Soạn bài Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp - Soạn văn lớp 9

CÁCH DẪN TRỰC TIẾP

1. Trong phần trích a, phần in đậm là lời nói vì có từ bảo (nói) trong phần lời của người dẫn. Nó được tách ra khỏi phần câu đứng trước bằng dâu hai chấm và dấu ngoặc kép.
2. Trong phần trích b, phần in đậm là nghĩa, vì có từ nghĩ trong phần lời cùa người dẫn. Dấu hiệu tách hai phần câu cũng là dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.

CÁCH DẪN GIÁN TIẾP

1. Trong phần trích a, phần in đậm là lời nói, đây là nội dung của lời khuyên như cổ thể thấy ở từ khuyên trong phần lời của người dẫn.
2. Trong phần trích b, phần in đậm là ý nghĩ, vì có từ hiểu trong phần lời của người dẫn ở phía trước. Giữa phần ý được dẫn và phần lời của người dẫn có từ rằng. Có thể thay từ là vào vị trí của từ rằng trong trường hợp này.
3. Giữa phần câu in đậm và phần câu đứng trước trong ví dụ a không có từ rằng. Có thể đặt thêm từ rằng hoặc từ là vào vị trí đó (tức sau từ nó, trước từ hãy) trong trường hợp này

LUYỆN TẬP

♦ Bài tập 1

   Cách dẫn trong các câu ở a và b đều là dẫn trực tiếp. Trong câu a, phần lời dẫn bắt đầu từ “Ai lão già” và là cách dẫn lời. Trong câu b, phần dẫn lời bắt đầu từ “cái vườn là” và là cách dẫn ý (Lão tự bảo rằng...)

♦ Bài tập 2

a) Chúng ta phải ghi nhở công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng.

(Hồ Chí Minh, Báo cáo Chính trị tai Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ II của Đảng)

Từ câu a có thể tạo ra:

+ Câu có lời dẫn trực tiếp:

Trong báo cáo chính trị 1951, Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu rõ: chúng ta phải...

+ Câu có lời dẫn gián tiếp:

Năm 1951, trong báo cáo chính trị; Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy rằng chúng ta phải...

b.

- Dẫn trực tiếp: Giản dị là một đức tính thường trực ở Bác Hồ, đúng như Thủ tướng Phạm Văn Đồng nhận định: “Giản dị trong đời sống,….làm được”.

- Dẫn gián tiếp: Thủ tướng Phạm Văn Đồng cho rằng Bác Hồ giản dị trong mọi mặt: giản dị trong đời sống, … làm được.

c.

- Dẫn trực tiếp: “Người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ….. tiếng nói của mình” – Nhà văn hóa Đặng Thai Mai khẳng định.

- Dẫn gián tiếp: Nhà văn hóa Đặng Thai Mai khẳng định rằng người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình.

Câu 3: 

Hôm sau Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đựng mười hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan ra khỏi nước. Vũ Nương nhân đó cũng đưa gửi một chiếc hoa vàng và dặn Phan nói hộ với chàng Trương rằng nếu chàng còn nhớ đến chút tình xưa nghĩa cũ, thì xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước, nàng sẽ trở về.