Kiểm tra thơ và truyện hiện đại (I) - Ngữ văn 9

• Thơ hiện đại đã thể hiện những nội dung chủ yếu:
  • Đất nước và con người Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mĩ gian khổ. trường kì những đầy niềm tin vào thắng lợi vẻ vang (Đồng chí, Bài thơ về tiểu đội xe không kính Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ) và công cuộc xây dựng đất nước (Bếp lửa, Đoàng thuyền đánh cá, Ánh trăng).
  • Ca ngợi tình yêu quê hương, đất nước; tình đồng chí, đồng đội, tình cảm mẹ con, bà cháu gần gũi, thiêng liêng bền chặt gắn liền với những tình cảm chung với nhân dân, đất nước.

a. Thống kê các văn bản

b. Tìm hiểu tình huống truyện và tác dụng của tình huống truyện

• Ông Hai: nông dân yêu làng, yêu nước, có tinh thần kháng chiến.
• Anh thanh niên: làm việc ở đỉnh Yên Sơn rất "thèm" người nhưng lại hiểu ý nghĩa công việc của mình làm nên vẫn yêu đời, yêu cuộc sống.
• Bé Thu: con gái của một cán bộ kháng chiến ở Nam Bộ. Rất cứng cỏi, bướng bỉnh và có tình yêu cha nồng nàn, thắm thiesrte.

I. Trắc nghiệm (3 điểm)

1. Hãy điền những thông tin mà em cho là đúng vào các cột sau?

2. Nối cột A với cột B để có đáp án đúng

II. Tự luận (7 điểm)

1. Chép theo trí nhớ hai khổ thơ 3, 4 của bài thơ Ánh trăng. (1 điểm)

2. Tóm tắt truyện Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long? (Trong 10 dòng).

3. Cảm nhận của em về hình ảnh người lính trong hai bài thơ Đồng chí (Chính Hữu) và Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật).

ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM

I. Trắc nghiệm (3 điểm)

Câu 1: 2 điểm (Mỗi ý 0.25 điểm)

Câu 2: 1 điểm.

II. Tự luận (7 điểm)

Câu 1: (1 điểm, chép đúng mỗi khổ thơ 0.5 điểm)

Từ hồi về thành phố

quen ánh điện cửa gương

vầng trăng đi qua ngõ

như người dưng qua đường

Thình lình đèn điện tắt

phòng buyn-đinh tối om

vội bật tung cửa sổ

đột ngột vầng trăng tròn.

Câu 2: (7 điểm) Yêu cầu chép đúng số câu, đầy đủ nội dung.

Trên chuyến xe từ Hà Nội đến Lào Cai, bác lái xe, ông họa sĩ lão thành và cô kĩ sư nông nghiệp trẻ vui vẻ trò chuyện. Chiếc xe dừng lại 30 phút để hành khách nghỉ ngơi. Nhân dịp đó, bác lái xe giới thiệu với mọi người anh thanh niên 27 tuổi làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu trên đỉnh núi Yên Sơn.

Anh thanh niên mời ông họa sĩ và cô gái lên thăm nơi ở và làm việc của mình. Mặc dù chịu nhiều gian khổ nhưng anh vẫn tích cực làm việc góp phần vào công việc lao động sản xuất và chiến đấu. Ông họa sĩ cảm nhận được nét đẹp của người lao động mới qua hình ảnh anh thanh niên.

Ông định vẽ chân dung anh nhưng anh từ chối và giới thiệu 2 người khác xứng đáng hơn, đó là ông kĩ sư trồng rau và người cán bộ nghiên cứu sét. Ông họa sĩ và cô gái chia tay anh để tiếp tục cuộc hành trình với bao tình cảm lưu luyến.

Câu 3: (4 điểm) 

• Yêu cầu viết thành bài văn ngắn, cảm nhận về hình ảnh người lính qua hai bài thơ cần làm nổi bật các ý sau:
  • Những người lính trong hai cuộc kháng chiến đều có mục đích, lí tưởng, lẽ sống và chiến đấu vì độc lập, tự do, thống nhất đất nước.
  • Họ đã biết hi sinh những cái cá nhân nhỏ bé để đến với những cuộc chiến đấu giành độc lập cho dân tộc.
  • Họ có tinh thần lạc quan, ung dung cách mạng.
  • Nổi bật lên với họ là tình đồng chí, đồng đội keo sơn, gắn bó và chia sẻ.

Để củng cố kiến thức về từ vựng từ lớ 6 đến lớp 9, các em có thể tham khảo 
bài soạn Kiểm tra thơ và truyện hiện đại (I).