Gửi mẹ hiền yêu dấu! Mẹ ơi, hôm nay trời lại mưa rồi mẹ ạ. Những hạt mưa cứ rả tích rả rích từng giờ không ngớt. Khuya, con ngồi lại viết thư cho mẹ, bức thư đầu tiên con viết bằng tất cả tâm hồn dành tặng cho mẹ. Mẹ, con nhớ mẹ vô cùng, nhớ mẹ nhiều lắm. Con sợ mưa đêm, bởi đó cũng là lúc con cô đơn nhất, con sợ ở cái thế giới xa xôi ấy mẹ bị ướt, mẹ bị lạnh vì mưa. Mẹ à, mẹ cứ yên giấc nhé, con ở nơi này bình yên lắm. Thời gian cứ thấm thoắt thoi đưa, biết bao đêm rồi, đôi mi con cứ ướt nhòe đi vì nước mắt, đôi mắt buồn của mẹ, bờ vai ấm áp của mẹ cứ hiện lên trong kí ức con. Con nhớ, nhớ biết bao những ngày mưa như thế, mẹ cùng con ngồi lại với nhau bên chiếc cửa sổ thân thuộc ấy để trò chuyện. Nào là "Không biết giờ này, bố đã ngủ chưa con nhỉ?", nào là "Mẹ ơi, hồi sáng con vừa được điểm 10 môn Văn". Chuyện vui, chuyện buồn, con với mẹ đều tâm sự cùng nhau. Những hạt mưa tí tách như cùng vui, cùng buồn với ta, mẹ nhỉ! Ấm áp thật. hớ lại, con cứ ngồi cười một mình vì khi đó, con ngây thơ quá. Hì hì. Nhưng mẹ à, đó mãi mã và mãi mãi chỉ là dĩ vãng thôi mẹ, mẹ với con sẽ chẳng bao giờ lấy lại những điều đó một lần nữa. mẹ bỏ con đi rồi! Bỏ con cô đơn một mình để về với ông bà, tổ tiên nơi xa xôi ấy rồi. Để con bơ vơ, lạnh lẽo trên cái thế giới thực tại quá xa vời với mẹ như thế này rồi. Con mệt mỏi! Con gục ngã! Con biết dựa vào ai đây? Powered By VDO.AI PlayUnmute Fullscreen Mẹ! Mẹ trả lời con đi! Mẹ ơi, vậy là đã hai năm mười ba ngày ba tháng tháng rồi mẹ. Cái khoảng thời gian thực sự không ngắn đâu mẹ ạ. Mẹ bỏ con đi nhanh quá. Ở nơi ấy, mẹ có nhớ con không, nhớ bố, nhớ chị Hương không? Mẹ có mệt có sút cân không? Mẹ có bị căn bệnh quái ác kia hành hạ nữa không. Con thương mẹ nhiều lắm nhưng con hận. Con hận căn bệnh suy gan cấp ấy. Nó đã làm con mất đi một người quan trọng nhất cuộc đời. Mất đi những phút giây yêu thương bên mẹ. Và con mất đi bờ vai ấm áp để con dựa vào khi con thất bại. Và mất tất cả rồi mẹ ơn. Con khóc. Mẹ, con thực sự mệt mỏi, sao chẳng có ai chịu ở lại với con vậy mẹ. Bố thì đi làm tận ở Phú Quốc, chị Hương thì tận ở trong kia, rồi ông bà nội cũng về với mẹ nơi ấy rồi! Con mệt, con khóc, con buồn, con nhớ, con đau, con biết tâm sự cùng ai đây. Mẹ ơi! Năm tháng dần trôi, trôi nhanh lắm, từ khi mẹ ra đi, mẹ có biết rằng, cuộc sống con gần như là quá vô vị không hả mẹ? Đi học về, con vất lên hai tiếng gọi mẹ, sao con không được nghe giọng nói rất đỗi thân thuộc ấy nữa. Những bát cơm canh đạm bạc sao mẹ không cho con ăn thêm lần nữa. Áo con rách, sao mẹ không khâu lại cho con nữa. Mẹ ích kỉ quá! Vô tâm với con, với bố, với chị quá! Con ghét mẹ. Nhìn những đứa cùng tuổi, được mẹ chúng âu yếm, yêu thương, được nằm trong lòng mẹ để nghe mẹ kể về những câu chuyện ngày xửa ngày xưa, sao mà con cạnh lòng thế! Hơn hai năm trước, con