I. Khái niệm luận điểm

Câu 1: Chọn (c): luận điểm là những tư tưởng, quan điểm, chủ chương cơ bản mà người viết (nói) nêu ra trong bài văn nghị luận.

Câu 2:

a. Bài "Tinh thần yêu nước của nhân dân ta" có những luận điểm:

- Nhân dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước.

- Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta.

- Đồng bào ta ngày nay cũng rất xứng đáng với tổ tiên ta ngày trước.

- Bổn phận của chúng ta phải làm cho tinh thần yêu nước được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến.

b. Xác định hai luận điểm như vậy là đúng. Vì đây là 2 câu trả lời cho luận đề "Cần phải dời đô đến Đại La", một câu căn cứ vào lịch sử, một câu căn cứ vào thực tế thành Đại La.

II. Mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề cần giải quyết trong bài văn nghị luận.

Câu 2: Luận điểm với vấn đề cần giải quyết trong bài văn nghị luận có mối quan hệ chặt chẽ. Luận điểm cần phải xác thực, phù hợp với yêu cầu giải quyết vấn đề và phải đủ để làm sáng tỏ toàn bộ luận đề.

III. Mối quan hệ giữa các luận điểm trong bài văn nghị luận

Câu 1: Hệ thống thứ nhất là hệ thống đúng.

Câu 2: Mối quan hệ giữa luận điểm và vấn đề cần giải quyết là mối quan hệ khăng khít. Tuy vậy phải có cả một hệ thống luận điểm liên quan đến nhau mới có thể tập trung làm nổi bật vấn đề cần giải quyết. Một luận điểm đơn lẻ không thể giải quyết được vấn đề.

IV. Luyện tập

Câu 1: Luận điểm của phần văn bản ấy không phải là "Nguyễn Trãi là một ông tiên", cũng không hẳn là "Nguyễn Trãi là anh hùng dân tộc", mà là "Nguyễn Trãi là tinh hoa của đất nước, dân tộc và thời đại lúc bấy giờ".

Câu 2:

Các luận điểm được chọn phải giải quyết vấn đề là chìa khóa tương lai. Những luận điểm không liên quan trực tiếp đến vấn đề then chốt của tương lai thì cần gạt bỏ. Những luận điểm chưa làm rõ vấn đề chìa khóa của tương lai cần được sửa chữa lại.

Có thể sắp xếp các luận điểm đã được lựa chọn và sữa chữa theo trình tự dưới đây:

- Giáo dục luôn luôn gắn liền với mọi vấn đề của xã hội, nó có tác dụng kìm nén hoặc thúc đẩy sự phát triển của xã hội.

- Giáo dục càng có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển trong tương lai của nhân loại, vì nó tạo ra mọi tiền đề cho sự phát triển đó.

- Giáo dục trực tiếp đào tạo những chủ nhân của xã hội tương lai.

- Giáo dục là chìa khóa cho sự phát triển khoa học, tăng trưởng kinh tế, điều chỉnh tỉ lệ dân số, tạo cân bằng môi trường sinh thái, ... đem lại sự công bằng, dân chủ, văn minh.

- Giáo dục là chìa khóa của tương lai.

Câu 1 :

Chọn (c)

Câu 2 :

a. Bài “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta” có những luận điểm:

   - Nhân dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước.

   - Lòng yêu nước là truyền thống quý báu.

   - Đồng bào ta ngày nay cũng có long yêu nước nồng nàn.

   - Bổn phận của chúng ta phải làm cho tinh thần yêu nước được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến.

⇒Luận điểm chính của bài là: “Nhân dân ta có lòng nồng nàn yêu nước”.

b. Xác định hai luận điểm như vậy là sai vì nó chưa thể hiện rõ ý kiến, tư tưởng, quan điểm của tác giả.⇒ Nó chỉ là bộ phận của vấn đề.

-Các luận điểm:

   + Các triều đại trước đây đã nhiều lần thay đổi kinh đô.

   + Việc thay đổi đó hoàn toàn đúng đắn.

   + Việc không dời đô của hai triều Đinh, Lê là sai lầm.

II.Mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề cần giải quyết trong bài văn nghị luận

Câu 1 :

a. Vấn đề được đặt ra trong bài "Tinh thần yêu nước của nhân dân ta" là tinh thần yêu nước của nhân dân ta. Nếu trong bài, Chủ tịch Hồ Chí Minh đưa ra luận điểm "Đồng bào ta ngày nay có lòng yêu nước nồng nàn" thì không làm sáng tỏ vấn đề. Vậy, ngày xưa, tình cảm của nhân dân ta đối với đất nước như thế nào?

b. Không, vì nó chưa đủ làm sáng tỏ vấn đề : cần phải dời đô đến Đại La.

Câu 2 :

Luận điểm với vấn đề cần giải quyết trong bài văn nghị luận có mối quan hệ chặt chẽ. Luận điểm cần phải xác thực, phù hợp với yêu cầu giải quyết vấn đề và phải đủ để làm sáng tỏ toàn bộ luận đề.

III.Mối quan hệ giữa các luận điểm trong bài văn nghị luận

Câu 1 :

Hệ thống thứ nhất là hệ thống đúng.

Câu 2 :

Mối quan hệ giữa luận điểm và vấn đề cần giải quyết là mối quan hệ khăng khít. Tuy vậy phải có cả một hệ thống luận điểm liên quan đến nhau mới có thể tập trung làm nổi bật vấn đề cần giải quyết. Một luận điểm đơn lẻ không thể giải quyết được vấn đề.

IV.Luyện tập

Câu 1 :

*Luận điểm của phần văn bản ấy không phải là “Nguyễn Trãi là một ông tiên”, cũng không hẳn là “Nguyễn Trãi là anh hùng dân tộc”.

*Có thể chọn các luận điểm sau:

   - Nguyễn Trãi là tinh hoa của đất nước, dân tộc và thời đại lúc bấy giờ.

   - Nguyễn Trãi là một nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc.

   - Nguyễn Trãi là người anh hùng cứu nước.

Câu 2 :

Các luận điểm được chọn phải giải quyết vấn đề là chìa khóa tương lai.

Hệ thống luận điểm có thể sắp xếp như sau:

   - Giáo dục luôn luôn gắn liền với mọi vấn đề của xã hội, nó có tác dụng kìm nén hoặc thúc đẩy sự phát triển của xã hội.

   - Giáo dục càng có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển trong tương lai của nhân loại, vì nó tạo ra mọi tiền đề cho sự phát triển đó.

   - Giáo dục trực tiếp đào tạo những chủ nhân của xã hội tương lai.

   - Giáo dục là chìa khóa cho sự phát triển khoa học, tăng trưởng kinh tế, điều chỉnh tỉ lệ dân số, tạo cân bằng môi trường sinh thái, ... đem lại sự công bằng, dân chủ, văn minh.

   - Giáo dục là chìa khóa của tương lai.