Trong các cuộc khởi  nghĩa và chiến tranh giaie phóng dân tộc trong lịch sử Việt Nam đóng vai trò nền tảng, then chốt. Việc xây dựng, củng cố và phát huy khối đại đoàn kết dân tộc thể hiện qua chính sách đoàn kết trong nội bộ tướng lĩnh, giữa tướng lĩnh và binh lính, giữa các tầng lớp nhân dân và các dân tộc. 

Trong các cuộc khởi nghĩa, chiến tranh thắng lợi, các cuộc chiến có sự đoàn kết của người lãnh đạo và nhân dân đều trở nên thắng lợi dù thực dân xâm lược có mạnh đến đâu

Cuộc khởi nghĩa, chiến tranh không có sự đoàn kết vua tôi đồng lòng đều thất bại như nhà Hồ thất bại khi nhà Minh xâm lược hay thực dân Pháp xâm lược thì nhà Nguyễn ngày càng rời xa nhân dân, không cùng nhân dân đẩy lùi quân xâm lược dẫn đến mất nước