Vào một hôm nọ , một ông vua nọ muốn tìm người tài giỏi để cứu nước . Ông tìm hết làng này đến làng nọ nhưng không tìm được ai cả . 

Sáng hôm nao , khi đang dừng chân tại một cánh đồng , thấy hai cha con đang chăn trâu , ông bèn hỏi con trâu đã đi được bao nhiêu bước . Người cha lúng túng không trả lời được , cậu bé hỏi ngược lại vị quan khiến ông chịu thua . Thấy chú bé thông minh , quan về tâu vua rằng đã thấy người tài . 

Để thử trí óc thông minh của cậu bé , vua đã giao nhiệm vụ cho ngôi làng nọ của cậu bé 3 thúng gạo nếp , 3 con trâu đực và để cho 3 con trâu đực đó sinh được 9 con . Khi nhận được lệnh của nhà vua , ai nấy đều lấy làm sợ hãi . Khi thấy ai cũng lo lắng , cậu bé bảo cả làng rằng ăn hết gạo và giết trâu ăn . Cậu bé bảo cha đi theo mình đến tâu nhà vua . Gặp được nhà vua , cậu bé nói với vua rằng con trâu đực không thể sinh con được và nhà vua đã công nhận sự nhanh trí của cậu bé . 

Vua lại đưa thêm một thử thách cho cậu bé xẻ thịt một con chim sẻ để làm thành 3 mâm cỗ . Cậu bé không hề sợ hãi mà thay vào đó là sự nhanh trí của cậu . Cậu đã tâu nhà vua cho mình một cây kim được rèn thành con dao . Qua lời nói đó đã làm cho nhà vua công nhận hơn nữa . 

Năm đó , nước ta bị giặc xâm lược và cử người đi thăm dò . Sứ giả đưa cho cậu một câu hỏi cực khó : làm sao để xâu chỉ qua vỏ ốc . Cậu bé nhanh trí lấy sợi dây buộc vào người con kiến , thoa mỡ lên người vỏ ốc qua người con kiến càng . Xong thử thách , sứ giả rất kinh ngạc và được nhà vua cho làm trạng nguyên