Văn mẫu lớp 9: Dàn ý phân tích vẻ đẹp người lao động trong Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận gồm 3 dàn ý chi tiết, hay nhất. Qua đó, giúp các em học sinh lớp 9 nắm được cấu trúc, biết cách lập dàn ý cho bài văn phân tích vẻ đẹp người lao động.
Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá cho chúng ta thấy được vẻ đẹp của sự cần cù, chăm chỉ, không quản gian khó để làm giàu cho quê hương, đất nước của những người ngư dân nơi đây. Mời các em cùng theo dõi bài viết dưới đây của Download.vn để chuẩn bị thật tốt kiến thức Ngữ văn 9, ôn thi vào lớp 10 hiệu quả.
Lập dàn ý phân tích vẻ đẹp người lao động trong Đoàn thuyền đánh cá
Dàn ý vẻ đẹp người lao động qua bài Đoàn thuyền đánh cá
1. Mở bài
- Giới thiệu khái quát về tác giả Huy Cận (các sáng tác tiêu biểu, đặc điểm sáng tác của ông sau Cách mạng tháng Tám năm 1945,...)
- Giới thiệu bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá' (hoàn cảnh ra đời, những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ,...)
- Nêu vấn đề nghị luận: Hình ảnh những con người lao động mới trong bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá"
2. Thân bài
* Những con người lao động mới là những người có tâm hồn phóng khoáng, yêu lao động và luôn có niềm hi vọng, ước mong đánh bắt được nhiều hải sản (hai khổ thơ đầu)
- Hai câu thơ mở đầu bài thơ đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên miền biển lúc hoàng hôn tuyệt đẹp
- Trên cái nền thiên nhiên thơ mộng, gần gũi, thân thương ấy, hình ảnh con người dần hiện ra:
- Phụ từ "lại": gợi lên thế chủ động của con người trước thiên và cho thấy rằng công việc ra khơi của những con người nơi đây vẫn lặp đi lặp lại hằng ngày.
- "câu hát căng buồm cùng gió khơi":
→ Cụ thể hóa niềm vui sướng cùng sự hào hứng của người lao động.
→ Sử dụng nghệ thuật chuyển đổi cảm giác "câu hát căng buồm" đã gợi lên vẻ đẹp tâm hồn của người lao động.
- Hình ảnh nhân hóa "đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng": gợi lên hình ảnh những người lao động đang làm việc, lao động hăng say không kể ngày đêm giữa biển cả.
- Câu hát "đến dệt lưới ta đoàn cá ơi": không chỉ như một lời mời gọi những loài cá mà hơn thế nữa, nó còn cho thấy ước muốn đánh bắt được thật nhiều những loài hải sản và những điều đó xét đến cùng là khao khát, là hi vọng được khám phá, chinh phục tự nhiên của những người lao động .
* Hình ảnh con người lao động mới hiện lên là những người với niềm vui sướng phơi phới, sự hăng hái trong lao động, làm chủ thiên nhiên, quê hương, đất nước (khổ 3)
- Lối nói khoa trương, phóng đại, những hình ảnh "lái gió với buồm trăng", "lướt giữa mây cao với biển bằng" gợi nên hình ảnh con thuyền kì vĩ, khổng lồ, hòa nhập vào thiên nhiên bao la, rộng lớn của biển cả, của vũ trụ.
- Sử dụng hàng loạt các động từ "lái", "lướt", "dò", "dàn" cho thấy đoàn thuyền đang làm chủ biển trời, làm chủ thiên nhiên.
* Những người lao động trong bài thơ còn là những con người với lòng biết ơn sâu sắc trước những ân tình của thiên nhiên, của quê hương và là những con người lớn lao, phi thường (khổ 5 và khổ 6)
- Những người lao động với lòng biết ơn ân tình của thiên nhiên, quê hương:
- Trước sự giàu có ấy của biển cả những người lao động đã cất lên tiếng hát ngợi ca sự giàu có của biển và tình cảm của mình.
- Hình ảnh so sánh độc đáo biển với "lòng mẹ":
→ Cho thấy vai trò, vị trí lớn lao của biển cả đối với những con người lao động
→ Thể hiện niềm tự hào sâu sắc và lòng biết ơn của những người dân chài với biển cả, với quê hương yêu dấu.
- Hình ảnh những con người lao động còn hiện lên thật phi thường, lớn lao.
