Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!

Bốn câu thơ cuối bài Khi con tu hú là tiếng lòng của tác giả. Người tù cách mạng sau những mường tượng về thiên nhiên tươi đẹp ngoài kia bỗng trở nên đau khổ, khắc khoải. Nghe hè dậy bên lòng nên lòng tác giả cũng xáo động, biến chuyển. Khao khát "chân muốn đạp tan phòng" diễn tả nỗi uất ức, ngột ngạt tột độ trong lòng tác giả. Câu cảm thán "hè ôi!" bộc lộ sự mệt mỏi, khó chịu trong lòng tác giả. Bởi, trong không khí hè nóng nực, nhà thơ bày tỏ suy nghĩ "Ngột làm sao, chết uất thôi". Đó là sự ngột ngạt của hè, sự đau khổ của tâm hồn đang trong cảnh tù túng. Chết uất vì nhà thơ thấy đau khổ, tuyệt vọng khôn cùng. Và tiếng tu hú vì thế trở nên ám ảnh, chua xót khi "con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!". Dường như đó không chỉ là tiếng kêu của tu hú mà òn là tiếng đau khổ của tâm hồn, tuyệt vọng của một con người đang bị giam hãm, mất đi tự do về thể xác.