Nhắc đến tên tuổi của nhà thơ Xuân Diệu – ông vua của thơ tình, là hoàng tử của tình yêu. Nhà thơ mới nhất trong những nhà thơ mới, là nhà thơ bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi thơ ca phương Đông. Là nhà thơ bị ám ảnh bởi bước đi thời gian. Một trong những bài thơ tiêu biểu trong phong cách Xuân Diệu phải kể đến đó là bài thơ “Vội Vàng”, bông hoa đầu mùa đầy hương sắc rạng danh cả một tài thơ thế kỉ, được rút ra từ tập “Thơ Thơ”. Đến với 13 câu thơ đầu, thể hiện rõ ý tưởng vô cùng táo bạo và đầy lãng mạn của nhà thơ. Vì vậy mà Xuân Diệu được mệnh danh là “Ông hoàng thơ tình”:

“Tôi muốn tắt nắng đi

Cho màu đừng nhạt mất

Tôi muốn buộc gió lại

Cho hương đừng bay đi.

Của ong bướm này đây tuần trăng mật

Này đây hoa của đồng nội xanh rì

Này đây lá của cành tơ phơ phất

Của yến anh này đây khúc tình si

Và này đây ánh sáng chớp hàng mi

Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa

Tháng giêng ngon như một cặp môi gần

Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:

Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”

    Bốn câu thơ mở đầu bài thơ, Xuân Diệu thể hiện ý tưởng vô cùng táo bạo và đầy lãng mạn. Cái tôi, cái khát vọng mãnh liệt “muốn tắt nắng” để gam màu đừng nhạt phai, “muốn buộc gió” để hương sắc đừng bay đi. Ước mơ được đoạt lấy, được nắm lấy quyền uy của vũ trụ. Ngưng đọng thời gian, ngưng đọng không gian, để nhà thơ có thể ngắm nhìn và tận hưởng. Nhà thơ đã lấy cái tôi chủ quan của mình để làm thay đổi được quy luật của tự nhiên. Muốn níu giữ thời gian làm ngưng đọng cả không gian, một ý tưởng táo bạo nhưng đầy lãng mạn. Điệp từ “Tôi muốn” làm nổi bật cái khát vọng mãnh liệt của cuộc sống bởi thiên nhiên mùa xuân đầy tươi đẹp và đầy sức sống.

“Của ong bướm này đây tuần trăng mật

Này đây hoa của đồng nội xanh rì

Này đây lá của cành tơ phơ phất

Của yến anh này đây khúc tình si

Và này đây ánh sáng chớp hàng mi”

    Nghệ thuật được sử dụng trong 6 câu thơ trên là nghệ thuật điệp ngữ “này đây”, mang ý nghĩa là giải thích. Xuân Diệu tìm ra thiên đường ở ngay trên mặt đất, là mùa xuân của cuộc đời, là mùa xuân của sự sinh sôi nảy nở, mùa của cái mới, mùa của mọi vẻ đẹp, mùa của sắc xuân hoa lá. “Của ong bướm” kết hợp với cụm từ “tuần tháng mật” nó thể hiện vẻ đẹp của đôi lứa đang say sưa tình xuân. Hình ảnh “xanh rì” nó đem đến cho chúng ta đó là sức sống trải rộng lên bức tranh thiên nhiên mùa xuân của nhà thơ. Xuân Diệu liên tục sử dụng “này đây” phơi bày những vẻ đẹp của thiên nhiên, chỉ ra những vẻ đẹp của cuộc đời, phô bày những vẻ đầy mang đầy sức sống, nhựa sống mới. Là vẻ đẹp của “chim yến”, “chim anh” từng đôi say sưa khúc tình si. Vừa là nghệ thuật liệt kê, vừa là nghệ thuật điệp ngữ, Xuân Diệu nhấn mạnh rằng vẻ đẹp của cuộc đời đó chính là mùa xuân.

“Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa”

    Mỗi ngày trôi qua đối với Xuân Diệu là một ngày thực sự vui vẻ, hạnh phúc. Ông trân trọng từng giây từng của cuộc đời.

“Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;

Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:

Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”

    Phải là nhà thơ hiểu về nụ hôn, phải là nhà thơ rất phương Tây, phải là nhà thơ rất mới như Xuân Diệu. Ông sử dụng “ngon” chuyển đổi cảm giác, ví một khái niệm thời gian là trừu tượng với một hình ảnh là “một cặp môi gần”. Xuân Diệu vẽ ra vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên mùa xuân, thì ở ngay một câu thơ “Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa” lại có hai luồng cảm xúc. Khi cảm nhận và giang cánh tay tận hưởng hết vẽ đẹp cuộc đời, là bức tranh thiên nhiên của mùa xuân, là những gì đẹp nhất của cuộc sống. “Nhưng vội vàng một nửa” đây là hai luồng cảm xúc đối lập nhau. Ngay khi đang sung sướng nhất, đang ở độ tuổi sung mãn nhất vậy mà nhà thơ Xuân Diệu đã biết tiếc nuối mùa xuân. Bài thơ này được viết khi Xuân Diệu còn quá trẻ vậy mà ông đã tiếc nuối tuổi thanh xuân. Một dấu chấm ngắt đôi câu thơ, để khẳng định hai luồng cảm xúc đối lập nhau. Xuân Diệu sung sướng khi tận hưởng tuổi thanh xuân nhưng cũng tiếc nuối vì tuổi thanh xuân không trở lại bao giờ.

“Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”

    Không chờ thời gian trôi qua, không chờ đến mùa hạ mới nhớ đến mùa xuân. Không chờ tuổi trẻ trôi qua mới biết tiếc nuối tuổi thanh xuân của mình.