- Sử dụng hàng loạt các hình ảnh độc đáo, giàu giá trị đặc tả để tái hiện lại một cách chân thực công việc kéo lưới của những người dân chài.
- Hình ảnh ẩn dụ "ta kéo xoăn tay chùm cá nặng": tạo nên những nét vẽ, những nét tạo hình đầy gân guốc, chắc khỏe, cứng cỏi, gợi lên vẻ đẹp khỏe khoắn của những người dân làng chài.
- Hình ảnh "vẩy bạc", "đuôi vàng":
- Gợi nên sự giàu có của biển cả, sự bội thu của chuyến ra khơi
- Thể hiện niềm vui sướng, phơi phới của những người lao động
- Người lao động hiện lên với niềm vui phơi phới, tinh thần lạc quan khi được làm chủ đất trời, thiên nhiên bao la, rộng lớn (khổ cuối)
- Từ "với" gợi niềm vui phơi phới của những người dân chài khi trở về trên một chiếc thuyền đầy ắp cá sau một chuyến đi thuận lợi và bội thu.
- Hình ảnh nhân hóa "đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời": đoàn thuyền đang trở thành một sinh thể sống để chạy đua với thiên nhiên.
→ Nâng tầm vóc của đoàn thuyền, của con người ngang với tầm vóc của vũ trụ, của thiên nhiên.
3. Kết bài
- Khái quát hình tượng con người lao động mới trong bài thơ và nêu cảm nhận của bản thân.
Dàn ý phân tích vẻ đẹp người lao động trong Đoàn thuyền đánh cá
I. Mở bài:
- Nêu những nét chính về tác giả và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm.
- Bài thơ đã khắc họa được vẻ đẹp và sức mạnh của người lao động trước thiên nhiên - vũ trụ kỳ vĩ.
II. Thân bài:
- Bức tranh thiên nhiên trong bài thơ: Đẹp, rộng lớn, lộng lẫy
- Cảm hứng vũ trụ đã mang đến cho bài thơ những hình ảnh thiên nhiên hoành tráng
- Cảnh hoàng hôn trên biển và cảnh bình minh được đặt ở vị trí mở đầu, kết thúc bài thơ vẽ ra không gian rộng lớn mà thời gian là nhịp tuần hoàn của vũ trụ.
- Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi: Không phải là con thuyền mà là đoàn thuyền tấp nập.
- Con thuyền không nhỏ bé mà kì vĩ, hòa nhập với thiên nhiên, vũ trụ.
- Vẻ đẹp rực rỡ của các loại cá, sự giàu có của biển cả. Trí tưởng tượng của nhà thơ đã chắp cánh cho hiện thực, làm giàu thêm, đẹp thêm vẻ đẹp của biển khơi.
- Người lao động giữa thiên nhiên cao đẹp
- Con người không nhỏ bé trước thiên nhiên mà ngược lại, đầy sức mạnh và hòa hợp với thiên nhiên.
- Con người ra khơi với niềm vui trong câu hát.
- Con người ra khơi với ước mơ trong công việc.
- Con người cảm nhận được vẻ đẹp của biển, biết ơn biển
- Người lao động vất vả nhưng tìm thấy niềm vui, phấn khởi trước thắng lợi.
III. Kết bài:
- Hình ảnh người lao động được sáng tạo với cảm hứng lãng mạn cho thấy niềm vui phơi phới của họ trong cuộc sống mới.
- Thiên nhiên và con người phóng khoáng, lớn lao. Tình yêu cuộc sống mới của nhà thơ được gửi gắm trong những hình ảnh thơ lãng mạn đó.
Dàn ý vẻ đẹp người lao động trong bài thơ Đoàn thuyền đánh cá
1. Mở Bài
- Cách mạng tháng tám thành công, Huy Cận hăng hái viết những bài thơ về công cuộc lao động không ngừng nghỉ của nhân nhân ta, ca ngợi vẻ đẹp của người lao động, vẻ đẹp của quê hương đất nước.
- Một trong những bài thơ tiêu biểu cho thơ ông thời kỳ này ấy là bài Đoàn thuyền đánh cá.
2. Thân Bài
* Tác giả, tác phẩm:
- Huy Cận (1919-2005), quê ở Hà Tĩnh, một số tác phẩm tiêu biểu bao gồm tập thơ Lửa thiêng.
