Giải Lịch sử - Địa lí lớp 4 Bài 4: Thiên nhiên vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ giúp các em học sinh lớp 4 tham khảo, nắm chắc kiến thức, dễ dàng trả lời toàn bộ câu hỏi trong SGK Lịch sử - Địa lí 4 Chân trời sáng tạo trang 15, 16, 17, 18, 19.

Qua đó, các em xác định được vị trí địa lí, một số địa danh tiêu biểu của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ trên bản đồ hoặc lược đồ. Đồng thời, cũng giúp thầy cô soạn giáo án Bài 4 Chủ đề 1: Địa phương em (Tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương). Chi tiết mời thầy cô và các em cùng theo dõi bài viết dưới đây của Download.vn:

Trả lời câu hỏi Khám phá Lịch sử - Địa lí 4 Chân trời sáng tạo Bài 4

1. Vị trí địa lí

Quan sát hình 4, em hãy:

• Xác định trên lược đồ vị trí vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
• Nêu tên các quốc gia, vịnh biển, các vùng tiếp giáp với Trung du và miền núi Bắc Bộ.

Trả lời:

- Xác định vị trí trên lược đồ (học sinh tự thực hiện)

- Khu vực Trung du và miền núi Bắc Bộ của Việt Nam tiếp giáp với:

• Trung Quốc (ở phía Bắc)
• Lào (ở phía tây).
• Vùng Đồng bằng Bắc Bộ, Duyên hải miền Trung (ở phía nam)
• Vịnh Bắc Bộ (ở phía đông).

2. Đặc điểm thiên nhiên và ảnh hưởng của thiên nhiên đến đời sống và sản xuất

a) Địa hình

Quan sát hình 4 và đọc thông tin, em hãy:

• Xác định trên lược đồ các dãy núi, cao nguyên và đỉnh núi cao nhất của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
• Nêu ảnh hưởng của địa hình đến đời sống và sản xuất của người dân trong vùng.

Trả lời:

- Xác định:

• Các dãy núi ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ là: Hoàng Liên Sơn; cánh cung sông Gâm; cánh cung Ngân Sơn; cánh cung Bắc Sơn và cánh cung Đông Triều.
• Các cao nguyên ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ là: cao nguyên Sơn La; cao nguyên Mộc Châu.
• Đỉnh núi cao nhất vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ là: đỉnh Phan-xi-păng (3143 m).

- Ảnh hưởng của địa hình đến đời sống và sản xuất:

• Ảnh hưởng tích cực: thuận lợi phát triển thuỷ điện, lâm nghiệp, du lịch, chăn nuôi gia súc lớn, trồng cây công nghiệp lâu năm, cây ăn quả,...
• Ảnh hưởng tiêu cực: trong vùng có những nơi địa hình cao, hiểm trở gây bất lợi cho cư trú và sản xuất của người dân.

b) Khí hậu

Quan sát hình 9 và đọc thông tin, em hãy nêu:

• Đặc điểm khí hậu của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
• Ảnh hưởng của khí hậu đến đời sống và sản xuất vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.

Trả lời:

- Đặc điểm khí hậu:

• Trung du và miền núi Bắc Bộ có mùa đông lạnh nhất cả nước, thường kéo dài 3 đến 4 tháng. Ở vùng núi cao rất lạnh, đôi khi có tuyết rơi.
• Vào mùa hạ, vùng có nhiệt độ cao, nắng nóng, mưa nhiều.

- Ảnh hưởng của khí hậu đến đời sống và sản xuất:

• Khí hậu đa dạng tạo điều kiện để phát triển nhiều loại cây trồng, vật nuôi.
• Tuy nhiên, vùng này có nhiều thiên tai như: lũ, rét đậm, rét hại, bão,... gây nhiều trở ngại cho đời sống và sản xuất.

c) Sông, hồ

Quan sát các hình 4, 10, 11 và đọc thông tin, em hãy:

• Xác định trên lược đồ các sông lớn của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.
• Cho biết đặc điểm chính của sông, hồ trong vùng.
• Trình bày vai trò của sông, hồ ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đối với đời sống và sản xuất.

Trả lời:

- Xác định: một số sông lớn ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ là: sông Hồng, sông Đà, sông Chảy, sông Gâm,...

