ngọn lửa đến khi ống nghiệm mờ đi.
  • Bước 2: Xoay ống nghiệm lại và rót nước vôi trong vào, lắc đều.

Hình 2: Thí nghiệm chứng tỏ bông có chứa Cacbon

• Hiện tượng: Nước vôi trong vẩn đục
• Nhận xét: Khi bông cháy tạo ra khí CO₂. 
• Kết luận: Hợp chất hữu cơ là hợp chất của Cacbon (trừ một số như CO, CO₂ , H₂CO₃, muối cacbonat kim loại...)

2.1.3. Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào?

• Hidrocacbon: Phân tử chỉ chứa 2 nguyên tố là cacbon và hiđro. Ví dụ: C₆H₆, C₄H₁₀…
• Dẫn xuất của hidrocacbon: Ngoài cacbon và hiđro,trong phân tử còn có các nguyên tố khác: oxi, nitơ, clo… Ví dụ: C₂H₆O, CH₃NO₂…..

• Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng.
• Hóa học hữu cơ có nhiều phân ngành như: Hóa học dầu mỏ, Hóa học polime, Hóa học các hợp chất thiên nhiên.

Hình 3: Một số hình ảnh về sản phẩm của ngành hóa hữu cơ

Hình 4: Một số tác hại do hợp chất hữu cơ gây ra

Hình 3: Sơ đồ tư duy Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ

Bài 1:

Axit axetic có công thức C₂H₄O₂? Hãy tính % khối lượng của các nguyên tố trong axit axetic.

Hướng dẫn:

Khối lượng mol của C₂H₄O₂  

M (C₂H₄O₂) = 12 x 2 + 4 +16 x 2 = 60 (gam)

=> %C = (12 x 2 : 60) x 100% = 40%

%H = (1 x 4:60) x 100% = 6,67%

%O = 100% - (40% + 6,67%) = 53,33%

Bài 2:

Hiđrocacbon A có 75%C về khối lượng. Khối lượng mol của A là 16 gam. Tìm CTPT của A.

Hướng dẫn:

Đặt CTTQ của A là CxHy

Áp dụng: 

<=> 

Vậy CTPT của A là CH₄

Sau bài học cần nắm:

• Khái niệm hợp chất hữu cơ
• Khái niệm về Hóa học hữu cơ

Bài kiểm tra Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 34 có phương pháp và lời giải chi tiết giúp các em luyện tập và hiểu bài.

• Câu 1:

  Chất hữu cơ là:

  • A. Hợp chất khó tan trong nước.
  • B. Hợp chất của cacbon và một số nguyên tố khác trừ N, Cl, O
  • C. Hợp chất của Cacbon trừ CO, CO₂, H₂CO₃, muối Cacbonat kim loại.
  • D. Hợp chất có nhiệt độ sôi cao

• Câu 2:

  Dãy các chất sau là hiđrocacbon:

  • A.  CH₄, C₂H₂, C₂H₅Cl     
  • B. C₆H₆, C₃H₄, HCHO
  • C. C₂H₂, C₂H₅OH, C₆H₁₂ 
  • D. C₃H₈, C₃H₄, C₃H₆

• Câu 3:

  Các chất cho dưới đây, chất nào có phầm trăm khối lượng Cacbon lớn nhất ?

  • A. CH₄
  • B. CH₃Cl
  • C. CH₂Cl₂
  • D. CHCl₃

Câu 3- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể hệ thống lại nội dung bài học thông qua phần hướng dẫn Giải bài tập Hóa học 9 Bài 34.

Bài tập 1 trang 108 SGK Hóa học 9

Bài tập 2 trang 108 SGK Hóa học 9

Bài tập 3 trang 108 SGK Hóa học 9

Bài tập 4 trang 108 SGK Hóa học 9

Bài tập 5 trang 108 SGK Hóa học 9

Bài tập 34.1 trang 43 SBT Hóa học 9

Bài tập 34.2 trang 43 SBT Hóa học 9

Bài tập 34.3 trang 43 SBT Hóa học 9

Bài tập 34.4 trang 43 SBT Hóa học 9

Bài tập 34.5 trang 43 SBT Hóa học 9

Bài tập 34.6 trang 44 SBT Hóa học 9

Bài tập 34.7 trang 44 SBT Hóa học 9

Trong quá trình học tập nếu có bất kì thắc mắc gì, các em hãy để lại lời nhắn ở mục Hỏi đáp để cùng cộng đồng Hóa HOC247 thảo luận và trả lời nhé.