Truyện ngắn Tôi đi học được in trong tập truyện Quê mẹ (1941). Hôm nay, Download.vn xin giới thiệu bài Soạn văn 8: Tôi đi học, cung cấp những kiến thức hữu ích về tác giả, tác phẩm.

Nội dung chi tiết của tài liệu sẽ được chúng tôi đăng tải. Mời các bạn học sinh lớp 8 cùng tham khảo ngay sau đây.

Sơ đồ tư duy Tôi đi học

Soạn bài Tôi đi học

1. Chuẩn bị

- Tóm tắt văn bản: Hằng năm, cứ cuối thu là những kỉ niệm của buổi đầu đến trường lại mơn man trong lòng tôi. Con đường đi học vốn rất quen thuộc bỗng trở nên xa lạ. Trong khoảnh khắc cùng mẹ bước đi trên con đường ấy, tôi cảm thấy bản thân đã đổi khác. Khi đến sân trường Mĩ Lí, tôi thấy mình như nhỏ bé và có chút bỡ ngỡ. Đến khi ông đốc gọi tên, tôi lo sợ và nép vào lòng mẹ bật khóc. Những lời an ủi của ông đốc vang lên khiến đám học sinh an tâm hơn, theo thầy giáo bước vào lớp học. Khung cảnh trong lớp dường như quen thuộc, ngay cả người bạn mới. Thầy giáo bắt đầu giảng bài - bài tập đọc: Tôi đi học.

- Nhân vật chính là “tôi”. Nhân vật được miêu tả qua:

• Lời nói, hành động: Xin mẹ được cầm bút thước; Nâng niu sách vở…
• Tâm trạng: Hồi hộp, bỡ ngỡ trong ngày đầu tiên đi học.

- Ngôn ngữ kể chuyện (trần thuật) kết hợp đan xen giữa tự sự với miêu tả, biểu cảm.

- Một vài thông tin về nhà văn Thanh Tịnh:

• Thanh Tịnh (1911 - 1988), tên khai sinh là Trần Văn Sinh.
• Quê quán: xóm Gia Lạc, ven sông Hương, ngoại ô thành phố Huế.
• Một số tác phẩm tiêu biểu: Trước cách mạng: Hận chiến trường (tập thơ, 1937), Quê mẹ (truyện ngắn, 1941), Chị và em (truyện ngắn, 1942)...; Sau cách mạng: Sức mồ hôi (ca dao - 1954), Những giọt nước biển (tập truyện ngắn - 1956), Đi từ giữa mùa sen (truyện thơ -1973)...

2. Đọc hiểu

Câu 1. Những hình ảnh nào gợi nỗi nhớ cho nhân vật “tôi”?

Những hình ảnh gợi nỗi nhớ cho nhân vật “tôi”: Vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều, trên không có những đám mây bàng bạc; Hình ảnh những em bé núp dưới nón mẹ trong buổi đầu đến trường.

Câu 2. Tranh minh họa liên quan đến nội dung của văn bản như thế nào?

Tranh minh hoạ là hình ảnh một người mẹ đang dắt con đến trường, phù hợp với nội dung của văn bản.

Câu 3. Phần (2) kể về chuyện gì?

Phần (2) kể chuyện nhân vật “tôi” đến trường, nghe tiếng trống tập trung và phải rời xa vòng tay của mẹ.

Câu 4. Tâm trạng nhân vật “tôi” thế nào khi được gọi tên?

Tâm trạng của nhân vật “tôi” khi được gọi tên: giật mình, lúng túng.

Câu 5. Tại sao các bạn nhỏ lại khóc?

Các bạn nhỏ lại khóc vì đây là lần đầu tiên rời xa vòng tay của cha mẹ và bước vào một môi trường mới với nhiều bỡ ngỡ, lo lắng.

Câu 6. Sự thay đổi tâm trạng của nhân vật “tôi” thể hiện trong phần (3) như thế nào?

