Khổ 1: Niềm vui sướng, say mê của người thanh niên trẻ lần đầu tiên bắt gặp lý tưởng Cách mạng
+ Hai câu đầu: Viết theo lối tự sự, "từ ấy": lúc nhà thơ mới mười tám tuổi, được ánh sáng Cách mạng chiếu sáng đường đời.
+ Hình ảnh "nắng hạ": nguồn năng lượng, ánh sáng, nhiệt lượng làm tâm hồn nhà thơ bừng sáng. => Ca ngợi lý tưởng Cách mạng như nguồn nắng hè rực rỡ chiếu rọi tâm hồn.
+ Hình ảnh "mặt trời chân lý": Là sự liên kết sáng tạo giữa hình ảnh và ngữ nghĩa: Lý tưởng Cộng sản là nguồn sáng cao đẹp nhất, rực rõ và đúng đắn nhất chiếu rọi, soi sáng cuộc đời của nhà thơ. => Cảm xúc rưng rưng, nghẹn ngào, biết ơn với nguồn sáng lý tưởng ấy.
+ Các động từ "bừng, chói": Diễn tả sự đột ngột, sự chiếu sáng mạnh mẽ, rạng ngời => Nhấn mạnh sự thay đổi hoàn toàn, mạnh mẽ trong tâm hồn của nhân vật trữ tình.
+ Câu thơ "mặt trời chân …tim": nhấn mạnh lý tưởng Cách mạng không chỉ tác động lên nhận thức mà còn cả tâm hồn nhà thơ, sưởi ấm trái tim của ông.
=> Hai câu thơ đầu là niềm vui sướng vô bờ của nhà thơ khi bắt gặp được lý tưởng Cách mạng, được lý tưởng ấy chỉ đường khi ông đang bơ vơ, lạc lối giữa cuộc đời.
+ Hai câu thơ sau: Là những hình ảnh so sánh hết sức sáng tạo, là tâm hồn của nhà thơ khi bắt gặp lý tưởng Cách mạng
+ Được thể hiện theo lối thơ vắt dòng
+ Khẳng định tâm hồn của nhà thơ được đổi mới, bừng dậy mạnh mẽ, dâng tràn nguồn sống mãnh liệt (một vườn cây trái với hoa thơm, chim chóc).
+ Tất cả những âm thanh, màu sắc trong vườn cây tâm hồn nhà thơ đều tươi đẹp, hòa hợp với nhau, tràn trề sức sống, rộn rã, tươi vui, khiến cho nhà thơ không khỏi say mê, ngây ngất.
=> Tố Hữu đã đến với lý tưởng Cách mạng bằng tất cả tâm hồn, nhận thức, bằng lý trí, trái tim tràn ngập yêu thương.
=> Những hình ảnh thơ được Tố Hữu sử dụng đều vô cùng độc đáo và sáng tạo, mới lạ trong diễn đàn thơ ca Việt Nam.

-   Khổ 2: Sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của nhà thơ:
+ Trước khi giác ngộ: Tố Hữu thuộc tầng lớp tiểu tư sản, sống bên trên những người dân lao động với lối sống coi trọng cái tôi cá nhân.
+ Sau khi gặp lý tưởng: Ông khẳng định quan niệm sống mới của mình: gắn bó, hòa nhập giữa cái tôi của cá nhân với cái ta chung của mọi người.
+ Từ "buộc": Diễn tả hành động tự nguyện cũng như quyết tâm của Tố Hữu, tự giác gắn bó với mọi người – những người lao động vô sản.
+ "Trang trải": Tâm hồn của Tố Hữu không còn cô đơn, mà trải rộng ra với cuộc đời, tạo nên sự đồng cảm với mỗi người trong mỗi hoàn cảnh.
+ "Để hồn …đời": Tinh thần đoàn kết, sự yêu thương dành cho quần chúng lao động.
+ "Khối đời": Hình ảnh ẩn dụ cho khối người đông đảo trong cùng cảnh ngộ, cùng chung sức, chung lòng với nhau, chung lý tưởng, đoàn kết, gắn bó chặt chẽ với nhau, phấn đấu vì mục đích chung là giành quyền sống, tự do và độc lập.
+"với": Đây là từ ngữ mà Tố Hữu dùng để chỉ sự gắn kết, sát cánh bên nhau của nhà thơ với những kiếp người.
=> Nhà thơ đã tiến một bước lớn trong cả nhận thức lẫn tình cảm, ông hướng về những người cùng khổ không chỉ bằng nhận thức mà còn bằng cả trái tim đầy tình yêu thương, hữu ái giai cấp.
=> Tố Hữu cũng sử dụng một loạt những hình ảnh ẩn dụ để gửi gắm tình cảm hữu ái giai cấp của mình, đồng thời thể hiện niềm tin vào tinh thần đoàn kết của nhân dân ta, khi mà cái tôi riêng hòa làm một với cái ta chung.

