Soạn Sử 12 Bài 5 giúp các bạn học sinh có thêm nhiều gợi ý tham khảo để trả lời các câu hỏi phần nội dung bài học và câu hỏi cuối bài Các nước Châu Phi và Mĩ Latinh thuộc Chương 3: Các nước Á, Phi và Mĩ Latinh (1945 - 2000).
Lịch sử 12 Bài 5 được biên soạn với các lời giải chi tiết, đầy đủ và chính xác bám sát chương trình sách giáo khoa. Hi vọng đây sẽ là tài liệu cực kì hữu ích hỗ trợ các em học sinh lớp 12 trong quá trình giải bài tập. Vậy sau đây là nội dung chi tiết bài soạn Lịch sử 12 Bài 5: Các nước Châu Phi và Mĩ Latinh mời các bạn cùng theo dõi.
Soạn Sử 12 Bài 5: Các nước Châu Phi và Mĩ Latinh
Trả lời câu hỏi in nghiêng Lịch sử 12 bài 5
❓ Lập bảng thống kê các thắng lợi trong cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân châu Phi từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai.
Trả lời:
Năm | Sự kiện |
1952-1953 | Vương triều Pharúc, lập nên nước Cộng hòa Ai Cập. |
1952 | Nhân dân Libi giành được độc lập. |
1954-1962 | Nhân dân Angiêri giành thắng lợi trong kháng chiến chống Pháp. |
1960 | 17 nước châu Phi tuyên bố giành độc lập. |
18/4/1980 | Nhân dân Nam Rôđêdia tuyên bố thành lập Nước Cộng hòa Dimbabuê (18/4/1980). |
21/3/1990 | Namibia tuyên bố độc lập sau khi thoát khỏi sự thống trị của Nam Phi. |
11/1993 | Chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi được xóa bỏ. |
4/1994 | Nenxơn Manđêla trở thành Tổng thống người da đen đầu tiên của Cộng hòa Nam Phi. |
❓ Tại sao năm 1960 được gọi là “năm Châu Phi”?
Trả lời
Năm 1960 được gọi là “Năm châu Phi” bởi có 17 nước được trao trả độc lập, đánh dấu sự sụp đổ cơ bản của chủ nghĩa thực dân cũ.
❓Hãy nêu khái quát những thắng lợi của cuộc đấu tranh giành và bảo vệ độc lập của nhân dân Mĩ La Tinh từ sau chiến tranh thế giới thứ hai?
Trả lời
- Với ưu thế của mình sau chiến tranh thế giới thứ hai, Mĩ đã dần dần độc chiếm các nước Mĩ la tinh bằng sự giúp đỡ cả về kinh tế và chính trị, xây dựng chế độ độc tài thân Mĩ. Do đó đã bùng nổ các cuộc đấu tranh chống chế độ độc tài thân Mĩ.
- Nhận sự giúp đỡ của Mĩ, Batista đã thiết lập chế độ độc tài quân sự ở Cuba (3-1952). Cấm các tổ chức chính trị, thẳng tay giết người yêu nước.
- Trước hoàn cảnh hỗn loạn đó, nhân dân Cuba với tinh thần yêu nước đã đứng lên đấu tranh giành độc lập, đuổi Mĩ ra khỏi lãnh thổ. Ngày 1-1-1959 chế độ độc tài thất bại trong âm mưu độc chiếm. Nước Cộng hòa Cuba ra đời.
- Mĩ đề xướng tổ chức Liên minh vì tiến bộ vì muốn ngăn chặn sự ảnh hưởng của cách mạng. Tuy nhiên, các cuộc đấu tranh chống Mĩ và chế độ độc tài ngày càng phát triển giành được độc lập ở nhiều nơi.
Giải bài tập SGK Lịch sử 12 Bài 5
Câu 1
Hãy nêu những thành quả chính trong công cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân châu Phi sau Chiến tranh thế giới thứ hai.Những khó khăn mà châu lục này đang phải đối mặt là gì?
Trả lời
Những thành quả chính trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc của nhân dân châu Phi:
Chiến tranh thế giới thứ hai chấm dứt cũng là thời điểm bùng nổ cuộc đấu tranh giành độc lập của các nước châu Phi. Mở đầu là cuộc binh biến của sĩ quan và binh lính yêu nước Ai Cập (3-7-1952) lật đổ Vương triều Pharúc, chỗ dựa của thực dân Anh, lập nên nước Cộng hoà Ai Cập (18-6-1953). Cùng năm 1952, nhân dân Libi giành được độc lập. Sau 8 năm đấu tranh vũ trang chông Pháp (1954 - 1962), nhân dân Angiêri đã giành được thắng lợi.
Tuynidi, Marốc và Xuđăng được trao trả độc lập năm 1956, Gana - năm 1957, Ghinê - năm 1958...
Đặc biệt, lịch sử ghi nhận năm 1960 là Năm châu Phi với 17 nước tuyên bố độc lập. Năm 1975, với thắng lợi của nhân dân Môdămbích và Ănggôla trong cuộc đấu tranh chống thực dân Bồ Đào Nha, chủ nghĩa thực dân cũ ở châu Phi cùng hệ thống thuộc địa của nó cơ bản bị tan rã.
