1. Mở bài Giới thiệu tác giả, tác phẩm:

+ Tác giả: Đặng Trần Côn sinh ra tại Hà Nội.

+ Tác phẩm: Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ viết về cảnh và tâm trạng người phụ nữ phải sống trong cô đơn, buồn khổ, trong thời gian đợi chồng đi đánh giặc trở về, không có tin tức.

2. Thân bài * Tám câu đầu: Thời gian chờ đợi mỏi mòn.

+ Hai câu thơ đầu: Hành động vô thức của người chinh phụ, hành động lặp đi lặp lại tâm trí đã để nơi biên ải xa nên tất cả việc làm đều không kiểm soát.

+ Hai câu tiếp: Sự ngóng trông chim khách báo tin lành nhưng biệt vô âm tín.

+ Hình ảnh ngọn đèn: Nói lên thời gia trôi nhanh, người phụ nưc cô đơn một mình đối diện với ngọn đèn vô tri, vô giác lòng mang đầy nỗi sầu, sầu thương về niềm hạnh phúc dở dang.

+ Gà eo óc: Tiếng gà âm thanh duy nhất trong đêm tối nhưng lại nhanh chóng im lặng.

+ Hòe phất phơ: Gợi cảm giác cô quạnh, lạnh lẽo và sự cô đơn của người chinh phụ. “Khắc giờ” mà cứ như một năm chờ đợi, mối sầu đã đong đầy thành biển khơi vô tâm. Người thiếu phụ đợi chờ chồng trong mỏi mòn, lo lắng trong sự bồn chồn không yên lo cho sự bình an của chồng. Sự gắng gượng thoát khỏi nỗi bủa vây của sự cô đơn: gượng đốt hương

-> mê mải về quá khứ gượng soi gương -> nước mắt tuôn trào gảy đàn

-> lo cho đứt dây đàn báo điềm chẳng lành. Người phụ nữ gắng gượng bản thân thoát nỗi cô đơn, nhưng càng bị bủa vây nỗi cô đơn đó, càng đau khổ tuyệt vọng.

* Tám câu cuối: Sự thương nhớ của người thiếu phụ

- Gió đông: Gió mùa xuân

- Nghìn vàng: lòng thương nhớ, trân trọng quý như vàng.

- Núi Yên: nơi chiến trận ngoài biên ải xa xôi.

-> Người thiếu phụ gửi nỗi nhớ vào gió đến chồng của mình

- Núi Yên ở đâu nàng cũng không biết, trời thăm thẳm xa vời không thấu cho nỗi niềm của nàng

- Cảnh buồn: sương, cành cây, mưa phùn đượm nỗi buồn người chinh phụ. Thiết tha là nỗi buồn khôn nguôi, không lối thoát, dai dẳng, dày xé con tim.

3. Kết bài Đoạn trích thể hiện cung bậc và sắc thái khác nhau sự cô đơn, buồn khổ, khát khao sống trong tình yêu và hạnh phúc lứa đôi.

DÀN Ý NGẮN GỌN CẢM NHẬN ĐOẠN TRÍCH TÌNH CẢNH LẺ LOI CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ

1. Mở bài Giới thiệu tác phẩm “Chinh phụ ngâm” của Đặng Trần Côn và bản dịch của Đoàn Thị Điểm thông qua đoạn trích “Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ”

2. Thân bài - Tâm trạng của người chinh phụ trong tình cảnh cô đơn, lẻ loi, ngày qua ngày mong ngóng tin chồng

+ 4 câu đầu: Sự mong ngóng, đợi chờ trong vô vọng của người chinh phụ

+ Câu 5 đến câu 8: Nhận ra không ai để mình có thể chia sẻ nỗi buồn, sự đau khổ càng tăng lên. Cực tả nỗi cô đơn trong tình cảnh lẻ loi.

+ Câu 9 đến câu 12: Nỗi buồn nổi bật lên trên nền của không gian và thời gian

+ Câu 13 đến câu 16: Người chinh phụ gắng tìm cách vượt ra khỏi vòng vây của cảm giác cô đơn, nhưng rốt cuộc vẫn không thoát nổi.

- Khi cô đơn bủa vậy, là lúc tâm trạng nhớ thương của người chinh phụ gửi tới chồng ở miền xa lại được dấy lên.

