Câu thơ như một nét vẽ gân guốc với sự đối chọi gay gắt của những thanh trắc và thanh bằng. Nếu ba chữ "tự đục đá" phần nào diễn tả một cách chân thực công việc phá đá bạt rừng vỡ ruộng khai hoang đầy vất vả của những người đồng mình thì những từ "kê cao quê hương" lại tạo nên thế cân bằng cho đoạn thơ. Người đồng mình bằng ý chí tự lực tự cường xây dựng quê hương đã khiến cho sự sống bật trội trên đá. Họ trải màu xanh lên đại ngàn, họ làm nên những ruộng bậc thang no ấm. Họ cần mẫn làm thay da đổi thịt quê hương hình ảnh thơ gợi chúng ta nhớ tới hình ảnh của những Đam San, Đăm Brao, Xinh Nhã... những con người huyền thoại đầy sức vóc và bản lĩnh trong công cuộc chinh phục tự nhiên. Những người đồng mình đã hun đúc nên những giá trị độc đáo của văn hóa quê hương. Còn quê hương thì làm phong tục. Văn hóa của một dân tộc nằm sâu trong trái tim và khối óc người dân người đồng mình đã biết hóa thân cho dáng hình xứ sở. Làm nên đất nước muôn đời có thể thấy trong đoạn thơ người đồng mình sống trên đá mang vóc hình của đá và mang cả ý chí mạnh mẽ kiên cường của đá núi. Y Phương đã tạc một bức tượng đá sừng sững về con người quê hương ông với tinh thần tự tôn dân tộc sâu sắc như vậy qua đoạn thơ em đã thấy được những vẻ đẹp của người đồng mình đó là tâm hồn phóng khoáng mở rộng yêu quê hương là ý chí kiên cường mạnh mẽ, là lối sống mộc mạc ân nghĩa thủy chung, là sức sống bền bỉ là ý chí tự lực tự cường xây dựng quê hương. Đặt những vẻ đẹp của người đồng mình trong hoàn cảnh sốn ấy ta càng cảm thấy trân trọng và càng cảm thấy tin yêu cuộc đời nói với con về những vẻ đẹp của người đồng mình cha muốn truyền cho con về truyền thống và sức sống bền bỉ của quê hương mong muốn mãnh liệt và tha thiết nhất của cha đó là con hãy sống thủy chung ân nghĩa với quê hương.

@Oliver Wood

15/5/2022