Câu 2 trang 14 Sách giáo khoa Sinh học 12

Đề bài

Quá trình dịch mã tại ribôxôm diễn ra như thế nào?

Hướng dẫn giải

Gồm hai giai đoạn : hoạt hóa axit amin và tổng hợp chuỗi pôlipeptit .

1 . Hoạt hóa axit amin : Trong tế bào chất , nhờ các enzim đặc hiệu và năng lượng ATP , các axit amin được hoạt hóa và gắn với tARN tương ứng tạo nên các phức hợp ( aa – tARN ) .

2 . Tổng hợp chuỗi pôlipeptit : Hình bên là ví dụ minh họa các bước chính của quá trình tổng hợp chuỗi pôlipeptit .

- Mở đầu : Tiểu đơn vị bé của ribôxôm gắn với mARN ở vị trí nhận biết đặc hiệu . Vị trí này nằm gần côđon mở đầu . Bộ ba đối mã của phức hợp mở đầu Met - tARN ( UAX ) bổ sung chính xác với côđon mở đầu ( AUG ) trên mARN . Tiểu đơn vị lớn của ribôxôm kết hợp tạo ribôxôm hoàn chỉnh sẵn sàng tổng hợp chuỗi pôlipeptit .

- Kéo dài chuỗi pôlipeptit : Côđon thứ hai trên mARN ( GAA ) gắn bổ sung với anticôđon của phức hợp Glu - tARN ( XUU ) .

 Ribôxôm giữ vai trò như 1 khung đỡ mARN và phức hợp aa - tARN với nhau , đến khi 2 axit amin Met và Glu tạo nên liên kết peptit giữa chúng Ribôxôm dịch đi 1 đoạn côđon trên mARN để đỡ phức hợp côđon - anticôđon tiếp theo cho đến khi axit amin thứ ba Arg ) gắn với axit amin thứ hai ( Glu ) . bằng liên kết peptit . Ribôxôm lại dịch chuyển đi một côđon trên mARN và cứ tiếp tục như vậy đến cuối mARN .

- Kết thúc : Khi ribôxôm tiếp xúc với mã kết thúc trên mARN ( UAG ) thì quá trình dịch mã hoàn tất .