Sau đó, nhân dân Nam Rôđêdia xoá bỏ chế độ phân biệt chủng tộc, tuyên bố thành lập nước Cộng hoà Dimbabuê (18-4-1980). Ngày 21-3-1990, Namibia tuyên bố độc lập sau khi thoát khỏi sự thống trị của Nam Phi.
Tháng 2-1990, chế độ phân biệt chủng tộc "Apácthai" bị xoá bỏ. Sau đó, với cuộc bầu cử dân chủ đa chủng tộc đầu tiên ở Nam Phi (4-1994), Nenxơn Manđêla trở thành Tổng thống người da đen đầu tiên của Cộng hoà Nam Phi. Sự kiện này đánh dấu sự chấm dứt chế độ phân biệt chủng tộc dã man, đầy bất công, một biểu hiện của chủ nghĩa thực dân.
Những khó khăn mà châu lục này đang phải đối mặt đó chính là: nhiều nước châu Phi vẫn còn trong tình trạng lạc hậu, không ổn định (đói nghèo, xung đột, nội chiến, bệnh tật, mù chữ, bùng nổ dân số, nợ nước ngoài…).
Câu 2
Hãy trình bày những thành tựu và khó khăn về kinh tế-xã hội của các nước Mĩ Latinh từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai?
Trả lời
Các nước Mĩ La Tinh đã có nhiều cố gắng trong công cuộc xây dựng đất nước, phát triển kinh tế - xã hội.
Trong hơn 40 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội, từ một nền công nghiệp độc canh cây mía, công nghiệp đơn nhất khai mở, Cu Ba đã có nền kinh tế cân đối với cơ cấu ngành nghề hợp lí.
Từ thập kỉ 50 đến cuối thập kỉ 70 của thế kỉ XX, tỉ lệ tăng trưởng kinh tế của các nước Mĩ Latinh là 5,5%. GDP năm 1960 là 69,4 tỉ USD; đến năm 1979, con số này tăng lên 599,3 tỉ USD…
Trong thập kỉ 80, nhiều nước Mĩ Latinh lâm vào tình trạng suy thoái kinh tế, lạm phát tăng nhanh, chính trị mất ổn định, tốc độ tăng trưởng giảm sút (1986 là 0,3%, 1989 là 0,5%). Nợ nước ngoài lên tới 410 tỉ USD (1989).
Bước sang thập kỉ 90, nền kinh tế Mĩ Latinh có chuyển biến tích cực hơn như tỉ lệ lạm phát được hạ xuống, đầu tư nước ngoài vào Mĩ Latinh gia tăng (trên 70 tỉ USD năm 1994), đứng hàng đằng sau Đông Á.
Lý thuyết Các nước Châu Phi và Mĩ Latinh
1. Vài nét về cuộc đấu tranh giành độc lập
- Trước Chiến tranh thế giới thứ hai, hầu hết các nước châu Phi đều bị chủ nghĩa thực dân nô dịch.
- Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, phong trào đấu tranh giành độc lập của nhân dân châu Phi dâng cao mạnh mẽ ⇒ châu Phi trở thành “Lục địa mới trỗi dậy”.
- Các giai đoạn phát triển của phong trào đấu tranh giành độc lập của nhân dân châu Phi:
* Giai đoạn 1945 – 1954: Phong trào giải phóng dân tộc bùng nổ sớm nhất ở Bắc Phi với thắng lợi ở Ai Cập (1953, Libi (1952),...
* Giai đoạn 1954 – 1960: Phong trào đấu tranh lan rộng ở Bắc Phi và Tây Phi với các thắng lợi của: Tuynidi (1956),Gana (1956), Ghine (1957), Marốc (1960), ...
* Giai đoạn 1960 – 1975:
+ 1960, 17 nước châu Phi giành độc lập, lịch sử ghi nhận là “Năm châu Phi”.
+ Thắng lợi của nhân dân Etiopia (1974), Môdămbích và Ănggôla năm 1975 được coi là mốc sụp đổ căn bản của chủ nghĩa thực dân và hệ thống thuộc địa của nó ở châu Phi.
* Giai đoạn 1985 – nửa sau những năm 90 của thế kỉ XX: Nhân dân các thuộc địa còn lại ở châu Phi hoàn thành cuộc đấu tranh đánh đổ nền thống trị thực dân cũ, giành độc lập dân tộc và quyền sống của con người.
+ 18/4/1980, nhân dân Nam Rodedia tuyên bố thành lập nước Cộng hòa Dimbabue.
+ 21/3/1990, Namibia tuyên bố độc lập.
+ 1993, chế độ phân biệt chủng tộc A-pác-thai sụp đổ ở Nam Phi.
2. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội.
- Sau khi giành được độc lập, các nước châu Phi bắt tay vào công cuộc xây dựng đất nước, đã thu được một số thành tựu kinh tế – xã hội.
- Tuy nhiên, nhiều nước châu Phi vẫn còn trong tình trạng lạc hậu, không ổn định (đói nghèo, xung đột, nội chiến, bệnh tật, mù chữ, bùng nổ dân số, nợ nước ngoài…).
- Tổ chức thống nhất Châu Phi (OAU) – 5/1963, sau đổi là Liên minh Châu Phi (AU) triển khai nhiều chương trình phát triển của Châu lục.
- Con đường phát triển của châu Phi còn phải trải qua nhiều khó khăn, gian khổ.