Giải Địa lí lớp 6 Bài 6: Chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất và hệ quả giúp các em học sinh lớp 6 tham khảo, nắm chắc kiến thức, dễ dàng trả lời toàn bộ câu hỏi trong SGK Lịch sử - Địa lí 6 sách Chân trời sáng tạo trang 128, 129, 130, 131.

Qua đó, giúp các em biết được giờ địa phương, giờ khu vực, so sánh được giờ của hai địa điểm trên Trái Đất. Đồng thời, cũng giúp thầy cô soạn giáo án Bài 6 Chương 2: Trái đất - Hành tinh của hệ mặt trời. Chi tiết mời thầy cô và các em cùng theo dõi bài viết dưới đây của Download.vn:

Phần Nội dung bài học

I. Chuyển động tự quay quanh trục

❓Dựa vào hình 6.1 và thông tin trong bài, em hãy:

Xác định:

• Cực Bắc, cực Nam và trục của Trái Đất
• Hướng tự quay quanh trục của Trái Đất

Cho biết thời gian Trái Đất quanh một vòng quanh trục.

Gợi ý trả lời

• Cực bắc nối với cực Nam tạo thành trục của Trái Đất nghiêng một góc 66^o33' trên mặt phẳng hướng quay từ Tây sang Đông.
• Hướng tự quay quanh trục của Trái Đất: quay từ tây sang đông, ngược chiều kim đồng hồ
• Trái Đất quay một vòng là 360 độ trong thời gian 24 giờ.

II. Hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất

❓Dựa vào hình 6.2, hình 6.3 và thông tin trong bài, em hãy:

• Cho biết vị trí điểm A có luôn là ban ngày, còn vị trí điểm B có luôn là ban đêm không? Tại sao?
• Trình bày hiện tượng ngày đêm luân phiên nhau trên Trái Đất?

Gợi ý trả lời

• Do Trái đất tự quay quanh trục, mọi nơi bề mặt của Trái Đất đều lần lượt được mặt trời chiếu sáng nên hiện tượng ngày đêm diễn ra luân phiên => Vị trí A không thể luôn là ban ngày, vị trí B không là ban đêm mãi được.
• Hiện tượng ngày và đêm sinh ra do Trái Đất tự quay quanh trục... Hình khối cầu của Trái đất luôn được Mặt trời chiếu sáng một nửa, vì thế đã sinh ra ngày và đêm, do Trái đất tự quay quanh trục, nên mọi nơi bề mặt của Trái Đất đều lần lượt được mặt trời chiếu sáng.

❓Đọc thông tin trong bài và quan sát hình 6.4, em hãy cho biết:

• Bề mặt trái đất được chia làm bao nhiêu múi giờ
• Việt Nam thuộc múi giờ thứ mấy
• Múi giờ nước ta muộn hay sớm hơn so với giờ GMT?
• Xác định múi giờ của các thành phố: Hà Nội, Oa-sinh tơn, Mát-xcơ-va và To-ky-ô?

Gợi ý trả lời

• Bề mặt trái đất được chia làm 24 múi giờ
• Việt Nam thuộc múi giờ thứ 7
• Múi giờ nước ta sớm hơn so với giờ GMT
• Xác định múi giờ của các thành thố:
• Hà Nội: múi giờ thứ 7
• Oa-sinh tơn: múi giờ -5
• Mát-xcơ-va: múi giờ thứ 3
• To-ky-ô: múi giờ thứ 9

❓Quan sát hình 6.5 và thông tin trong bài, em hãy:

Cho biết:

• Ở bán cầu Bắc, vật chuyển động theo hướng từ A đến B và từ C đến D bị lệch về phía bên trái hay bên phải so với hướng ban đầu?
• Ở bán cầu Nam, vật chuyển động theo hướng từ E đến F và từ O đến P bị lệch về phía bên trái hay bên phải so với hướng ban đầu?
• Rút ra kết luận về hướng lệch của các vật thể chuyển động ở bán cầu Bắc và bán cầu Nam theo chiều kinh tuyến.

