Tố cáo trong Đảng là việc công dân Việt Nam, đảng viên báo cho tổ chức đảng hoặc cán bộ, đảng viên có trách nhiệm biết về hành vi của tổ chức đảng hoặc đảng viên mà người tố cáo cho là có dấu hiệu vi phạm Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, chủ trương, nghị quyết, chỉ thị,... Vậy các bước giải quyết tố cáo tổ chức Đảng, đảng viên như thế nào?

Quy trình giải quyết tố cáo tổ chức Đảng, đảng viên mới nhất hiện nay được thực hiện theo Quyết định 354-QĐ/UBKTTW ngày 22/12/2021 về các quy trình thực hiện kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng do Ủy ban Kiểm tra Trung ương ban hành. Vậy dưới đây là hướng dẫn các bước thực hiện chi tiết nhất, mời các bạn cùng theo dõi.

Nguyên tắc giải quyết tố cáo

Trong quá trình giải quyết tố cáo đảng viên, phải tuân theo các nguyên tắc sau đây:

Thứ nhất, người tố cáo phải trình bày trung thực sự việc, ghi rõ họ, tên, địa chỉ, ký tên chịu trách nhiệm về nội dung tố cáo và bằng chứng của mình. Nếu phản ảnh trực tiếp thì phải được ghi lại thành văn bản, người tố cáo phải ký tên chịu trách nhiệm vào văn bản.

Không được viết đơn tố cáo giấu tên, mạo tên hoặc ký tên từ hai người trở lên trong một đơn tố cáo, không được gửi, tán phát hoặc phổ biến nội dung tố cáo, tên người bị tố cáo, nội dung làm việc với tổ chức, cá nhân giải quyết tố cáo, nội dung kết luận giải quyết tố cáo cho những tổ chức hoặc cá nhân không có trách nhiệm.

Thứ hai, đảng viên bị tố cáo phải trình bày rõ, trung thực, đầy đủ, kịp thời những vấn đề bị tố cáo với tổ chức đảng có thẩm quyền, cung cấp đầy đủ hồ sơ, tài liệu có liên quan cho chủ thể giải quyết tố cáo; tự giác nhận rõ sai lầm, khuyết điểm và có quyền sử dụng bằng chứng để chứng minh nội dung tố cáo không đúng; không được đối phó, gây khó khăn, trở ngại cho chủ thể giải quyết tố cáo, truy tìm, trấn áp, trù dập, trả thù người phê bình, tố cáo.

Thứ ba, tổ chức đảng quản lý đối tượng bị tố cáo phải bảo đảm quyền dân chủ của đảng viên và quần chúng trong việc giám sát, tố cáo, phản ảnh về tổ chức đảng và đảng viên có dấu hiệu vi phạm. Phối hợp và thực hiện yêu cầu của tổ chức đảng có thẩm quyền giải quyết tố cáo.

Thứ tư, xem xét, xử lý nghiêm những người lợi dụng việc tố cáo để xuyên tạc sự thật, vu khống, tố cáo bịa đặt, đả kích, chia rẽ bè phái, gây rối nội bộ, tố cáo nhiều lần có dụng ý xấu.

Quy trình giải quyết tố cáo tổ chức Đảng, đảng viên

I. Bước chuẩn bị

1. Căn cứ kết quả nắm tình hình đơn tố cáo (sau khi đã gặp người tố cáo, thống nhất những nội dung tố cáo), cán bộ theo dõi địa bàn¹ đề xuất, báo cáo (bằng văn bản) với thường trực ủy ban²: Danh tính người tố cáo; tổ chức đảng hoặc đảng viên bị tố cáo (sau đây gọi là đối tượng bị tố cáo), tóm tắt nội dung tố cáo; kế hoạch và dự kiến thành viên đoàn (tổ) giải quyết tố cáo (gọi tắt là đoàn kiểm tra).

2. Thường trực ủy ban xem xét, ban hành quyết định và kế hoạch giải quyết tố cáo (mẫu theo quy định).

3. Đoàn kiểm tra xây dựng đề cương gợi ý báo cáo giải trình theo nội dung tố cáo (mẫu theo quy định) để đối tượng bị tố cáo chuẩn bị báo cáo; lịch làm việc của đoàn; họp đoàn để thông báo kế hoạch, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên đoàn; chuẩn bị văn bản, tài liệu liên quan phục vụ việc giải quyết tố cáo.

II. Bước tiến hành

1. Thành viên ủy ban được phân công chỉ đạo và đại diện đoàn kiểm tra³ làm việc với (đại diện tổ chức đảng bị tố cáo hoặc quản lý đối tượng bị tố cáo (nếu có) và đảng viên bị tố cáo)⁴ để triển khai quyết định, kế hoạch giải quyết tố cáo; thống nhất lịch làm việc; yêu cầu đối tượng bị tố cáo chuẩn bị báo cáo giải trình bằng văn bản, cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan; đề nghị chỉ đạo các tổ chức đảng và đảng viên có liên quan phối hợp thực hiện.

Trường hợp cần thiết, triển khai theo hình thức họp trực tuyến hoặc gửi văn bản theo đường công văn.

2. Đối tượng bị tố cáo chuẩn bị báo cáo giải trình theo nội dung đề cương gợi ý (bằng văn bản) và các hồ sơ, tài liệu; gửi ủy ban kiểm tra (qua đoàn kiểm tra).

3. Đoàn kiểm tra tiến hành thẩm tra, xác minh: nghiên cứu báo cáo, các hồ sơ, tài liệu, chứng cứ nhận được; làm việc với đối tượng tố cáo và các tổ chức, cá nhân có liên quan đến nội dung tố cáo, đối tượng bị tố cáo để làm rõ những nội dung, vấn đề phục vụ việc xem xét, kết luận. Xây dựng dự thảo báo cáo kết quả giải quyết tố cáo (mẫu theo quy định).

