Tiết 6 - Ôn tập giữa học kì II trang 98 SGK Tiếng Việt 4 tập 2

1. Phân biệt 3 kiểu câu kể (bằng cách nêu định nghĩa, ví dụ về từng kiểu câu)

Ai làm gì?

Ai thế nào?

Ai là gì?

Định nghĩa

Ví dụ

Ai làm gì?

Ai thế nào?

Ai là gì?

Định nghĩa

Ví dụ

Trả lời:

Ai làm gì ?

Ai thế nào?

Ai là gì?

Định nghĩa

 Câu kể "Ai làm gì?" là loại  câu kể mà chủ ngữ luôn trả lời cho câu hỏi: Ai (cái gì, con gì)? và vị ngữ luôn trả lời cho câu hỏi: làm gì?

Câu kể "Ai thế nào?" là loại câu kể mà chủ ngữ luôn trả lời cho câu hỏi: Ai (cái gì, con gì)? và vị ngữ luôn trả lời cho câu hỏi thế nào?

Câu kể "Ai là gì?" là loại câu kể mà chủ ngữ luôn trả lời cho câu hỏi: Ai (cái gì, con gì)? và vị ngữ luôn trả lời cho câu hỏi: là gì?

Ví dụ

Nam đi học.

Nam hiền hòa, chăm chỉ

Nam là học sinh lớp 4A.

Ai làm gì ?

Ai thế nào?

Ai là gì?

Định nghĩa

 Câu kể "Ai làm gì?" là loại  câu kể mà chủ ngữ luôn trả lời cho câu hỏi: Ai (cái gì, con gì)? và vị ngữ luôn trả lời cho câu hỏi: làm gì?

Câu kể "Ai thế nào?" là loại câu kể mà chủ ngữ luôn trả lời cho câu hỏi: Ai (cái gì, con gì)? và vị ngữ luôn trả lời cho câu hỏi thế nào?

Câu kể "Ai là gì?" là loại câu kể mà chủ ngữ luôn trả lời cho câu hỏi: Ai (cái gì, con gì)? và vị ngữ luôn trả lời cho câu hỏi: là gì?

Ví dụ

Nam đi học.

Nam hiền hòa, chăm chỉ

Nam là học sinh lớp 4A.

2. Tìm 3 kiểu câu kể nói trên trong đoạn văn sau. Nói rõ tác dụng của từng kiểu câu kể

Bấy giờ tôi còn là một chú bé lên mười. Mỗi lần đi cắt cỏ, bao giờ tôi cũng tìm bứt một nắm cây mía đất, khoan khoái nằm xuống cạnh sọt cỏ đã đầy và nhấm nháp từng cây một. Buổi chiều ở làng ven sông yên tĩnh một cách lạ lùng.

Theo TRẦN HÒA BÌNH

Trả lời:

Câu kể Ai là gì?: Bấy giờ tôi còn là một chú bé lên mười.

Cây này có tác dụng giới thiệu nhân vật vào thời còn nhỏ tuổi.

Câu kể Ai làm gì?: Mỗi lần đi cắt cỏ, bao giờ tôi cũng tìm bứt một nắm cây mít đất, khoan khoái nằm xuống cạnh sọt cỏ đã đầy và nhấm nháp từng cây một.

Câu này có tác dụng cho ta biết hành động của nhân vật.

Câu kể Ai thế nào?: Buổi chiều ở làng ven sông yên tĩnh một cách lạ lùng.

Câu này có tác dụng cho ta biết trạng thái yên tĩnh của một làng ven sông.

3. Hãy viết một đoạn văn ngắn về bác sĩ Ly trong truyện Khuất phục tên cướp biển đã học (trong đó có dùng 3 kiểu câu kể nói trên).

Trả lời:

Bác sĩ Ly là một bác sĩ giỏi (kiểu câu "Ai là gì?"). Trong một lần đến thăm bệnh cho ông chủ quán trọ, bác sĩ Ly dám ngang nhiên đối đầu với tên cướp biển hung dữ (kiểu câu "Ai làm gì?"). Bác sĩ Ly đức độ, hiền từ nhưng nghiêm nghị và cứng rắn (kiểu câu "Ai thế nào?"). Chính tên cướp biển đã phải cúi đầu trước bác sĩ Ly vì sự đức độ, hiền từ, nghiêm nghị và cứng rắn đó.