Soạn bài Tập đọc Hạt gạo làng ta giúp các em học sinh lớp 5 hiểu rõ ý nghĩa bài tập đọc, cũng như bố cục, nội dung chính để nhanh chóng trả lời các câu hỏi đọc hiểu SGK Tiếng Việt 5 tập 1 trang 139, 140.

Đồng thời, cũng hướng dẫn chi tiết cách đọc, giúp các em đọc trôi chảy, lưu loát, đúng các từ ngữ trong bài. Tập đọc Hạt gạo làng ta - Tuần 14 còn hỗ trợ thầy cô trong quá trình soạn giáo án cho học sinh của mình. Vậy mời thầy cô và các em theo dõi bài viết dưới đây của Download.vn:

Tập đọc Hạt gạo làng ta

Bài đọc

Từ khó

• Kinh thầy: Sông chia nước của sông Thái Bình, chảy qua tỉnh Hải Dương.
• Hào giao thông: đường đào sâu dưới đất để đi lại được an toàn trong chiến đấu.
• Trành (còn gọi là giành, xảo): Dụng cụ đan bằng tre, nứa, bằng phẳng, có thành, dùng để vận chuyển đất, đá, phân trâu bò...

Hướng dẫn đọc

• Đọc trôi chảy, lưu loát bài thơ.
• Đọc diễn cảm, giọng nhẹ nhàng, tình cảm, tha thiết.
• Nhấn giọng tự nhiên những từ ngữ nói đến vị phù sa, hương sen, lời hát, bão mưa, giọt mồ hôi chứa trong hạt gạo và nỗi vất vả của nông dân, những người làm ra hạt gạo.

Kỹ năng đọc diễn cảm

Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa được sáng tác theo thể thơ bốn chữ, mang âm hưởng của những bài đồng dao. Nhịp thơ chủ yếu ngắt theo từng dòng thơ biểu hiện những cảm xúc hồn nhiên, tươi mát của trẻ thơ. Tuy vậy khi đọc cũng cần chú ý những dòng thơ ý chưa trọn mà phải "vắt" sang những dòng thơ sau ý thơ mới hoàn chỉnh được. Tùy thuộc vào ý thơ để có cách ngắt nhịp thích hợp với từng dòng thơ, khổ thơ.

- Ví dụ khổ thơ (1): Các dòng 2, 4, 6 đọc vắt luôn sang dòng thơ sau. Khố thơ thứ 3 dòng 2, 4, 6, 8 đọc vắt luôn sang dòng thơ kế tiếp. Khổ thơ 4 dòng 1, 2, 3 đọc vắt luôn. Nhưng hai câu thơ cuối thì ngắt ra thành từng nhịp:

Em vui / em hát /
Hạt vàng / làng ta

Nội dung chính

Bài thơ ca ngợi người lao động, ca ngợi hạt gạo. Để làm ra hạt gạo cần tốn nhiều công sức. Người nông dân tuy vất vả nhưng luôn vui vẻ, hạnh phúc vì đã làm việc tốt.

Hướng dẫn giải phần Tập đọc SGK Tiếng Việt 5 tập 1 trang 140

Câu 1

Đọc khổ thơ 1, em hiểu hạt gạo được làm nên từ những gì?

Trả lời:

Hạt gạo được làm nên từ tinh túy của đất (có vị phù sa) bồi đắp cho ruộng đồng màu mỡ phì nhiêu; từ nước (có hồ sen tưới cho lúa tươi tốt); từ tình cảm và công sức của con người (người mẹ) một nắng hai sương đổ ra trên đồng ruộng.

Câu 2

Những hình ảnh nào nói lên nỗi vất vả của người nông dân?

Trả lời:

Đó là những hình ảnh:

Giọt mồ hôi sa
Những trưa tháng sáu
Nước như ai nấu
Chết cả cá cờ
Cua ngoi lên bờ
Mẹ em xuống cấy...

Câu 3

Tuổi nhỏ đã góp công sức như thế nào để làm ra hạt gạo?

Trả lời:

Tuổi nhỏ đã ra sức thi đua lao động sản xuất, không kể sáng, trưa, chiều, các bạn luôn có mặt ở ngoài đồng ruộng chống hạn, bắt sâu, gánh phân bón lót, bón thúc, làm cỏ... góp công sức làm ra hạt gạo tiếp tế cho chiến trường.

Câu 4

Vì sao tác giả gọi hạt gạo là "hạt vàng"?

Trả lời:

Hạt gạo được gọi là hạt vàng, vì hạt gạo rất quý. Có được hạt gạo, con người phải đổ bao nhiêu mồ hôi nước mắt "một nắng hai sương" trên đồng ruộng. Hơn thế, hạt gạo còn đóng góp vào chiến thắng chung của dân tộc trong thời kì chống giặc.

Câu 5

Học thuộc lòng bài thơ.

Ý nghĩa bài Hạt gạo làng ta

Hạt gạo được làm nên từ mồ hôi công sức của cha mẹ, của các bạn thiếu nhi, là tấm lòng của hậy phương góp phần vào chiến thắng của tiền tuyến trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước.