CÂU 1:

a) sự tương phản:

* Sự đối lập tương phản giữa cảnh trong đình và cảnh ngoài đê:

- Cảnh ngoài đê :

+ Thời gian: 1 giờ đêm

+ Mưa mỗi lúc một to, nước đang cao, hai ba đoạn đe đã thẩm lậu nguy cơ vỡ.

+ không khí cảnh tượng hộ đê: căng thẳng, gấp gáp, hối hả, nhốn nháo.

- Cảnh trong đình:

+ Đình cao vững chãi, đê vỡ cũng an toàn.

+ Không khí: tĩnh mịch, trang nghiêm, nhàn nhã, đường bệ, nguy nga.

* Sự đối lập tương phản giũa dân và quan:

- Dân:

+ Hết sức giữ gìn từ chiều, bì bõm, ướt như chuột lột -> tình cảnh thê thảm.

+ Sức người khó lòng địch nổi sức trời, ai ai cũng mệt lử đuối sức.

+ Đê vỡ, dân rơi vào cảnh lầm than mất nhà mất của, mất cả tính mạng.

- Quan: 

+ Đi hộ đê nhưng lại ngồi đánh bài trong đình, mang theo nhiều đồ dùng sang trọng, đắt tiền quý giá; có người hầu kẻ hạ xung quanh.

+ Đi hộ đe nhưng điềm nhiên rồi dồn hết tâm trí vào vãn bài .

+ Quan thắng bài vui tột độ.

b) Sự tăng cấp:

- Trong việc miêu tả cảnh dân phụ hộ đê:

+ Mưa tầm tã -> vẫn mưa tầm tã trút xuống.

+ Nước sông Nhị Hà lên to quá -> Dưới sông, thời nước cứ cuồn cuộn bốc lên.

+ Sức người mỗi lúc một đuối -> nguy cơ đê vỡ mỗi lúc 1 đến gần và cuối cùng đã đến.

- Trong việc miêu tả mức độ đam mê bài bạc của tên quan phụ mẫu:

+ Mê bài bạc trong khi đi hộ đê -> mưa đổ xuống mỗi lúc 1 tăng còn không biết, vẫn đánh bài.

+ Có tin đê vỡ thì thái độ vẫn thờ ơ quát nạt bọn tay chân, tiếp tục cho đến khi ù một ván bài to.

CÂU 2:

- Nghệ thuật tương phản cho ta hiểu rõ hơn về bản chất tàn bạo ủa tên quan phụ mẫu và nỗi khổ của người dân.

- Thủ pháp tăng cấp có giá trị tăng thêm kịch tính và thể hiện tối đa chủ đề tác phẩm, đó là vạch trần thói vô trách nhiệm của giai cấp thống trị và nỗi khổ của dân đen.

⇒ Cả 2 biện pháp này không tách rời mà luôn kết hợp với nhau chặt chẽ. Khi kết thúc truyện cũng là lúc thói vô trách nhiệm và sự độc ác của tên quan hiện ra rõ nhất.