Từ sưa nhân dân ta khẳng định rằng môi trường xã hội và đặc biệt là các mỗi quan heej bạn bè có ảnh hưởng rất lớn tới quá trình thành quả nhân cách đạo đức của mỗi con người . Điều đó ta được khẳng định rất rõ trong câu tục ngữ " gần mực thì đen , gần đèn thì rạng"

Trước hết ta cần tìm hiểu câu tục ngữ trên có ý nghĩa như thế nào ? Là vật có màu đen . Ngày sưa mực tàu được viết thành mực dài . Khi dùng đem mài với nước . lấy bút lông chấm mực để viết chữ . nếu sơ ý để mực rơi vào chân tay , quần áo thì có rửa sạch . Từ dó người sưa mượn mực để ám chỉ những cái không tốt , chỉ những cái sâu . Còn đèn là ượng trung những điều tốt đẹp sáng sủa . Từ hai hình ảnh cụ thể trên có sự tương phản với nhau . Câu tục ngữ muốn nhắc nhở : môi trường xã hội có ảnh hưởng rất lứn đến sự hình thành nhân cách của con người . Nếu ta giao du với những người sấu ta sẽ bị nhiễm nhưng thói hư tật sấu của họ . Ngược lại nếu kết bạn với những người tốt thì ta sẽ học tập được những điều tốt đẹp của họ 

Tại sao môi trường xã hội lại hình thành phát triển ? thực tế cuộc sống hàng ngày cho ta thấy ý nhĩa câu tục ngữ trên là đúng . Xét trong phần thì gia đình thì cha mẹ , anh chị là tấm gương để cho em noi theo . Nếu cha mẹ hoà thuận và coi trọng việc giáo dục con cái sẽ có được những đứa con ngoan ngoãn , giỏi giang . Ngược lại nếu cha mẹ lục đục , anh em bất hoá thì con cái khó có thể nên người 

Ngời xưa từng khẳng định điều đó qua nhiều câu ca dao , tục ngữ tương tự như ở bầu thì trong , ở ống thì dài . Đặc biệt với lứa tổi học sinh việc kết bạn là hết sức quang trọng nếu ta chơi với những người bạn chăm ngoan , học giỏi , lễ phép ta sẽ được những điều tốt đẹp của họ . Bạn bè giúp đỡ nhau cùng tiến bộ . Có bạn lại bảo gần mực chưa chắc đã đen , gần đèn chưa chắc đã rạng . Em thấy ý kiến của bạn cũng có phần đùng . Quả thật , yếu tố con người là vô cùng quan trọng , có những người họ luôn làm chủ bản thân . Sưa kia có biết bao chiến sĩ cách mạng kiên trung bất khuất trước có biết bao chiến sĩ cách mạng kiên trung bất khuất trước sự dụ dỗ ngon ngọt và âm muw đen tối của kẻ thù . Ngược lạu có nhiều người có điều kiện sống rất thuận lợi , tốt đẹp nhưng bản thân họ lại chẳng ra gì vì mải chạy theo những thú vui chơi bời , nhiều cám giỗ .  Hiểu được tính đúng đắn câu tục gữ " Gần mực thì đen gần đèn thì rạng " ta cần phải rèn luyện tu dưỡng bản thân trong mọi hoàn cảnh để phấn đấu chở thành người tốt . 

Câu tục ngữ " Gần mực thì đen gần đèn thì rạng " là lời khuyên bổ ích cho chúng ta . Mọi người hãy tránh xa cám dỗ của cái sấu để trở thành con ngoan trò giỏi . Gần đèn để được sai sáng là điều cần thiết nhưng ngọn đèn sáng nhất là toả ra từ chính tâm hồn mình