- Trong quá trình thẩm tra, xác minh, Đoàn kiểm tra có thể gặp và làm việc trực tiếp với người tố cáo để xác định lại và làm rõ về các nội dung tố cáo.

- Nếu cần điều chỉnh, bổ sung nội dung, thời gian, đối tượng, thành viên đoàn kiểm tra hoặc có vấn đề chuyên môn, kỹ thuật cần giám định thì trưởng đoàn kiểm tra báo cáo thành viên ủy ban chỉ đạo để báo cáo thường trực ủy ban xem xét, quyết định.

- Đoàn kiểm tra trao đổi bằng văn bản với đối tượng bị tố cáo những nội dung cần giải trình, bổ sung, làm rõ.

(Nếu thấy vi phạm đã rõ, đến mức phải thi hành kỷ luật và đối tượng bị tố cáo tự giác nhận có vi phạm và làm kiểm điểm t ự nhận hình thức kỷ luật thì trưởng đoàn (xin ý kiến thành viên ủy ban chỉ đạo đoàn) báo cáo ủy ban hoặc thường trực ủy ban xem xét, quyết định cho kết hợp thực hiện quy trình xem xét, thi hành kỷ luật đảng cùng với quy trình giải quyết tố cáo.

Trước khi ủy ban họp xem xét, xử lý kỷ luật, thành viên ủy ban kiểm tra chỉ đạo đoàn gặp đại diện tổ chức đảng hoặc đảng viên vi phạm nghe trình bày ý kiến và báo cáo (kèm theo bản tự kiểm điểm của đối tượng vi phạm) tại kỳ họp của ủy ban kiểm tra. Hoặc đại diện tổ chức đảng, đảng viên vi phạm có quyền trực tiếp trình bày ý kiến hoặc có văn bản báo cáo với ủy ban kiểm tra tại hội nghị xem xét, xử lý kỷ luật và phải nghiêm chỉnh chấp hành sau khi có quyết định).

4. Tổ chức hội nghị (tổ chức đảng bị tố cáo hoặc tổ chức đảng quản lý đảng viên bị tố cáo tổ chức và chủ trì, ghi biên bản hội nghị) để đoàn kiểm tra thông qua dự thảo báo cáo kết quả giải quyết tố cáo; đối tượng bị tố cáo trình bày ý kiến giải trình, tự nhận hình thức kỷ luật (nếu có); hội nghị thảo luận, tham gia ý kiến vào dự thảo báo cáo kết quả giải quyết tố cáo, thẩm tra, xác minh về các nội dung tố cáo và đề nghị bằng văn bản (nếu có).

5. Đoàn kiểm tra tiếp tục thẩm tra, xác minh những nội dung chưa rõ (nếu có); hoàn chỉnh dự thảo báo cáo kết quả giải quyết tố cáo; trao đổi ý kiến với người đứng đầu (đơn vị theo dõi địa bàn; không phải là trưởng đoàn hoặc thành viên đoàn kiểm tra) về kết quả giải quyết tố cáo; báo cáo xin ý kiến đồng chí thành viên ủy ban chỉ đạo đoàn, thường trực ủy ban (nếu cần) trước khi trình ủy ban kiểm tra.

III. Bước kết thúc

1. Ủy ban kiểm tra xem xét, kết luận:

- Đoàn kiểm tra báo cáo kết quả giải quyết tố cáo; trình bày đầy đủ ý kiến của đối tượng bị tố cáo và người tố cáo; các tổ chức đảng, đảng viên có liên quan.

- Ủy ban kết luận, biểu quyết quyết định thi hành kỷ luật hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền quyết định thi hành kỷ luật (nếu có).

2. Đơn vị theo dõi địa bàn có ý kiến bằng văn bản báo cáo ủy ban về kết quả và hoạt động của đoàn kiểm tra.

3. Đoàn kiểm tra hoàn chỉnh báo cáo kết quả giải quyết tố cáo; phối hợp với (đơn vị hoặc cán bộ tổng hợp)⁵ hoàn chỉnh thông báo kết luận giải quyết tố cáo, quyết định kỷ luật đối với đối tượng bị tố cáo hoặc báo cáo đề nghị cấp có thẩm quyền thi hành kỷ luật đối tượng bị tố cáo (nếu có), báo cáo thành viên Ủy ban chỉ đạo đoàn trước khi trình thường trực ủy ban ký, ban hành.

4. Thành viên ủy ban chỉ đạo và đại diện đoàn kiểm tra công bố thông báo kết luận giải quyết tố cáo đến đối tượng bị tố cáo và tổ chức, cá nhân có liên quan; triển khai thực hiện quy trình xem xét, xử lý kỷ luật (nếu có).

- Trường hợp cần thiết, triển khai theo hình thức họp trực tuyến hoặc gửi văn bản theo đường công văn.

- Đoàn kiểm tra phối hợp với đơn vị phụ trách tiếp nhận, xử lý đơn thư hoặc cán bộ phụ trách tiếp dân của ủy ban thông báo kết luận bằng hình thức thích hợp cho người tố cáo biết.

5. Đoàn kiểm tra họp rút kinh nghiệm; trưởng đoàn có văn bản nhận xét, đánh giá từng thành viên đoàn kiểm tra, gửi người đứng đầu các đơn vị có cán bộ tham gia đoàn; lập hồ sơ và nộp lưu trữ theo quy định.

6. Vụ địa bàn, đơn vị, cán bộ theo dõi địa bàn giám sát việc chấp hành kết luận, quyết định của ủy ban.