- Nguồn cảm hứng chính của Huy Cận là thiên nhiên, vũ trụ và con người:
- Trước cách mạng tháng tám thơ ông giàu chất triết lý và ngập tràn nỗi sầu nhân thế
- Sau cách mạng thơ ông có sự đổi dời về cảm hứng, ông thường viết về những bài ca lao động và thiên nhiên với giọng điệu vui tươi, hào hứng.
- Tác phẩm Đoàn thuyền đánh cá được sáng tác năm 1958, trong một chuyến đi thực tế ở vùng biển Quảng Ninh. Bài thơ được trích trong tập Trời mỗi ngày lại sáng (1958).
* Phân tích vẻ đẹp của người lao động:
- Khổ thơ 1 và 2:
- Hoàn cảnh ra khơi: Buổi hoàng hôn ấm áp, yên bình.
- Vũ trụ là một ngôi nhà lớn mà màn đêm là cánh cửa, ngọn sóng là then.
=> Giữa lúc thiên nhiên nghỉ ngơi thì con người lại bắt đầu công cuộc lao động của mình.
- "Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi", từ "lại" vừa tạo ra sự đối lập giữa tứ thơ ở hai câu trên và hai câu thơ dưới, vừa biểu hiện sự lặp lại của công việc giống như mọi ngày, giống như bao nhiêu năm tháng đã đã qua đoàn thuyền đánh cá vẫn tiếp tục ra khơi không ngừng nghỉ.
- Con người lao động không mệt mỏi, luôn vững tinh thần, công việc dù có lặp lại nhưng không hề nhàm chán vẫn mang đến những cảm giác, phấn chấn, náo nức, say mê ở người ngư dân.
- Những câu hát thể hiện niềm say mê phấn chấn, lạc quan của con người trong lao động.
- Khổ 3:
- Những câu hát vui tươi cất lên đã sưởi ấm cái màn đêm tăm tối, khơi gợi niềm phấn khởi trong con người, xua đi những khó khăn mệt mỏi, mang lại một không khí lao động vô cùng hào hùng và lãng mạn.
- "Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi!", những ngư dân hát mới một tâm hồn ngập tràn niềm vui và sức sống, niềm trông đợi vào một mẻ lưới đầy.
- Cách xưng hô, thân thiết mời gọi ấy càng kéo gần khoảng cách giữa mẹ thiên nhiên và con người.
- Khổ 4 và 5:
- Hình ảnh con thuyền đánh cá giữa đêm trăng, vừa mang vẻ đẹp lãng mạn, thi vị lại cũng vừa hào hùng và mạnh mẽ, đồng thơi miêu tả dáng vẻ phì nhiêu, giàu có nơi biển cả.
- Con người không chỉ lao động bằng sức mạnh mà còn dựa vào lòng dũng cảm, sẵn sàng ra tận khơi xa "dò bụng bể", đồng thời còn vận dụng đầu óc để vạch ra kế hoạch rõ ràng, tạo "thế trận lưới vây giăng" sao cho được nhiều cá, tôm.
- Khổ 6: Vẻ đẹp của người ngư dân còn hiện lên thông qua tấm lòng yêu mến và trân trọng thiên nhiên.
- Khổ 7: "Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng", câu thơ vừa thể hiện chuyến ra khơi bội thu của những người nông dân, cũng thể hiện sức mạnh của họ trong công việc kéo lưới giữa biển khơi đầy vất vả.
- Khổ 8:
- Khúc ca khải hoàn trở về với chuyến bội thu
- Vẻ đẹp lớn lao kì vĩ của người lao động sánh ngang với thiên nhiên, con người đã dần đứng lên trong công cuộc chinh phục thiên nhiên, họ có lòng tự tin, tinh thần hăng say lao động không ngừng nghỉ.
3. Kết Bài
- Đoàn thuyền đánh cá là khúc tráng ca bất tận về công cuộc lao động và chinh phục thiên nhiên biển cả của con người. Tầm vóc của con người trở nên lớn lao, kì vĩ với những vẻ đẹp phẩm chất tâm hồn và sức mạnh trong công cuộc chinh phục biển cả.
- Huy Cận đã thành công trong việc khắc họa vẻ đẹp của người lao động và không khí của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội nhưng năm sau cách mạng tháng 8 ở miền Bắc nước ta.