Phép lai kinh tế là một phương pháp nhân giống vật nuôi và thủy sản bằng cách cho lai giữa các cá thể khác giống nhau để tạo ra con lai có sức sản xuất cao hơn bố mẹ. Phép lai kinh tế có hai loại chính là phép lai kinh tế đơn giản và phép lai kinh tế phúc tạp.

Phép lai kinh tế đơn giản là phép lai chỉ sử dụng hai giống ở thế hệ F1 để nuôi lấy sản phẩm, không dùng để làm giống. Ví dụ, lợn Landrace cho lai với lợn Lang Hồng ra thế hệ F1 có ưu thế lai cao để nuôi lấy thịt.

Phép lai kinh tế phúc tạp là phép lai từ ba giống trở lên, thường sử dụng ba bước: lai gây thành, lai cải tiến và lai sản xuất. Ví dụ, lợn ngoại cho lai với lợn nội để tạo ra giống mới (lai gây thành), sau đó cho lai với lợn khác để cải tiến năng suất (lai cải tiến), cuối cùng cho lai với lợn khác nữa để nuôi lấy sản phẩm (lai sản xuất).

So sánh phép lai kinh tế đơn giản và phép lai kinh tế phúc tạp, ta có thể thấy:

• Phép lai kinh tế đơn giản dễ thực hiện hơn, ít tốn chi phí và thời gian hơn, nhưng chỉ mang lại hiệu quả ở thế hệ F1, không có khả năng duy trì và phát triển giống.
• Phép lai kinh tế phúc tạp khó thực hiện hơn, tốn nhiều chi phí và thời gian hơn, nhưng có thể mang lại hiệu quả cao ở nhiều thế hệ, có khả năng tạo ra giống mới và cải tiến giống