Cầu Long Biên - chứng nhân lịch sử - Thúy Lan - Ngữ văn 6

• Thúy Lan

• Xuất xứ: Trích báo Người Hà Nội, thuộc kiểu văn bản nhật dụng.
• Văn bản nhật dụng là những bài viết có nội dung gần gũi, bức thiết với cuộc sống trước mắt của con người và cộng đồng trong xã hội hiện đại.
• Thể loại: Bút kí mang nhiều yếu tố hồi kí.
• Bố cục: 3 phần.
  • Phần 1: (Từ đầu đến "của thủ đô Hà Nội"): Giới thiệu khái quát về cầu Long Biên.
  • Phần 2: (Tiếp theo đến "dẻo dai, vững chắc"): Minh chứng, khẳng định cầu Long Biên là nhân chứng sống động của dân tộc.
  • Phần 3: (Còn lại): Ý nghĩa của cây cầu trong hiện tại và tương lai.

• Đặc điểm cầu:
  • Vị trí: bắc ngang sông Hồng
  • Độ dài: 2290m
  • Trọng lượng: 17.000 tấn
  • Hình dáng: như một dải lụa uốn lượn vắt ngang sông Hồng.
  • Chất liệu: bằng sắt
• Dùng số liệu chính xác
• Miêu tả thông qua so sánh
• → Là cây cầu to, đồ sộ, đẹp.
• Quá trình xây cầu:
  • ​Xây dựng năm 1898-1902 do kĩ sư người Pháp thiết kế.
  • Khi mới khánh thành, cầu mang tên Toàn quyền Pháp ở Đông Dương Đu-me.
  • Được sử dụng bằng bao mồ hôi, xương máu của nhân dân.
    • Đánh đập dã man, hơn 1000 dân phu bị chết.
    • → Gợi nhắc một thời thực dân, nô lệ, áp bức và bất công.

⇒ Cầu Long Biên là cây cầu to lớn, là nhân chứng quý giá của dân tộc.

• Sau 1945:
  • ​Cầu được đổi tên là cầu Long Biên.
  • Cầu chứng kiến người dân thủ đô cùng trung đoàn yêu dấu của mình ra đi bí mật.
  • Chứng kiến cảnh đất trời bốc lửa, thành đô nghi ngút cháy.
  • → Cầu lặng lẽ chứng kiến sự tàn phá của chiến tranh và lòng người Hà Nội anh dũng sắt son bảo vệ đô thành.
• ​Hòa Bình sau chống Pháp:
  • ​Cầu chứng kiến màu xanh của bãi mía, nương dâu, bãi ngô, vườn chuối.
  • Chứng kiến những ánh đèn mọc lên như sao sa.
  • → Cầu chứng kiến sự hồi sinh của Hà Nội tươi đẹp, trù phú, yên bình, quyến rũ và thơ mộng.
• Những năm kháng chiến chống Mĩ:
  • ​Cầu bị bom Mĩ đánh phá nhiều lần.
  • Cầu rách nát giữa trời, tả tơi như ứa máu.
  • Nhân dân ta hàn cầu, bảo vệ cầu.
  • → Cầu oằn mình chịu đựng sự oanh tạc dã man của giặc Mĩ, cảm nhận sâu sắc tình yêu thương của thủ đô và dân tộc với mình.
• Những năm tháng lũ lụt:
  • Cầu dẻo dai, vững chắc chứng kiến con người chống chọi với sự tàn phá của thiên nhiên.

⇒ Cây cầu chứng kiến sự trưởng thành của một dân tộc anh hùng, bất khuất, dũng cảm, cần lao.

• Hiện tại: cầu Long Biên đã rút về vị trí khiêm nhường.
• Tương lai: Trở thành điểm dừng chân của du khách năm châu khi đến thăm đất nước Việt Nam.
• Biện pháp nhân hóa. Tác dụng coi cây cầu như một con người chứng kiến lịch sử đồng thời đem lại sự sống linh hồn cho cây cầu.
• Ta không phải phá bỏ nó vì nó đã trở thành cây cầu lịch sử, thành nhân chứng.
• Mong ước làm nhịp cầu nối giữa trái tim.

⇒ Cầu vẫn có giá trị tinh thần vô giá.

• Tổng kết

  • Nghệ thuật:

    • ​Nghệ thuật nhân hóa, so sánh đặc sắc.
    • Từ ngữ biểu cảm, xúc động.

  • Nội dung:

    • ​Khẳng định cầu Long Biên vẫn luôn là chứng nhân lịch sử quý giá thiêng liêng của thủ đô Hà Nội và cà nước.