-    Khổ 3: Sự chuyển biến trong tình cảm của nhà thơ
+ Tiếp theo những chuyển biến về nhận thức, Tố Hữu miêu tả những bước chuyển biến trong tình cảm của nhà thơ, trong mối quan hệ với quần chúng lao động, hướng về những người bị áp bức, thiệt thòi.
+ Tố Hữu khẳng định tình cảm gắn bó với quần chúng, ông tự nhận là "con", là "anh", là "em", của "vạn nhà", "vạn kiếp", "vạn đầu em nhỏ".
=> Coi tầng lớp lao động, mọi người là gia đình ruột thịt của mình => đặt lên vai mình trách nhiệm đối với họ.
+ Động từ "đã là": Tình cảm sâu sắc của tác giả và mọi người, tình cảm gắn bó đã xuất hiện từ lâu - Đặt trong tình huống, Tố Hữu là một tiểu tư sản, tầng lớp đề cao cái tôi nhân.
=> Nhà thơ đã vượt qua giai cấp của mình để hòa vào với giai cấp lao động bằng tình cảm chân thành. => khẳng định sức mạnh của lý tưởng Cộng sản đã cảm hóa, biến đổi những người trí thức tiểu tư sản, biến họ trở thành những người của Cách mạng,

 Khổ 1: Niềm vui sướng, say mê của người thanh niên trẻ lần đầu tiên bắt gặp lý tưởng Cách mạng
+ Hai câu đầu: Viết theo lối tự sự, "từ ấy": lúc nhà thơ mới mười tám tuổi, được ánh sáng Cách mạng chiếu sáng đường đời.
+ Hình ảnh "nắng hạ": nguồn năng lượng, ánh sáng, nhiệt lượng làm tâm hồn nhà thơ bừng sáng . ⇒ Ca ngợi lý tưởng Cách mạng như nguồn nắng hè rực rỡ chiếu rọi tâm hồn.
+ Hình ảnh "mặt trời chân lý": Là sự liên kết sáng tạo giữa hình ảnh và ngữ nghĩa: Lý tưởng Cộng sản là nguồn sáng cao đẹp nhất, rực rõ và đúng đắn nhất chiếu rọi, soi sáng cuộc đời của nhà thơ. ⇒ Cảm xúc rưng rưng, nghẹn ngào, biết ơn với nguồn sáng lý tưởng ấy.
+ Các động từ "bừng, chói": Diễn tả sự đột ngột, sự chiếu sáng mạnh mẽ, rạng ngời => Nhấn mạnh sự thay đổi hoàn toàn, mạnh mẽ trong tâm hồn của nhân vật trữ tình.
+ Câu thơ "mặt trời chân …tim": nhấn mạnh lý tưởng Cách mạng không chỉ tác động lên nhận thức mà còn cả tâm hồn nhà thơ, sưởi ấm trái tim của ông.
+ Hai câu thơ sau: Là những hình ảnh so sánh hết sức sáng tạo, là tâm hồn của nhà thơ khi bắt gặp lý tưởng Cách mạng
+ Được thể hiện theo lối thơ vắt dòng
+ Khẳng định tâm hồn của nhà thơ được đổi mới, bừng dậy mạnh mẽ, dâng tràn nguồn sống mãnh liệt (một vườn cây trái với hoa thơm, chim chóc).
+ Tất cả những âm thanh, màu sắc trong vườn cây tâm hồn nhà thơ đều tươi đẹp, hòa hợp với nhau, tràn trề sức sống, rộn rã, tươi vui, khiến cho nhà thơ không khỏi say mê, ngây ngất.
⇒ Những hình ảnh thơ được Tố Hữu sử dụng đều vô cùng độc đáo và sáng tạo, mới lạ trong diễn đàn thơ ca Việt Nam.

-   Khổ 2: Sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của nhà thơ:
+ Trước khi giác ngộ: Tố Hữu thuộc tầng lớp tiểu tư sản, sống bên trên những người dân lao động với lối sống coi trọng cái tôi cá nhân.
+ Từ "buộc": Diễn tả hành động tự nguyện cũng như quyết tâm của Tố Hữu, tự giác gắn bó với mọi người – những người lao động vô sản.
+ "Trang trải": Tâm hồn của Tố Hữu không còn cô đơn, mà trải rộng ra với cuộc đời, tạo nên sự đồng cảm với mỗi người trong mỗi hoàn cảnh.
+ "Để hồn …đời": Tinh thần đoàn kết, sự yêu thương dành cho quần chúng lao động.
+"với": Đây là từ ngữ mà Tố Hữu dùng để chỉ sự gắn kết, sát cánh bên nhau của nhà thơ với những kiếp người.
⇒ Nhà thơ đã tiến một bước lớn trong cả nhận thức lẫn tình cảm, ông hướng về những người cùng khổ không chỉ bằng nhận thức mà còn bằng cả trái tim đầy tình yêu thương, hữu ái giai cấp.

   - Khổ 3: Sự chuyển biến trong tình cảm của nhà thơ
+ Tiếp theo những chuyển biến về nhận thức, Tố Hữu miêu tả những bước chuyển biến trong tình cảm của nhà thơ, trong mối quan hệ với quần chúng lao động, hướng về những người bị áp bức, thiệt thòi.
+ Tố Hữu khẳng định tình cảm gắn bó với quần chúng, ông tự nhận là "con", là "anh", là "em", của "vạn nhà", "vạn kiếp", "vạn đầu em nhỏ".
⇒ Coi tầng lớp lao động, mọi người là gia đình ruột thịt của mình => đặt lên vai mình trách nhiệm đối với họ.
+ Động từ "đã là": Tình cảm sâu sắc của tác giả và mọi người, tình cảm gắn bó đã xuất hiện từ lâu - Đặt trong tình huống, Tố Hữu là một tiểu tư sản, tầng lớp đề cao cái tôi nhân.
⇒ Nhà thơ đã vượt qua giai cấp của mình để hòa vào với giai cấp lao động bằng tình cảm chân thành.

⇒ Khẳng định sức mạnh của lý tưởng Cộng sản đã cảm hóa, biến đổi những người trí thức tiểu tư sản, biến họ trở thành những người của Cách mạng