- Đặc điểm chính của sông, hồ:

• Có nhiều sông, hồ lớn.
• Các sông trong vùng có nhiều thác ghềnh nên có trữ năng thủy điện lớn.
• Vào mùa hạ, do mưa nhiều nên nước sông dâng cao, thường gây ra lũ lụt.

- Vai trò của sông, hồ:

• Cung cấp nước cho sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp; nuôi trồng thủy sản.
• Các sông, hồ ở Trung du và miền núi Bắc Bộ có nhiều tiềm năng để phát triển thủy điện, thủy lợi và du lịch.

3. Một số biện pháp bảo vệ thiên nhiên và phòng, chống thiên tai

Dựa vào hình 12, em hãy nêu một số biện pháp bảo vệ thiên nhiên và phòng, chống thiên tai ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.

Trả lời:

Một số biện pháp bảo vệ thiên nhiên và phòng, chống thiên tai ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ:

• Trồng rừng và bảo vệ rừng.
• Tuyên truyền ý thức bảo vệ thiên nhiên.
• Khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên.
• Di chuyển khỏi vùng có nguy cơ xảy ra thiên tai.

Trả lời câu hỏi Luyện tập Lịch sử - Địa lí 4 Bài 4 trang 19

Câu 1

Mô tả vị trí địa lí của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ

Trả lời:

Trung du và miền núi Bắc Bộ nằm ở phía bắc nước ta, Phía bắc của vùng giáp Trung Quốc, phía tây giáp Lào, phía nam giáp đồng bằng Bắc Bộ và Duyên hải miền Trung, phía đông giáp vịnh Bắc Bộ.

Câu 2

Vẽ sơ đồ tư duy thể hiện đặc điểm địa hình, khí hậu, sông, hồ của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.

Trả lời:

Địa hình: Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ có địa hình cao nhất nước ta. Vùng có địa hình đa dạng, bao gồm các dãy núi, cao nguyên, thung lũng, cánh đồng giữa núi, đồi,...

Khí hậu: Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ có mùa đông lạnh nhất cả nước, thường kéo dài 3 đến 4 tháng. Ở vùng núi cao rất lạnh, đôi khi có tuyết rơi. Vào mùa hạ, vùng có nhiệt độ cao, nắng nóng, mưa nhiều.

Sông, hồ: Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ có nhiều sông hồ lớn, có nhiều lợi ích đối với đời sống và sản xuất. Tuy nhiên vào mùa hạ mưa nhiều, sông thường có lũ gây thiệt hại lớn.

Trả lời câu hỏi Vận dụng Lịch sử - Địa lí 4 Bài 4 trang 19

Câu 1

Em hãy đóng vai là một hướng dẫn viên du lịch, mô tả vẻ đẹp thiên nhiên của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.

Trả lời:

Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ có những nét riêng biệt không hề có ở các vùng lãnh thổ khác trên đất nước ta. Vùng này bao gồm nhiều dãy núi trùng điệp, hùng vĩ như dãy núi Hoàng Liên Sơn được mệnh danh là "mái nhà của Đông Dương", với đỉnh cao nhất là Phanxipang 3.142m và hàng chục đỉnh núi khác có độ cao trên dưới 3.000m. Những dãy núi nơi đây có đặc điểm bị chia cắt rất mạnh và có tính phân bậc, vì thế tạo nên nhiều cảnh quan đẹp và di tích tự nhiên bao gồm các thác nước, những thung lũng mở rộng và vực thẳm. Ngoài Sa Pa là thị trấn du lịch nổi tiếng nằm ở độ cao 1.500m thuộc tỉnh Lào Cai, các địa danh khác như cao nguyên Mẫu Sơn (Lạng Sơn), Đồng Văn, Quảng Bạ (Hà Giang), Bắc Hà (Lào Cai), Mộc Châu (Sơn La)...được ví như bức tranh tuyệt tác vừa hùng vĩ, vừa thơ mộng của núi rừng, có đầy đủ mọi điều kiện tự nhiên thuận lợi để xây dựng các khu du lịch miền núi.

Câu 2

Ở nơi em sống thường xảy ra thiên tai nào? Hãy đề xuất biện pháp để phòng, chống.

Trả lời:

Nơi em sống thường xảy ra lũ lụt và sạt lở đất. Vì vậy, em đề xuất mọi người không chặt phá rừng bừa bãi, thay vào đó hãy trồng thêm thật nhiều cây xanh.