+ Câu 17 đến câu 20: Nỗi nhớ mong muốn được nhắn gửi, nhưng lại xa vời vì khoảng cách

+ Câu 21 đến câu 24: Chinh phụ nhìn cảnh vật bằng đôi mắt chất chứa buồn thương nên thấy bất cứ cái gì cũng gợi dậy bao nỗi đoạn trường.

+ Câu 25 đến câu 28: Tất cả những hình ảnh, âm thanh như đang xoáy sâu vào tâm hồn, ăn mòn tâm trí của chinh phụ.

- Những khao khát của hạnh phúc lứa đôi bỗng nhiên bừng lên:

+ Những khao khát thầm kín và mãnh liệt của người chinh phụ

– đó cũng là những khát vọng trần thế và nhân bản của con người.

- Nghệ thuật của đoạn trích.

+ Thủ pháp trùng điệp liên hoàn tạo ra những hình ảnh lồng xoáy vào nhau, những lớp hình ảnh giao hòa.

+ Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình đã đạt đến mức điêu luyện.

3. Kết bài Khẳng định giá trị của tác phẩm “Chinh phụ ngâm”, và đoạn trích “Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ.” SƠ ĐỒ TƯ DUY CẢM NHẬN ĐOẠN TRÍCH TÌNH CẢNH LẺ LOI CỦA NGƯỜI CHINH PHỤ Xem sơ đồ tư duy: Cảm nhận đoạn trích Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ Bên cạnh dàn ý cảm nhận đoạn trích Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ .

1. Mở bài

Giới thiệu tác giả, tác phẩm: + Tác giả: Đặng Trần Côn sinh ra tại Hà Nội. + Tác phẩm: Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ viết về cảnh và tâm trạng người phụ nữ phải sống trong cô đơn, buồn khổ, trong thời gian đợi chồng đi đánh giặc trở về, không có tin tức.

2. Thân bài * Tám câu đầu: Thời gian chờ đợi mỏi mòn. + Hai câu thơ đầu: Hành động vô thức của người chinh phụ, hành động lặp đi lặp lại tâm trí đã để nơi biên ải xa nên tất cả việc làm đều không kiểm soát. + Hai câu tiếp: Sự ngóng trông chim khách báo tin lành nhưng biệt vô âm tín. + Hình ảnh ngọn đèn: Nói lên thời gia trôi nhanh, người phụ nưc cô đơn một mình đối diện với ngọn đèn vô tri, vô giác lòng mang đầy nỗi sầu, sầu thương về niềm hạnh phúc dở dang. + Gà eo óc: Tiếng gà âm thanh duy nhất trong đêm tối nhưng lại nhanh chóng im lặng. + Hòe phất phơ: Gợi cảm giác cô quạnh, lạnh lẽo và sự cô đơn của người chinh phụ. “Khắc giờ” mà cứ như một năm chờ đợi, mối sầu đã đong đầy thành biển khơi vô tâm. Người thiếu phụ đợi chờ chồng trong mỏi mòn, lo lắng trong sự bồn chồn không yên lo cho sự bình an của chồng. Sự gắng gượng thoát khỏi nỗi bủa vây của sự cô đơn: gượng đốt hương -> mê mải về quá khứ gượng soi gương -> nước mắt tuôn trào gảy đàn -> lo cho đứt dây đàn báo điềm chẳng lành. Người phụ nữ gắng gượng bản thân thoát nỗi cô đơn, nhưng càng bị bủa vây nỗi cô đơn đó, càng đau khổ tuyệt vọng. * Tám câu cuối: Sự thương nhớ của người thiếu phụ - Gió đông: Gió mùa xuân - Nghìn vàng: lòng thương nhớ, trân trọng quý như vàng. - Núi Yên: nơi chiến trận ngoài biên ải xa xôi. -> Người thiếu phụ gửi nỗi nhớ vào gió đến chồng của mình - Núi Yên ở đâu nàng cũng không biết, trời thăm thẳm xa vời không thấu cho nỗi niềm của nàng - Cảnh buồn: sương, cành cây, mưa phùn đượm nỗi buồn người chinh phụ. Thiết tha là nỗi buồn khôn nguôi, không lối thoát, dai dẳng, dày xé con tim.

3. Kết bài Đoạn trích thể hiện cung bậc và sắc thái khác nhau sự cô đơn, buồn khổ, khát khao sống trong tình yêu và hạnh phúc lứa đôi.