cũng được vậy mà. Sao bây giờ chỉ còn mỗi con thôi! Mẹ bỏ con đi thật rồi mẹ ơi. Con lại khóc. Nhiều khi con khóc, con nghĩ về mẹ, con thương mẹ. Cô chủ nhiệm con an ủi rằng "Con ơi, đừng khóc, nín đi. Mẹ con ở nơi ấy chắc sẽ vui lắm về cơn không khóc đó. Để cho linh hồn mẹ được sớm diêu thoát đi con. Mẹ con không mất, chỉ là mẹ đã hòa vào những làn gió nhẹ, hòa vào những vì sao trên kia mà thôi. Con nín nhé." Và rồi con gắng kiềm chế cảm xúc rồi im lặng, để mẹ vui. Không biết, từ khi mẹ xa con, hình hài của mẹ như thế nào mẹ. Là còn nguyên vẹn hay đã hòa vào lòng đất. Con xót xa quá! Mẹ à, con không hay thể hiện những hành động, cử chỉ yêu thương. Con ngang bướng và đôi khi cãi lời mẹ. Chưa một lần con cầm tay mẹ rồi nói "Con yêu mẹ nhiều lắm, mẹ ơi". Để rồi, mẹ đã đi mãi rời xa con, bước ra cuộc đời con, nhưng trong suy nghĩ con lúc nào mẹ cung là quan trọng nhất. Xin lỗi mẹ vì những lúc con hư, xin lỗi mẹ vì chưa lần nào làm mẹ mỉm cười, nhưng đối với con mẹ là tất cả. Mẹ của con ơi, bây giờ con trưởng thành nhiều rồi mẹ ạ! Con đã biết chăm sóc bản thân, biết chăm sóc những người thân khi họ ốm và đặc biệt là tự tay nấu những món ăn cho gia đình. Mà khi mẹ còn sống, con chưa bao giờ làm được. Hồi đó, nhìn mẹ đớn đau vì căn bệnh hiểm nghèo mà con xem như "Trò đùa ý mà". Kệ. Rồi mẹ bị chuyển xuống viện tỉnh vì trầm trọng hơn, con càng cảm thấy bình thường vì con được sống tự do một mình. Rồi đến lúc ra đi, con cũng không khóc, con khờ khạo quá, vô tư quá, có mẹ cũng như không có mẹ. Rồi một ngày, con bỗng nhận ra, con đã mất đi một thứ tình cảm quan trọng và thiêng liêng lắm, con cố ngoảnh lại đi tìm, về những nơi quen thuộc, gắn với kỉ niệm con và mẹ để tìm. Nhưng, mẹ à, tất cả chỉ là hư vô, chỉ là thất vọng mà thôi. Mẹ ơi, mẹ hãy là một bà tiên hiền dịu và cho con một điều ước nhỏ nhoi đi mẹ. Con ước giản dị thôi, ước rằng "Bà tiên ấy được sống lại với con một ngày để con được chăm sóc bà - việc mà trước đây con chưa hề làm. Con sẽ không làm mẹ khóc đâu, con hứa. Và điều cuối cùng con muốn nói với mẹ rằng "Con nhớ mẹ quá nhiều, nợ mẹ rất nhiều, con rất muốn được sống và lo cho mẹ. Mẹ ơi, con rất muốn. Mẹ hãy về với con đi. Mẹ hãy bảo với con điều ước ấy sẽ thực hiện đi. Con xin mẹ. Và rồi con lại khóc. Hàng đêm, khi những ánh đèn ngoài kia vụt tắt, con lại đến bên chiếc giường quen thuộc và chợp mắt. Nhưng mẹ à, sao con cứ ướt mi vậy, con nhớ mẹ nhiều lắm. Không được ngủ với người mẹ bằng da bằng thịt con chỉ biết giở chiếc album ra xem rồi đặt trước ngực, ôm vào lòng, rồi nhẹ nhàng chìm vào giấc ngủ. Mẹ ơi, con yên giấc lắm, ngủ ngoan lắm ạ. Mẹ vui không? À, mẹ, chị Hương nhà ta cũng hay khóc vì nhớ mẹ đó, chị hay mơ mẹ. Mơ mẹ ngồi trước cửa đợi hai chị em về ăn cơm, mơ mẹ xếp quần áo để chị đi xa. Cuối năm nay, chị lập gia đình rồi