Tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam là Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân. Đội quân chủ lực đầu tiên của ta được thành lập vào ngày 22 tháng 12 năm 1944 theo sự chỉ đạo của vị lãnh tụ Hồ Chí Minh.Thực hiện trong sứ mệnh tuyên truyền, mang đến sức mạnh và lý tưởng giải phóng đất nước.Đội quân này được hình thành ban đầu trong ý nghĩa áp dụng ngay vào thời kỳ chiến tranh.Khi mới thành lập,Đội Việt nam tuyên truyền giải phóng quân chỉ vỏn vẹn có 34 cán bộ,chiến sĩ.Đây là lực lượng được giao trách nhiệm,nhiệm vụ giải phóng đất nước.Đóng góp và phối hợp với Đảng tham gia chiến tranh.Đội được chia thành 3 tiểu đội và 34 khẩu súng các loại. Lực lượng mỏng nhưng đã sớm phát huy được những truyền thống chống giặc ngoại xâm và nghệ thuật quân sự lấy ít địch nhiều,lấy nhỏ thắng lớn của dân tộc ta.

Kết quả quân ta đã giành được chiến công đầu tiên tại hạ đồn Phay Khắt và Nà Ngần.

Ngay từ lần đầu ra quân, đội quân chính quy đầu tiên của Việt Nam đã giảnh được những chiến công vang dội. Lực lượng được tổ chức có người chỉ huy, lãnh đạo cùng các nhiệm vụ cụ thể. Do đó, các phân công phối hợp mang đến hiệu quả tổ chức, quy củ. Giải phóng nhiều khu vực rộng lớn và sử dụng làm căn cứ cho các hoạt động đấu tranh giành độc lập. Mở thêm các căn cứ để thực hiện đóng quân, để sử dụng trong chiến lược đấu tranh. Đóng góp lớn trong công tác xây dựng và bảo vệ đất nước.

Đến ngày 15 tháng 5 năm 1945 Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân sáp nhập với lực lượng Cứu quốc quân và đổi tên thành Giải phóng quân. Lực lượng đông đảo và trở thành lực lượng quân sự chủ yếu của Mặt trận Việt Minh. Mang đến nguồn lực to lớn, đảm bảo lý tưởng tham gia chiến đấu và dành chiến thắng. Tiến hành cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong Cách mạng tháng Tám năm 1945.

Quá trình phát triển gắn với sự xây dựng và trưởng thành của lực lượng.

Từ năm 1945 đến năm 1954 là thời kỳ phát triển vượt bậc cả về số lượng lẫn khả năng chiến đấu của Quân đội. Trong đó mang đến sự tham gia của các thành phần yêu nước, có ý chí và sức mạnh. Khi các chủ thể tìm được lý tưởng, tham gia vào quân đội để đóng góp công sức, trí tuệ của mình.

Chỉ trong một thời gian ngắn, từ khi đất nước giành độc lập đến thời điểm tháng 11 năm 1945, Giải phóng quân đã phát triển từ một đội quân với quy mô nhỏ trở thành Quân đội quốc gia Việt Nam với quân số khoảng 50.000 người, được tổ chức thành 40 chi đội. Đây là nhu cầu tất yếu, mang đến sức mạnh quân sự đất nước. Trong thời bình, lực lượng quân đội cũng giúp một quốc gia khẳng định sức mạnh, tiềm lực quân sự.

Bản chất :Quân đội nhân dân Việt Nam là lực lượng chính của Lực lượng Vũ trang nhân dân Việt Nam. Theo Bộ Quốc phòng Việt Nam, sứ mệnh của quân đội là "vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân".