`-` mô hình chủ nghĩa xã hội tập trung, quan liêu bao cấp, kế hoạch hoá có nhiều khiếm khuyết.

`-` các nước xã hội chủ nghĩa không bắt kịp sự phát triển của cuộc cách mạng KHCN hiện đại, dẫn tới tình trạng trì trệ, khủng hoảng kéo dài ngày càng trầm trọng

`-` khi tiến hành cải tổ, cải cách, các nhà lãnh đạo ở Đông Âu và Liên Xô phạm nhiều sai lầm nghiêm trọng về đường lối, chủ trương, không giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa cải cách kinh tế và cải cách chính tr

`-` hoạt động chống phá của các thế lực thù địch với chủ nghĩa xã hội trong và ngoài nước

`-` Nguyên nhân quan trọng nhất: Xây dựng một mô hình về CNXH phạm nhiều sai lầm trầm trọng về đường lối, chủ trương, không giaie quyết đúng đắn mối quan hệ cải cách kinh tế và chính trị dẫn đến trong quá trình cải tổ nhiều thiếu sót, nhiều khuyết điểm làm khủng hoảng ngày cafbg kéo dài dẫn đến sụp đổ