Tâm trạng của nhân vật “tôi” thể hiện trong phần (3): Cảm thấy vừa xa lạ, vừa quen thuộc.

3. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Theo em, cốt truyện Tôi đi học thuộc dạng nào dưới đây?

A. Kể lại sự việc khác thường, kì lạ

B. Kể lại sự việc giản dị, đời thường mà giàu chất thơ

C. Kể lại sự việc có nội dung trào phúng, châm biếm, hài hước

D. Kể lại sự việc có nội dung giàu tính triết lí

Gợi ý:

B. Kể lại sự việc giản dị, đời thường mà giàu chất thơ

Câu 2. Cảnh vật trong truyện được nhìn qua con mắt của ai và được nhớ lại theo trình tự nào? Nêu một số chi tiết nổi bật của cảnh vật trong phần 1.

- Cảnh vật trong truyện được nhìn qua con mắt của nhân vật tôi và được nhớ lại theo trình tự thời gian (hiện tại đến quá khứ), không gian (trên đường đến trường đến sân trường Mĩ Lí đến trong lớp học).

- Một số chi tiết nổi bật của cảnh vật trong phần 1:

• Buổi mai đầy sương thu và gió lạnh.
• Con đường quen thuộc trở nên xa lạ.
• Cảnh vật thay đổi vì chính lòng “tôi” thay đổi.

Câu 3. Phân tích sự thay đổi tâm trạng của nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên tới lớp. Chỉ ra tác dụng của một số câu văn miêu tả và hình ảnh so sánh trong việc khắc hoạ tâm trạng nhân vật.

- Khi cùng mẹ đi trên đường đến trường:

• Cảnh vật, con đường vốn đi lại nhiều lần nhưng hôm nay bỗng nhiên thấy lạ.
• Cảm nhận thấy bản thân dường như đã thay đổi: “Trong chiếc áo vải dù đen dài tôi cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn hơn”.
• Muốn tự mình cầm sách vở.

- Khi nghe gọi tên: giật mình và lúng túng khi nghe gọi đến tên mình.

- Khi phải rời xa vòng tay mẹ cùng các bạn vào lớp học: giật mình khi bị gọi tên bị gọi tên, nhìn thấy mấy cậu bạn nức nở khóc liền dúi vào lòng mẹ khóc theo.

- Khi ngồi trong lớp học: Cảm thấy mùi hương lạ xông vào lớp học, ngắm nhìn mọi vật xung quanh, không cảm thấy xa lạ với người bạn bên cạnh, nhìn theo cánh chim ngoài kia để nhớ lại kỉ niệm cũ…

Câu 4. Truyện ngắn Tôi đi học là một truyện ngắn giàu chất trữ tình. Theo em, điều gì tạo nên đặc điểm ấy (về nội dung, hình thức, ngôn ngữ)?

Chất trữ tình được tạo nên từ:

Nội dung: diễn tả được những kỉ niệm trong sáng của tuổi học trò, đặc biệt là buổi đầu đi học.

Nghệ thuật: đan xen giữa miêu tả, biểu cảm; hình ảnh gần gũi, nhẹ nhàng, trong sáng

Câu 5. Văn bản Tôi đi học đã nói hộ được những suy nghĩ và tình cảm gì của rất nhiều người đọc? Điều đó còn có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay như thế nào?

- Văn bản Tôi đi học đã nói hộ được những suy nghĩ và tình cảm của rất nhiều người đọc: những cảm xúc của buổi đầu tựu trường, gợi lên trong mỗi người nhớ về những kỉ niệm đó.

- Điều đó có ý nghĩa quan trọng với cuộc sống hôm nay, nhắc nhở mỗi người nhớ về kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi học trò.

Câu 6. Bằng sự trải nghiệm của bản thân, hãy tưởng tượng mình là “người bạn tí hon” ngồi cạnh nhân vật “tôi” trong truyện, hôm ấy, em sẽ nói với “tôi” điều gì?

Gợi ý:

Giới thiệu về bản thân, đề nghị kết bạn với nhân vật “tôi”,...