    Với nhịp điệu thơ gấp gáp, với bức tranh mùa xuân, với câu từ mới, chất liệu mới, thi liệu mới, với một cái tôi đầy bản lĩnh của Xuân Diệu. Ông đưa ra một lí lẽ một triết lí sống mới mà đến tận ngày hôm nay vẫn khiến cho những yêu văn chương phải thổn thức. Mặc dù Xuân Diệu được mệnh danh là ông hoàng thơ tình nhưng ở đây Xuân Diệu lại không viết về tình yêu mà là viết về một lí lẽ sống, một quan niệm sống, một cách nhìn nhận về cuộc sống rất mới mẻ, rất Xuân Diệu. Hãy vội vàng, hãy luôn luôn sống và cháy hết mình với cuộc sống. Hãy luôn luôn sống để không phí phạm một phút một giây nào với cuộc đời này.

“Tôi muốn tắt nắng đi

Cho màu đừng nhạt mất

Tôi muốn buộc gió lại

Cho hương đừng bay đi.

Của ong bướm này đây tuần trăng mật

Này đây hoa của đồng nội xanh rì

Này đây lá của cành tơ phơ phất

Của yến anh này đây khúc tình si

Và này đây ánh sáng chớp hàng mi

Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa

Tháng giêng ngon như một cặp môi gần

Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:

Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”

Mười ba câu thơ đầu bài thơ Vội vàng đã là sự bộc lộ mạnh mẽ của tình cảm, cảm xúc của thi nhân trước bức tranh thiên đường trên mặt đất. Ta có thể thấy được niềm khao khát mãnh liệt trong thi nhân qua điệp từ "Tôi muốn". Đó là sự khẳng định rất mãnh liệt khao khát, cảm xúc. Nhũng những ước mơ, mong muốn trong Xuân Diệu lại rất phi lí "tắt nắng, buộc gió". Phi lí ấy đâu phải vì thi nhân mộng tưởng. Vượt lên trên tất cả, nhà thơ của chúng ta khao khát giữ được hương sắc tươi đẹp ở đời. Vì muốn "màu đừng nhạt, hương đừng bay" nên khao khát tưởng chừng phi lí ấy lại hết sức đáng quý, đáng trân. Mở đầu bài thơ là thể thơ ngũ ngôn ngắn gọn, nhịp điệu nhanh tạo nên những tiếng thơ sôi nổi, rạo rực vô cùng, vô tận. Có thể không yêu, không thích được hay sao khi mà thiên nhiên quanh thi nhân đẹp và rực rỡ vô cùng, vô tận: 

Của ong bướm này đây tuần trăng mật

Này đây hoa của đồng nội xanh rì

Này đây lá của cành tơ phơ phất

Của yến anh này đây khúc tình si

Những gì tươi đẹp nhất của thiên nhiên mùa xuân làm thi nhân, làm con người đều xúc động vô cùng. Ong bướm, hoa, cành tơ, yến anh... Thế giới thiên đường trong Xuân Diệu là thế giới của tình cảm, cảm xúc. Và thế giới ấy thi nhân đâu chỉ giữ cho riêng mình. HƠn cả niềm mong nhớ, hơn cả niềm khao khát, thi nhân muốn đắm mình trong thiên nhiên tươi đẹp, trọn vẹn. Tuần tháng mật ở đây chính là thời gian thiêng liêng, quý giá và đẹp tươi hơn cả. Đặc biệt điệp ngữ 'này đây" được nhà văn sử dụng như một sự khẳng định ,nhấn mạnh về cái đẹp của thiên nhiên, đất trời trong phút giây hiện tại, trong trước mắt này. Thiên nhiên tràn ngập sưc sống với "đồng nội xanh rì, cành tơ phơ phất". Sức sống từng chút từng chút nhân lên và khiến con người thấy được cái đẹp ở đời. Hình ảnh thơ: 

Và này đây ánh sáng chớp hàng mi

Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa

Tháng giêng ngon như một cặp môi gần

Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:

Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”

Bức tranh mùa xuân hiện lên rực rỡ vô cùng, vô tận. Hình ảnh hàng mi làm ta liên tưởng đến vẻ đẹp sáng trong, vẻ đẹp rực rỡ nơi người con gái. Cái đẹp ấy được nhân lên rực rỡ cùng niềm vui buổi sớm. Thần vui ấy chính là niềm vui mỗi ngày, là niềm hạnh phúc trong lòng người. So sánh trong câu "Tháng giêng ngon như một cặp môi gần" mang lại một phát hiện mới lạ, sáng tạo. So sánh ấy tràn ngập niềm tin yêu, tràn ngập sức sống. Và đặc biệt khi đó là một phát hiện mới lạ, độc đáo của riêng Xuân Diệu. Chọn hình ảnh thơ độc đáo nhu vậy khiến ta có thể cảm nhận được tấm lòng rạo rực trong lòng thi nhân. Và có lẽ vì thế mà hai câu thơ kết như một sự hoài niệm, trân trọng:

Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:

Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”

Niềm sugn sướng trước thiên đường trên mặt đất bị ngăn cấm, bị dừng bởi một dấu chấm đầy đột ngột trong dòng thơ. Và từ "nhưng" xuất hiện phản ánh thật đún,g thật chính xác ý thơ và tâm trạng thi nhân. Không chờ nắng hạ mới hoài xuân vì ông muốn sở hữu, muốn được gìn giữ sắc xuân ngay cả khi nó đang đẹp, đang sáng trong và rực rỡ nhất.