Khác với nguyên phân, giảm phân là quá trình phân bào chỉ xảy ra ở các tế bào sinh dục chín (tế bào sinh tinh và sinh trứng), kết quả của giảm phân là tạo ra các giao tử (tinh trùng hoặc trứng) mang một nửa bộ nhiễm sắc thế của tế bào mẹ ban đầu.

Với cơ thể lưỡng bội (2n), tế bào sinh dục giảm phân bình thường thì sẽ tạo ra giao tử có bộ NST đơn bội n
Với trường hợp cơ thể đa bội (4n) giảm phân binh thường sẽ tạo ra giao tử có bộ NST (2n )
Với cơ thể đa bội lẻ thường bất thụ và không tạo ra giao tử.

1.2. Diễn biến quá trình giảm phân

Kì trung gian I: ADN nhân đôi ở pha S, pha G2 tế bào chuẩn bị các chất cần thiết cho quá trình phân bào. Kết thúc kì trung gian tế bào có bộ NST 2n kép.
Kì	Giảm phân 1	Hình minh họa
Kì đầu 1	NST kép bắt đầu đóng xoắn, co ngắn. Các cặp NST thể kép trong cặp tương đồng bắt cặp theo chiều dọc, tiếp hợp với nhau và trao đổi chéo xảy ra giữa hai cromatit không cùng chị em. Cuối kì đầu hai NST kép tách nhau ra. Màng nhân và nhân con tiêu biến
Kì giữa 1	NST tiếp tục co xoắn cực đại, NST có hình thái đặc trưng cho loài. Thoi vô sắc đính vào tâm động ở một bên của NST. Các cặp NST tương đồng tập trung và thành 2 hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
Kì sau 1	Các cặp NST kép tương đồng di chuyển độc lập về hai cực của tế bào và chúng phân li độc lập với nhau.
Kì cuối 1	Sau khi di chuyển về hai cực của tế bào NST bắt đầu dãn xoắn , màng nhân và nhân con hình thành Thoi vô sắc tiêu biến, màng nhân và nhân con xuất hiện
Kết quả	Từ 1 tế bào mẹ có 2n NST kép sinh ra 2 tế bào con có bộ NST n kép
Kì trung gian II: Sau khi kết thúc giảm phân tế bào con tiếp tục đi vào giảm phân 2 mà không nhân đôi NST. Trong tế bào có n NST kép
Giảm phân 2		Hình minh họa
Kì đầu 2	NST bắt đầu đóng xoắn Màng nhân và nhân con tiêu biến Thoi vô sắc xuất hiện
Kì giữa 2	NST kép co xoắn cực đại và tập trung 1 hàng trên mặt phẳng xích đạo của thoi vô sắc. Thoi vô sắc dính vào 2 phía của NST kép
Kì sau 2	NST tách nhau tại tâm động trượt trên thoi vô sắc di chuyển về hai cực tế bào.
Kì cuối 2	NST dãn xoắn. Màng nhân và nhân con xuất hiện, màng tế bào hình thành. Tạo ra hai tế bào con.
Kết quả	Từ 1 tế bào có n NST kép tạo ra 2 tế bào mang bộ NST n đơn

Kết quả của giảm phân:

Từ 1 tế bào mẹ có 2n NST kép tạo ra 4 tế bào con có bộ NST n đơn .

Ở giới đực:
- Không xảy ra hoán vị gen thì 1 tế bào sinh tinh giảm phân bình thường sẽ tạo ra 4 tinh trùng (n) trong đó có 2 loại tinh trùng có kiểu gen khác nhau.
- Hoán vị gen thì 1 tế bào sẽ tạo ra 4 loại tinh trùng có kiểu gen khác nhau.
Ở giới cái: Tế bào sinh trứng luôn chỉ tạo ra 1 tế bào trứng (n) và 3 thể định hướng (n)

1.3. Ý nghĩa của giảm phân:

Sự phân li độc lập và tổ hợp tự do của các cặp nhiễm sắc thể trong quá trình giảm phân kết hợp với quá trình thụ tinh thường tạo ra rất nhiều biến dị tổ hợp.
Sự đa dạng di truyền ở thế hệ sau các loài sinh vật sinh sản hữu tính (chủ yếu là do các biến dị tổ hợp) là nguồn nguyên liệu cho quá trình chọn lọc tế bào giúp các loài có khả năng thích nghi với điều kiện sống mới.
Các quá trình nguyên phân, giảm phân và thụ tinh góp phần duy trì bộ nhiễm sắc thể đặc trưng cho loài.

Ví dụ:

So sánh nguyên phân và giảm phân?