Gợi ý trả lời

• Ở bán cầu Bắc, vật chuyển động theo hướng từ A đến B và từ C đến D bị lệch về phía bên phải so với hướng ban đầu.
• Ở bán cầu Nam, vật chuyển động theo hướng từ E đến F và từ O đến P bị lệch về phía bên trái so với hướng ban đầu
• Theo chiều kinh tuyến, vật thể chuyển động sẽ bị lệch về bên phải ở bán cầu Bắc và lệch về bên trái ở bán cầu Nam so với hướng chuyển động ban đầu

Phần Luyện tập - Vận dụng

Luyện tập

1. Sử dụng quả Địa Cầu để mô tả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất

2. Hãy lập một sơ đồ hệ thống hóa kiến thức về hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của trái đất

Gợi ý trả lời

1. Do Trái Đất tự quay quanh trục từ Tây sang Đông nên khắp nơi trên Trái Đất đều lần lượt có ngày và đêm. Sự chuyển động của Trái Đất quay quanh trục còn làm cho các vật chuyển động trên bề mặt Trái Đất bị lệch hướng.

2. Sơ đồ hệ thống hóa kiến thức về hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của trái đất:

Mẫu 1:

Mẫu 2:

Vận dụng

Sáng nay, trước khi đến trường, Hoàng định gọi điện hỏi thăm một người bạn ở nước Anh. Thấy vậy, mẹ của Hoàng đã khuyên bạn ấy hãy gọi vào thời điểm khác phù hợp hơn.

Theo em, tại sao mẹ của Hoàng lại khuyên như vậy? Em hãy tư vấn cho Hoàng thời điểm phù hợp để gọi điện hỏi thăm bạn của mình.

Gợi ý trả lời

Nếu hiện tại ở Anh đang là mùa Đông, thì múi giờ nước Anh và Việt Nam sẽ cách nhau 7 tiếng vì múi giờ Việt Nam chuẩn là GMT +7. Nếu bạn xác định được ở Anh đang là mùa hè, thì chênh lệch múi giờ Việt Nam và Anh là 6 tiếng. Nên vào buổi sáng nếu Hoàng gọi điện cho bạn ở Anh thì khi ấy ở Anh đang là ban đêm, Hoàng sẽ vô tình phá vỡ giấc nghỉ của bạn.

Hoàng nên gọi cho bạn vào buổi chiều hoặc tối sẽ hợp lí hơn.

Lý thuyết Chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất và hệ quả

I. Chuyển động tự quay quanh trục

• Hướng: Trái Đất tự quay quanh trục theo hướng từ Tây sang Đông.
• Thời gian: Trái Đất tự quay 1 vòng quanh trục là 24h.
• Đặc điểm: Trái Đất tự quay quanh một trục tưởng tượng. Trục này nối liền hai cực của Trái Đất và nghiêng một góc 66°33' trên mặt phẳng quỹ đạo.

II. Hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất

1. Ngày đêm luân phiên

• Trái đất có dạng hình cầu.
• Chuyển động tự quay quanh trục từ tây sang đông.

-> Khắp mọi nơi trên Trái đất đều lần lượt có ngày và đêm.

2. Giờ trên Trái Đất

- Khái niệm giời

• Giời khu vực: Bề mặt Trái Đất ra làm 24 khu vực giờ, mỗi khu vực có 1 giờ riêng.
• Giờ địa phương: Các kinh tuyến nằm trên cùng một kinh tuyến có cùng một giờ.

- Múi giờ gốc (múi giờ số 0) đi qua đài thiên văn Grin-uých ở thủ đô Luân Đôn (Anh).

- Cách tính giờ:

• Những múi giờ nằm bên trái múi giờ 0 là giờ muộn hơn giờ quốc tế (GMT, -).
• Những múi giờ nằm bên phải múi giờ 0 là giờ sớm hơn giờ quốc tế (GMT, +).

3. Sự lệch hướng chuyển động của vật thể

- Sự chuyển động của Trái Đất quanh trục làm cho các vật chuyển động trên bề mặt Trái Đất đều bị lệch hướng.

- Nếu nhìn xuôi theo hướng chuyển động thì:

• Ở nửa cầu bắc lệch về bên phải.
• Ở nửa cầu nam lệch về bên trái.