Tập làm văn: Luyện tập thuyết trình, tranh luận- soạn tiếng việt 5

1. Đọc lại bài Cái gì quý nhất? sau đó trả lời các câu hỏi:

a. Các bạn Hùng, Quý, Nam tranh luận về vấn đề gì?

b. Ý kiến của mỗi bạn như thế nào? Lí lẽ đưa ra để bảo vệ ý kiến đó ra sao?

c. Thầy giáo muốn thuyết phục Hùng, Quý, Nam công nhận điều gì? Thầy giáo đã lập luận như thế nào? Cách nói của thầy thể hiện thái độ tranh luận như thế nào?

a) Các bạn Hùng, Quý, Nam tranh luận về vấn đề: “Trên đời này cái gì quý nhất”.

b) Mỗi bạn đều có những ý kiến riêng của mình.

    - Hùng thì cho là lúa gạo là cái quý nhất.

   - Quý thì cho là vàng là cái quý nhất.

   - Nam thì cho là thì giờ là cái quý nhất.

   Lí lẽ đưa ra để bảo vệ ý kiến của mình thì ai cũng đúng và đều có sức thuyết phục người nghe. Tuy vậy lí lẽ của mỗi bạn chỉ đúng ở một khía cạnh, chưa toàn diện.

   c) Thầy giáo muôn thuyết phục cả ba bạn về cái quý nhất'trên đời là người lao động thì thầy phải đưa ra lí lẽ có sức thuyết phục hơn cả. Lí lẽ đó phải toàn diện, nhìn ở mọi phía đều đúng cả, buộc người nghe phải thừa nhận. Cách tranh luận của thầy rất thoải mái, tự do, không áp đặt ý kiến của mình cho người khác.

Câu 2: Hãy đóng vai trò một trong ba bạn Hùng, Quý hoặc Nam nêu ý kiến tranh luận bằng cách mở rộng thêm lí lẽ và dẫn chứng để tranh luận.

   - Hùng: Theo mình cái quý nhất trên đời là lúa gạo. Ông .cha mình thường nói: “non lương thì rũ gối” đó sao! Cầc cậu thử không ăn một vài bữa xem nào? Cái đói sẽ hành hạ cậu đến chết.

   - Quý: Hùng nói cũng có lí nhưng theo mình vàng mới là quý nhất. Có vàng tức là cổ tiền, có tiền thì mua tiên cũng được. Chắc các cậu cũng đã từng nghe cha ông mình nói: “Mạnh vì gạo, bạo vì tiền” đó sao!Có tiền sẽ có tất cả. Đúng không nào?

  - Nam: Theo tớ, quý nhất là thì giờ. Nếu chăm chỉ cày cấy trèn thửa ruộng của mình thì sẽ có lúa gạo. Hôm nay không có vàng, làm việc hãng say, biết buôn bán giỏi sẽ có tiền. Có tiền sẽ có vàng. Chứ bỏ phí thi giờ, để cho nó tròi qua thi không tài nào lấy lại được. Hôm nay các cậu ham chơi không học bài, bị điểm kém, ở lại lớp, sinh ra chán nản, bỏ học. Càng lớn càng khó học. Như vậy thì giờ chẳng phải là cái quý nhất trên đời này sao!

Câu 3. Trao đổi về cách thuyết trình, tranh luận:

a. Muốn thuyết trình, tranh luận về một vấn đề, cần có những điều kiện gì? Hãy ghi lại những câu trả lời đúng và sắp xếp chúng theo một trình tự hợp lý

- Phải có hiểu biết về vấn đề được thuyết trình, tranh luận

- Phải nói theo ý kiến số đông

- Phải biết cách nêu lí lẽ và dẫn chứng

- Phải có ý kiến riêng về vấn đề được thuyết trình, tranh luận

b. Khi thuyết trình, tranh luận, để tăng sức thuyết phục và bảo đảm phép lịch sử, người nói cần có thái độ như thế nào?

a)  Muốn thuyết trình, tranh luận về một vấn đề, cần có những điều kiện:

   -  Phải có hiểu biết về vấn đề được thuyết trình, tranh luận nếu không thì không thể tham gia thuyết trình tranh luận.

   - Phải có ý kiên riêng về vấn đề thuyết trình, tranh luận, Không có ý kiến riêng nghĩa là chưa hiểu rõ ràng, sâu sắc vấn đề hoặc không dám bày tỏ ý kiến riêng, sẽ dễ nói dựa theo người đối thoại.

   - Phải biết cách nêu lí lẽ và dẫn chứng. Có ý kiến rồi còn phải biết trình bày lập luận để thuyết phục người đối thoại.

 b) Khi thuyết trình, tranh luận, để tăng sức thuyết phục và bảo đảm phép sự, người nói cần có thái độ ôn tồn, hòa nhã, tôn trọng người đối thoại, tránh nóng nảy, bảo thủ. Phải có ý kiến riêng, nếu không có sẽ dễ nói dựa, nói theo người khác.