Gợi ý trả lời:

	Nguyên phân	Giảm phân
	Nguyên phân	Giảm phân I		Giảm phân II
Trung gian	Các NST nhân đôi tạo ra NST kép dính nhau ở tâm động. Bộ NST 2n → 2n kép	Các NST nhân đôi tạo ra NST kép dính nhau ở tâm động. Bộ NST 2n → 2n kép		Các NST không nhân đôi dạng kép dính nhau ở tâm động. Bộ NST dạng n kép
Kỳ đầu	Không xảy ra tiếp hợp giữa các NST kép trong cặp NST tương đồng. Tơ vô sắc đính 2 bên NST tại tâm động	Xảy ra tiếp hợp dẫn đến trao đổi đoạn giữa các NST kép trong cặp tương đồng. Tơ vô sắc đính 1 bên NST tại tâm động		Không xảy ra tiếp hợp giữa các NST kép trong cặp tương đồng. Tơ vô sắc đính 2 bên NST tại tâm động
Kỳ giữa	Các NST kép dàn thành 1 hàng trên mặt phẳng xích đạo tế bào	Các NST kép dàn 2 hàng (đối diện) trên mặt phẳng xích đạo tế bào		Các NST kép dàn thành 1 hàng trên mặt phẳng xích đạo tế bào
Kỳ sau	Các NST kép tách nhau thành dạng đơn tháo xoắn và duỗi dần ra	Các NST kép không tách nhau và không tháo xoắn		Các NST tách nhau thành dạng đơn tháo xoắn và duỗi dần ra
Kỳ cuối	Các nhiễm sắc thể phân ly đồng đều về 2 cực tế bào và tế bào phân chia thành 2 tế bào mới
Kết quả	Từ 1 tế bào 2n NST thành 2 tế bào 2n NST		Từ 1 tế bào 2n NST thành 2 tế bào n NST kép	Từ 1 tế bào n NST kép thành 2 tế bào n NST
Đặc điểm	Từ 1 tế bào 2n → 2 TB 2n Các tế bào tạo ra có thể tiếp tục nguyên phân		Từ 1 tế bào 2n → 4 TB n Các tế bào tạo ra không tiếp tục nguyên phân mà biệt hoá thành giao tử

3. Luyện tập Bài 19 Sinh học 10

Sau khi học xong bài này các em cần:

Mô tả được đặc điểm của các kì trong quá trình giảm phân.
Trình bày được diễn biến chính ở kì đầu của giảm phân I.
Nêu được ý nghĩa của quá trình giảm phân.
Nêu được sự khác biệt giữa quá trình giảm phân và nguyên phân.

3.1. Trắc nghiệm

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 10 Bài 19 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.

Câu 1:
Giảm phân là hình thức phân bào xảy ra ở loại tế bào nào sau đây?
- A. Tế bào sinh dưỡng
- B. Giao tử
- C. Tế bào sinh dục chín
- D. Tế bào xôma
Câu 2:
Đặc điểm có ở giảm phân mà không có ở nguyên phân là:
- A. Xảy ra sự biến đổi của nhiễm sắc thể
- B. Có sự phân chia của tế bào chất
- C. Có 2 lần phân bào
- D. Nhiễm sắc thể tự nhân đôi
Câu 3:
Phát biểu sau đây đúng khi nói về giảm phân là:
- A. Có hai lần nhân đôi nhiễm sắc thể
- B. Có một lần phân bào
- C. Chỉ xảy ra ở các tế bào xôma
- D. Tế bào con có số nhiễm sắc thể đơn bội

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online

3.2. Bài tập SGK và Nâng cao

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 10 Bài 19 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 18 trang 123 SBT Sinh học 10

Bài tập 19 trang 123 SBT Sinh học 10

Bài tập 20 trang 123 SBT Sinh học 10

Bài tập 22 trang 124 SBT Sinh học 10

Bài tập 24 trang 124 SBT Sinh học 10

Bài tập 25 trang 124 SBT Sinh học 10

Bài tập 29 trang 126 SBT Sinh học 10

Bài tập 1 trang 103 SGK Sinh học 10 NC

Bài tập 2 trang 103 SGK Sinh học 10 NC

Bài tập 3 trang 103 SGK Sinh học 10 NC

Bài tập 4 trang 104 SGK Sinh học 10 NC

Bài tập 5 trang 104 SGK Sinh học 10 NC

4. Hỏi đáp Bài 19 Chương 4 Sinh học 10

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!

Bạn có biết?

Sinh học hay sinh vật học (tiếng Anh: biology bắt nguồn từ Hy Lạp với bios là sự sống và logos là môn học) là một môn khoa học nghiên cứu về thế giới sinh vật. Nó là một nhánh của khoa học tự nhiên, tập trung nghiên cứu các cá thể sống, mối quan hệ giữa chúng với nhau và với môi trường. Nó miêu tả những đặc điểm và tập tính của sinh vật (ví dụ: cấu trúc, chức năng, sự phát triển, môi trường sống), cách thức các cá thể và loài tồn tại (ví dụ: nguồn gốc, sự tiến hóa và phân bổ của chúng).

Nguồn : Wikipedia - Bách khoa toàn thư

Tâm sự Lớp 10

Lớp 10 - Năm thứ nhất ở cấp trung học phổ thông, năm đầu tiên nên có nhiều bạn bè mới đến từ những nơi xa hơn vì ngôi trường mới lại mỗi lúc lại xa nhà mình hơn. Được biết bên ngoài kia là một thế giới mới to và nhiều điều thú vị, một trang mới đang chò đợi chúng ta.

Nguồn : ADMIN :))

Tiểu học Lớp 6 Lớp 7 Lớp 8 Lớp 9 Lớp 10 Lớp 11 Lớp 12 Hóa học Tài liệu Đề thi & kiểm tra Câu hỏi Đọc truyện chữ Nghe truyện audio Công thức nấu ăn Hỏi nhanh

Liên hệ hợp tác hoặc quảng cáo: gmail

Điều khoản dịch vụ

Sinh học 10 Bài 19: Giảm phân

Chương 4: Phân Bào

Sinh học 10 Bài 18: Chu kì tế bào và quá trình nguyên phân