Sơn Tinh, Thủy Tinh - Ngữ văn 6

• Truyện bắt nguồn từ thần thoại cổ được lịch sử hóa.

• Truyền thuyết
  • Truyện dân gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ.
  • Tác phẩm nghệ thuật truyền miệng nên nó thường có yếu tố tưởng tượng, kì ảo.
  • Thể hiện quan điểm, thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử được kể.

• Hùng Vương thứ mười tám kén rể cho Mị Nương. Một hôm, cả Sơn Tinh ﴾thần Núi﴿ và Thủy Tinh ﴾thần Nước﴿ cùng đến cầu hôn. Trước hai chàng trai tài giỏi khác thường, vua bèn ra điều kiện: hôm sau, ai đem sính lễ đến trước sẽ cho cưới Mị Nương. Sơn Tinh đến trước, và rước được Mị Nương về núi. Thủy Tinh đến sau, đùng đùng nổi giận, dâng nước đánh Sơn Tinh. Sơn Tinh thắng, Thủy Tinh đành rút quân. Từ đấy, cứ hằng năm, Thủy Tinh vẫn gây ra mưa gió, bão lụt để trả thù Sơn Tinh.

• Chia làm 3 đoạn
  • Đoạn 1. Từ đầu đến "mỗi thứ một đôi": Vua Hùng thứ mười tám kén rể.
  • Đoạn 2. Tiếp theo đến "thần Nước đành rút quân": Cuộc giao tranh cầu hôn giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh, kết quả Sơn Tinh thắng.
  • Đoạn 3. Phần còn lại: Cuộc trả thù hằng năm với Sơn Tinh và những thất bại của Thủy Tinh.

• Truyện nhằm giải thích hiện tượng thiên nhiên.

• Hoàn cảnh
  • Mị Nương khôn lớn, xinh đẹp → Vua muốn kén chồng cho nằng.
• Sơn Tinh Thủy Tinh: đến cầu hôn
  • Ngang tài ngang sức → Tưởng tượng, kỳ ảo nhằm tô đậm sức mạnh của cả hai vị thần
•  Vua Hùng ra điều kiện kén rể
  • Đưa ra sính lễ
  • Tổ chức thi tài

→ Kén người thông minh, nhanh nhẹn, tài giỏi.

• Cuộc giao tranh

• Kết quả: Sơn Tinh thắng Thủy Tinh, con người chiến thắng thiên tai, lũ lụt.

• Hằng năm dâng nước đánh Sơn Tinh

→ Năm nào cũng thua

• Cuộc sống lao động vật lộn với thiên tai, lũ lụt hàng năm của cư dân đồng bằng Bắc Bộ

→ Khát vọng của người Việt cổ trong việc chế ngự thiên tai, lũ lụt, xây dựng, bảo vệ cuộc sống của chính mình.

• Tổng kết

  • Nghệ thuật

    • Tình huống truyện đầy hấp dẫn.
    • Cách kể chuyện sinh động, lôi cuốn.
    • Xây dựng hình tượng mang tính tượng trưng và khái quát cao.
    • Trí tưởng tượng kì ảo, phong phú và độc đáo

  • Nội dung

    • Vua Hùng kén rể và cuộc thi tài của Sơn Tinh và Thủy Tinh.

  • Ý nghĩa truyện

    • Giải thích hiện tượng lũ lụt ở Miền Bắc nước ta mang tính chu kỳ, qua tính ghen tuông dai dẳng của con người – thần nước
    • Thể hiện sức mạnh, ước mơ chế ngự bão lụt của người Việt cổ
    • Suy tôn, ca ngợi công lao dựng nước của các vua Hùng và của người Việt cổ

  • Ghi nhớ: SGK/ 34

Đề bài: Em hãy kể lại truyện Sơn Tinh Thủy Tinh bằng lời văn của em

Gợi ý làm bài

1. Mở bài

• Giới thiệu ngắn gọn câu chuyện em định kể.

2. Thân bài

• Cần đảm bảo các ý sau
  • Vua Hùng kén rể.
  • Sơn Tinh và Thủy Tinh đến cầu hôn.
  • Vua Hùng ra điều kiện kén rể.
  • Sơn Tinh đến trước được vợ.
  • Thủy Tinh đến sau, tức giận dâng nước đánh Sơn Tinh.
  • Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cùng Thủy Tinh thua đành rút quân về.