mẹ kìa. Con nhớ mãi lời hứa mẹ nói với chị khi mẹ còn sống "Khi mô con Hương lấy chồng tau sẽ một mình đi vô trong nớ để trao nhẫn cho bay". Mẹ ơi! Mẹ là người xấu, mẹ không biết giữ lời hứa với chị em con. Mẹ bỏ 2 chị em con mà đi thật rồi ư? Mẹ có biết rằng, lúc Tết đến xuân về bọn con cô đơn thế nào không. Tủi thân, con chỉ biết đứng trước bàn thờ mẹ, tâm sự rồi khóc. Con cô đơn vô cùng. Mẹ ạ, Nước mắt con, bất giác lại rơi. Mẹ ơi, mẹ khổ nhiều quá rồi, sao mẹ không để bọn con kịp đáp đền rồi mẹ ra đi cũng được. Cả cuộc đời mẹ dành cho con tất cả, dành trọn tình thương và sự sống chỉ mong cho con lớn khôn. Mẹ cho con tất cả, rồi mẹ nhận lại được cái gì? Chưa kịp cho mẹ bát canh con tự nấu, chưa kịp cho mẹ món quà tự tay con làm ngày 8/3, mẹ đã bỏ con rồi. Mẹ ạ, nếu kiếp sau, con được chọn con vẫn chọn là con của mẹ. Mẹ con ta sẽ yêu thương và bù đắp cho nhau mẹ nhỉ? Ở trên này, con ít khi thành công ắm, nhưng khi con mệt mỏi, con thất bại, con sắp ngục nga, con đã biết đi tìm mẹ. Ra nơi mẹ ở, đứng cạnh nấm mồ của mẹ, sao mà con thấy bình yên vậy. Con đứng đó, con khóc, con hét, con nói chuyện với mẹ, lòng con vơi đi nhiều lắm. Khi đó, con như được bàn tay mẹ đặt sau lưng mà nói "Con yêu à, cố lên đi con, mẹ vẫn thương và yêu con nhiều lắm, đứng dậy và lau nước mắt đi cô bé, mạnh mẽ lên con, con sống tốt nhé" Con ngoảnh lại thì bàn tay ấy đã vụt đi. Con hụt hẫng nhưng cố nén nỗi đau để nơi ấy mẹ được thanh thản. Từng nét viết đến đây àm con nhớ tới đoạn thơ: Đừng đứng khóc bên nấm mồ của mẹ Đừng đứng bên nấm mồ của mẹ Mẹ không ở trong mồ mẹ có ngủ đâu con Mẹ là cánh chim hòa vào cơn gió nhẹ Mẹ là mặt trời trên lúa vàng chín mọng Mẹ là mưa thu thân thương Ru con bên buổi mai êm ả Mẹ là lời thúc giục gọi đàn chim Khi chúng đang vòng vòng bay thơi thả Mẹ là ánh sao mềm rọi sáng suốt ban đêm Đừng đứng khóc bên nấm mồ của mẹ Mẹ không ở trong mồ mẹ có ngủ đâu con con Con chỉ nhớ mang máng vậy thôi. Nhưng mẹ à, đoạn thơ đó, chính là mẹ đó. Mẹ ấm ấp lắm. Mẹ của con ơi. Bốn ngày nữa là sinh nhật con rồi mẹ ạ. Nhớ lắm, mấy năm trước, mẹ tự tay làm bánh cho con ăn, mẹ làm thịt gà cho con ăn, làm nhiều lắm, ngon lắm. Mà bây giờ con chỉ biết để những chiếc bánh con vụng về làm trên bàn thờ mẹ. Mẹ ích kỉ lắm. Mẹ không cho con ở bên mẹ sinh nhật lần này nữa rồi. Vậy là đã ba sinh nhật, vắng bóng mẹ hiền của con. Mẹ ơi, con nhớ! Mẹ à, nếu mẹ đọc được bức thư này mẹ hãy về trong giấc mơ của con nhé mẹ. Con yêu mẹ nhiều lắm. Con nhớ mẹ nhiều lắm. Mẹ ơi, con chỉ mong rằng linh hồn mẹ sớm được siêu thoát, nên từ bây giờ con sẽ cố gắng không khóc, sẽ làm cho mẹ vui, làm cho mẹ nhanh khỏi bệnh. Nơi ấy, mẹ hãy giữ gìn sức khỏe, mẹ của con nhé. Và một điều cuối cùng con nói rằng "kiếp sau dù sao đi nữa, mẹ sẽ mãi là mẹ của con. Con thương mẹ nhiều"/ Con cảm ơn mẹ.

Chúng ta có thể nghĩ một cách hợp lý rằng việc nghiên cứu hành vi của các loài chim di cư và bồ câu đưa thư, một ngày nào đó, có thể dẫn đến những hiểu biết về một số quá trình vật lý chưa từng được biết đến".

Lật lại lịch sử, thập niên 1940 là khoảng thời gian mà vật lý và sinh học đang hợp nhất vào một dòng chảy chung của khoa học. Bức thư mới được phát hiện cho thấy Einstein rõ ràng là đang rất hứng thú với chủ đề này.

Và có thể chính suy nghĩ về các siêu giác quan của các loài động vật đã cho ông hình dung về các lực vật lý vô hình mà mắt người không thể quan sát được.

Bức thư của Einstein được gia đình kỹ sư Glyn Davys tìm thấy và tặng lại cho Đại học Hebrew ở Jerusalem, Israel sau khi ông ấy mấy. Đại diện nhà trường cho biết:

"Thật đáng ngạc nhiên khi từ năm 1949, Einstein đã có thể dự đoán được điều này. Đó là hàng thập kỷ trước khi chúng ta có các bằng chứng thực nghiệm tiết lộ một số loài động vật thực sự có thể nhận biết từ trường và sử dụng thông tin đó để điều hướng".

Đó là linh cảm tuyệt vời của một nhà vật lý, hơn 70 năm sau, bây giờ chúng ta biết nhiều loài chim có thể cảm nhận được từ trường của Trái Đất bằng cách sử dụng các cơ quan cảm quang đặc biệt trong mắt của chúng.

Những con chim này rất nhạy cảm với sự thay đổi tinh vi trong từ trường. Đó là lý do tại sao chúng có thể bay trên quãng đường di cư dài hàng nghìn km mà không bị lạc.

Các loài động vật khác, như rùa biển, chó và ong, cũng sở hữu các siêu giác quan trong việc cảm nhận từ trường Trái Đất, mặc dù chúng không nhất thiết tích hợp nó vào thị giác của mình.

Trở lại với bức thư năm 1949, Einstein đã có một vài manh mối cho suy nghĩ của mình. Đó là giai đoạn mà khoa học sinh học và khoa học vật lý bắt đầu hợp nhất với nhau hơn bao giờ hết. Các nhà động vật học đã biết dơi có thể sử dụng sóng siêu âm để xác định vật cản. Và từ đó, các nhà vật lý cũng bắt đầu học tập chúng để phát triển công nghệ radar.

