Cảm xúc mùa thu - Ngữ văn 10

• Đỗ Phủ (712 -770) là một nhà thơ nổi tiếng thời nhà Đường
• Ông là nhà thơ hiện thực lớn nhất trong thơ ca cổ Trung Quốc. được mệnh danh là "thi Thánh", thơ được gọi là "thi sử"
• Ông chỉ có một mong muốn là có một chức quan nho nhỏ để giúp vua giúp nước thế nhưng lại không được
• Nhà thơ qua đời trong cảnh đói rét và bệnh tật trên một chiếc thuyền, để lại cho hậu thế khoảng 1500 bài thơ.
• Được Nguyễn Du tôn vinh là "Bậc thầy muôn đời của văn chương muôn đời"

• Hoàn cảnh sáng tác: cảm xúc mùa thu là bài thơ thu hứng thứ nhất trong chùm thơ thu hứng của ông. Bài thơ được sáng tác vào năm 766 khi ấy ông đang đưa gia đình chạy loạn.
• Thể thơ: thất ngôn bát cú đường luật
• Bố cục: 2 phần
  • Phần 1: 4 câu đầu: Khung cảnh mùa thu
  • Phần 2: 4 câu sau: Nỗi niềm thi nhân

• Hình ảnh:
  • Rừng phong: sương móc trắng xoá → Sắc thu tiêu điều, bi thương, tàn tạ
  • Địa danh: Núi Vu, kẽm Vu → vùng núi hùng vĩ, hiu hắt, hiểm trở
  • Lòng sông: sóng dữ dội
  • Cửa ải: mây âm u sà giáp mặt đất. → Hình ảnh vận động đối lập, cường điệu

⇒ Ngòi bút chấm phá, tả cảnh ngụ tình, bằng những yếu tố gợi buồn khiến lòng người cũng buồn như cảnh.

• Khóm cúc nở hoa hai lần, con thuyền lẻ loi, tiếng chày đập vải -> Gắn với mối tình nhà khiến lòng khách xa sứ thêm sầu não
• Động từ
  • Khai tha nhật lệ: nở ra nước mắt
  • Hệ cố viên tâm: buộc vào trái tim
• Số từ:
  • lưỡng: hai, số nhiều
  • Nhất: một, duy nhất, mãi mãi
• Tầm nhìn thay đổi từ xa đến gần, tâm trạng cô đơn lẻ loi buồn nhớ của tác giả
• Hai câu cuối : đột ngột, dồn dập âm thanh của tiếng dao, thước, tiếng chày → nỗi buồn nhớ quê, nhớ người khiến lòng thêm ảo não, lo âu cho đất nước

⇒  Bài thơ không miêu tả trực tiếp xã hội nhưng vẫn mang ý nghĩa hiện thực sâu sắc và chan chứa tình đời 

Cảm xúc mùa thu (Thu hứng) được nhà thơ Đỗ Phủ sáng tác năm 766. Bài thơ là những cảm xúc, những tâm trạng u buồn của nhà thơ trước thế cuộc của xã hội thời Đường. Để nắm được những kiến thức về nội dung và nghệ thuật của bài thơ, các em có thể tham khảo bài soạn tại đây: Bài soạn Cảm xúc mùa thu.

3. Một số bài văn mẫu về bài thơ Cảm xúc mùa thu