Chính tả: Một chuyên gia máy xúc trang 46 SGK Tiếng Việt 5 tập 1

1. Nghe - viết: Một chuyên gia máy xúc (từ Qua khung cửa kính... đến những nét giản dị, thân mật)

     Qua khung cửa kính buồng máy, tôi nhìn thấy một người ngoại quốc cao lớn, mái tóc vàng óng ửng lên như một mảng nắng. Tôi đã từng gặp nhiều người ngoại quốc tới tham quan công trường. Nhưng người ngoại quốc này có một vẻ gì nổi bật lên khác hẳn các khách tham quan khác. Bộ quần áo xanh màu công nhân, thân hình chắc và khỏe, khuôn mặt to chất phác…, tất cả gợi lên ngay từ phút ban đầu những nét giản dị, thân mật.

Chú ý:

Các từ ngữ dễ viết sai chính tả: khung cửa, buồng máy, tham quan, chất phác

2. Tìm các tiếng có chứa uô, ua trong bài văn dưới đây. Gỉải thích quy tắc ghi dấu thanh trong mỗi tiếng em vừa tìm được:

Anh hùng Núp tại Cu-ba

         Năm 1964, Anh hùng Núp tới thăm đất nước Cu-ba theo lời mời của Chủ tịch Phi-đen Cát-xtơ-rô, Người Anh hùng Tây Nguyên được đón tiếp trong tình anh em vô cùng thân mật. Anh Núp thấy người Cu-ba giống người Tây Nguyên mình quá, cũng mạnh mẽ, sôi nổi, bụng dạ hào phóng như cánh cửa bỏ ngỏ, thích nói to và đặc biệt là thích nhảy múa. Tới chỗ đông người nào, sau một lúc chuyện trò, tất cả lại cùng nhảy múa. Bị cuốn vào những cuộc vui ấy, anh Núp thấy như đang sống giữa buôn làng Tây Nguyên muôn vàn yêu dấu của mình.

Theo Nguyễn Khắc Trường

Trả lời:

- Các tiếng chứa ua: của, múa

- Các tiếng chứa uô: cuốn, cuộc, buôn, muôn

Cách đánh dấu thanh:

- Trong các tiếng có ua (tiếng không có âm cuối): dấu thanh đặt ở ch cái đầu của âm chính ua - chữ u.

- Trong các tiếng có uô (tiêng có âm cuối): dấu thanh đặt ở chữ cái thứ I của âm chính uô - chữ ồ.

3. Tìm tiếng có chứa uô hoặc ua thích hợp với mỗi chỗ trống trong các thành ngữ dưới đây:

- .... người như một

- Chậm như ....

- Ngang như ....

- Cày sâu ... bẫm

Trả lời:

- Muôn người như một: ý nói đoàn kết một lòng.

- Chậm như rùa: quá chậm chạp.

- Ngang như cua: tính gàn dở khó thuyết phục.

- Cày sâu cuốc bẫm: cần cù làm lụng trên đồng ruộng.