$\textit{#Chip}$

$\Rightarrow$ Vương quốc Chăm Pa không phải là một quốc gia có thể chế chính trị "trung ương tập quyền" mà là một dạng nhà nước liên bang gồm tộc người Chăm theo đạo Bàla Môn, Phật giáo và Hồi giáo chiếm đa số, cùng với một số tộc người nhỏ hơn ở vùng núi Đêga Tây Nguyên. Văn hóa của vương quốc Chăm Pa từ thế kỷ X đến thế kỷ XVI được ảnh hưởng bởi nhiều tín ngưỡng khác nhau, bao gồm Bàla Môn, Phật giáo, Hồi giáo và đạo dân gian. Tình hình chính trị của Chăm Pa trong thời kỳ này gặp nhiều khó khăn, phải tiến hành các cuộc chiến tranh với Chân Lạp và giải quyết xung đột với Đại Việt ở phía bắc.

Chính trị:

`-` Từ năm 988-1220, Chăm-pa gặp nhiều khó khăn ở trong nước, các cuộc chiến tranh với Chân Lạp và Đại Việt ở phía Bắc.

`-` Từ năm 1220-1353 vương quốc phát triển thịnh vượng

`-` Từ cuối thế kỷ XIV-1471, vương triều khủng hoảng, suy yếu rồi sụp đổ.

`-` Từ năm 1471-đầu thế kỷ XVI, lãnh thổ  bị thu hẹp nhiều phần và chia thành nhiều tiểu quốc khác nhau.

Văn hóa

`-` Tôn giáo `-` tín ngưỡng:

`+` Hin đu giáo là tôn giáo có vị trí quan trọng nhất

`+` Phật giáo tiếp tục phát triển .

`+` Tín ngưỡng phồn thực được phổ biến rộng rãi trong nhân dân

`-` Chữ viết: chữ Chăm được ra đời

`-` Kiến trúc - điêu khắc: các đền tháp được xây dựng bằng gạch nung và trang trí phù điêu

`-` Ca múa nhạc  phát triển rộng rãi , sử dụng nhiều đạo cụ như trống, kèn,…