Trên thực tế, bản thân Davys cũng từng là một nhà nghiên cứu trong lĩnh vực này. Đó có lẽ là lý do tại sao ông ấy quan tâm đến các giác quan kỳ lạ khác của động vật, như cảm giác của ong. Einstein tỏ ra khá hứng thú với câu hỏi của ông ấy. Và có vẻ như nhà vật lý nổi tiếng cũng đã bị cuốn hút bởi khoa học sinh học như một cánh cửa sổ để nhìn vào các lực vật lý vô hình.

Albert Einstein và Karl von Frisch

Trong bức thư gửi Davys, Einstein thừa nhận ông rất quen với Karl von Frisch, nhà sinh học đã phát hiện ra loài ong sử dụng mô hình phân cực của ánh sáng để di chuyển và điều hướng trong không gian.

Einstein đã dự thính một trong những bài giảng của von Frisch tại Đại học Princeton 6 tháng trước khi bức thư được gửi đi. Ông ấy thậm chí đã có một cuộc gặp gỡ riêng với von Frisch, và những lần hội ngộ này rõ ràng đã để lại nhiều ấn tượng.

Qua bức thư trả lời Davys, chúng ta biết người hỏi đã quan tâm đến việc những kiến ​​thức sinh học mới có thể được ứng dụng thế nào vào vật lý để tạo ra các công nghệ tương lai. Einstein cho rằng con người luôn cần tìm hiểu thêm về các quá trình sinh học và nếu có một thứ gì đó có ứng dụng gần nhất, nó sẽ liên quan đến loài ong.

"Tôi chưa thấy tính ứng dụng của những kết quả đó trong nghiên cứu vật lý cơ bản. Nhưng nếu điều đó xảy ra, nếu một loại giác quan mới được phát hiện, tương ứng với các kích thích của chúng, thì chúng ta sẽ biết điều đó thông qua hành vi của loài ong".

Quả thực, kể từ khi bức thư hồi đáp của Einstein được gửi đi, chúng ta đã học được rất nhiều điều từ loài ong và cách những con côn trùng tò mò này nhìn nhận thế giới. Đúng như Einstein dự đoán, kiến ​​thức đó đã giúp chúng ta cải tiến rất nhiều công nghệ, chẳng hạn như cảm biến camera có thể cho ra các bức ảnh chân thực hơn nhờ nghiên cứu thị giác của loài ong.

Tuy nhiên, bất chấp nhiều thập kỷ nghiên cứu, sinh học vẫn luôn còn ẩn chứa rất nhiều bí ẩn. Các cơ chế chính xác mà các loài động vật cảm nhận ánh sáng hoặc cảm nhận từ trường Trái Đất vẫn chưa được thống nhất và nó có thể không giống nhau đối với mọi loài.

Ví dụ, ong dường như cảm nhận được từ trường bằng bụng của chúng, trong khi các loài chim và chó dường như làm như vậy chủ yếu thông qua các cơ quan cảm thụ ánh sáng đặc biệt trong mắt được gọi là cryptochromes.

Ngay cả tế bào của con người cũng tạo ra cryptochromes, và nghiên cứu gần đây cho thấy những tế bào này phản ứng linh hoạt với những thay đổi trong từ trường.

Nhưng cũng thật mỉa mai bởi để một tế bào cảm thụ quang có thể cảm nhận được từ trường, nó sẽ yêu cầu các electron bên trong tế bào vướng víu lượng tử nhau, và Einstein vào thời điểm đó đã bác bỏ ý tưởng này, gọi nó là "hành động ma quái ở khoảng cách xa".

Rõ ràng, Einstein không phải lúc nào cũng đúng, nhưng bức thư mới được công bố cho thấy ngay cả khi nói đến các lĩnh vực khoa học bên ngoài chuyên môn của mình, ông vẫn thể hiện được mình là một người có bộ não siêu việt.