3. Kết bài

• Từ đó, oán nặng thù sâu, hàng năm Thủy Tinh dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng đều thất bại.
• Suy nghĩ của bản thân về câu chuyện.

Bài văn mẫu

     Trong các truyền thuyết đã được học ở đầu lớp 6, em thích nhất truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh. Câu chuyện có nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo đã góp phần thêm sinh động cho cuộc cầu hôn đầy gay cấn để tranh giành nàng Mị Nương xinh đẹp giữa hai vị thần Sơn Tinh và Thuỷ Tinh.

     Hồi đó, vua Hùng Vương thứ mười tám có duy nhất một nàng công chúa xinh đẹp tuyệt trần tên là Mị Nương. Năm ấy, Mị Nương đã đến tuổi lấy chồng, nhà vua muốn kén cho

con gái mình một chàng rể thật tài ba, xứng đáng với sắc đẹp nghiêng nước nghiêng thành của công chúa. Hay tin nhà vua kén rể, thần núi Tản Viên là Sơn Tinh và thần nước Thuỷ Tinh đều đến thành Phong Châu để cầu hôn. Sơn Tinh có phép lạ: vẫy tay về phía Đông, phía Đông nổi cồn bãi, vẫy tay về phía Tây, nơi đó mọc lên từng dãy núi đồi. Thuỷ Tinh cũng không kém phần thần thông, chàng ta có thể hô mưa gọi gió. Hùng Vương phân vân vì hai người đều vừa lòng vua, liền mời các Lạc hầu vào bàn chuyện. Xong, vua phán:

- Hai chàng đều xứng đáng làm con rể ta, nhưng ta chỉ có một người con gái không thể lấy cả hai được. Thôi thì ngày mai ai đem sính lễ tới trước, ta sẽ gả con gái cho. Sính lễ gồm có: một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng, voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi.

Sáng hôm sau, đã thấy Sơn Tinh đến, đem đầy đủ lễ vật và rước được Mị Nương về. Mãi đến gần trưa Thuỷ Tinh mới đến, không lấy được vợ, đùng đùng nổi giận, thần hoá phép đuổi đánh Sơn Tinh. Thuỷ Tinh hô mưa gọi gió, làm thành dông bão, nước từ biển cuồn cuộn chảy ngược về đất liền. Nước mỗi lúc một cao, làm ngập cả ruộng đồng, nhà cửa, nước ngang lưng đồi, thành Phong Châu như nổi lềnh bềnh trên một biển nước. Sơn Tinh không hề nao núng. Chàng dùng phép bốc từng dãy núi, ngọn đồi đắp thành một con đê khổng lồ, vững chắc ngăn dòng nước lũ. Cuộc chiến kéo dài mấy tháng trời, Sơn Tinh vẫn vững vàng mà sức Thuý Tinh đã đuối, thần liền rút quân về.

Từ đó, oán nặng thù sâu, hằng năm, Thuỷ Tinh vẫn thường dâng nước đánh Sơn Tinh hòng cướp được Mị Nương. Nhưng năm nào cũng vậy, Thuỷ Tinh chán chê cũng không thắng nổi Sơn Tinh, đành rút quân về.

     Em rất yêu thích câu chuyện này – câu chuyện đầy cao trào của cuộc chiến. Truyện phần nào giúp em hiểu rõ hơn về hiện tượng bão lũ hằng năm, ước mơ chế ngự thiên tai của

người Việt cổ.

Sơn Tinh - Thuỷ Tinh là một câu chuyện muôn thuở từ nhỏ để nói về các trận lũ lụt gây ra cho người dân. Tuy là một câu chuyện cổ tích hư cấu nhưng nó mang rất nhiều ý nghĩa để rồi cho con người ta có rất nhiều suy nghĩ khác nhau về câu chuyện đó. Để hiểu sâu sắc hơn về truyện này, các em có thể tham khảo thêm bài soạn: Bài soạn Sơn Tinh, Thủy Tinh.

Truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh là truyền thuyết kể về hai nhân vật chính Sơn Tinh và Thủy Tinh. Là một câu chuyện được truyền từ đời này sang đời khác nên truyền thuyết này mang nhiều ý nghĩa: giải thích nguyên nhân của hiện tượng lũ lụt xảy ra hàng năm; thể hiện sức mạnh và ước mơ chế ngự thiên tai của con người hay đó là sự suy tôn, ca ngợi công lao dựng nước của các vua Hùng. Để cảm nhận và viết bài phân tích về câu chuyện này, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây: