Câu 1

   Người ta có nhu cầu tạo lập văn bản khi muốn trao đổi thông tin, tình cảm, suy nghĩ,… với người khác.

Câu 2

   Bốn vấn đề không thể bỏ qua : Viết cho ai? Viết để làm gì? Viết về cái gì? Viết như thế nào?

Câu 3

   Sau khi xác định bốn vấn đề đó cần phải :

   - Tìm ý và sắp xếp ý tạo bố cục.

   - Viết thành văn bản hoàn chỉnh.

   - Kiểm tra.

Câu 4 

   Sau khi có ý và dàn bài cần phải viết thành văn. Việc viết thành văn cần có đủ các yêu cầu đã đưa trong SGK.

Câu 5 

   Văn bản cũng cần được kiểm tra sau khi hoàn thành. Việc kiểm tra cần dựa theo những tiêu chuẩn cụ thể : kiểm tra về nội dung, logic, cách diễn đạt, cách dùng từ, đặt câu, viết đoạn, chuyển ý, …

Luyện tập

Câu 1

   Các văn bản của em nên có đầy đủ các yêu cầu, nội dung của một quá trình tạo lập văn bản.

Câu 2 

   a. Nếu bạn chỉ báo cáo thành tích học tập không thôi thì chưa đủ, mà phải từ thực tế học tập của bạn rút ra những kinh nghiệm để giúp bạn khác.

   b. Bạn luôn hướng về thầy cô cưng con (em) là chưa xác định đúng đối tượng giao tiếp. Mục đích của bạn báo cáo là viết cho bạn học sinh chứ không phải cho thầy cô, cho nên phải hướng về các bạn học sinh, xưng tôi với các bạn mới hợp lí.

Câu 3

   a. Dàn bài ấy không nhất thiết phải viết thành những câu trọn vẹn, liên kết mà chỉ cần ngắn gọn, đủ ý.

   b. – Để phân biệt mục lớn mục nhỏ thì cần phải nhìn các ý trong tổng thể, dùng các hệ thống kí hiệu quy ước chặt chẽ.

   - Để biết các mục ấy đã đầy đủ và sắp xếp hợp lí chưa, ta cần phải hiểu rõ vấn đề mình viết, nhìn khái quát – cụ thể.

Câu 4

   a. Định hướng văn bản:

   - Văn bản viết cho bố

   - Viết để nói về sự ân hận của mình

   - Viết để xin lỗi bố tha lỗi.

   - Viết dưới dạng văn bản, một bức thư.

   b. Tìm ý, sắp xếp ý:

   - Cảm xúc khi đọc thư bố.

   - Sự ân hận về lỗi lầm của mình.

   - Hành động cụ thể để sữa chữa lỗi lầm.

I. Các bước tạo lập văn bản

1. Trong đời sống, mỗi khi cần trình bày ý kiến, nguyện vọng, trao đổi… thì người ta có nhu cầu tạo lập ra văn bản

2. Để tạo lập một văn bản, như viết thư cần xác định:

- Viết cho ai?

- Viết để làm gì?

- Viết về cái gì?

- Viết như thế nào?

3. Sau khi xác định được 4 yếu tố, cần phải sắp xếp ý: ý nào cần trình bày trước, ý nào cần trình bày sau… trình bày lo-gic và hiệu quả nhất.

4. Chỉ có ý và dàn bài mà chưa viết thành văn thì chưa gọi là tạo lập văn bản

Muốn viết thành văn cần:

- Viết đúng chính tả, ngữ pháp

- Dùng từ chính xác

- Sát với bố cục

- Có tính liên kết

- Có mạch lạc

- Lời văn trong sáng

→ Đối với văn tự sự cần đạt yêu cầu về lời kể chuyện hấp dẫn.

5. Muốn kiểm tra chất lượng văn bản, cần dựa trên các tiêu chuẩn đã nêu ở trên