Địa lí 10 Bài 26: Cơ cấu nền kinh tế

1. Khái niệm

• Nguồn lực là tổng thể vị trí địa lí, các nguồn tài nguyên thiên nhiên, hệ thống tài sản quốc gia, nguồn nhân lực, đường lối chính sách, vốn và thị trường... ở cả trong và ngoài nước có thể được khai thác nhằm phục vụ cho việc phát triển kinh tế của một lãnh thổ nhất định.

2. Các nguồn lực và vai trò đối với phát triển kinh tế

a. Căn cứ vào nguồn gốc:

• Nguồn lực vị trí địa lí (tự nhiên, kinh tế, chính trị, giao thông...) tạo điều kiện thuận lợi hay khó khăn trong việc trao đổi, tiếp cận hay cùng phát triển giữa các vùng trong một nước, giữa các quốc gia với nhau.
• Nguồn lực tự nhiên (đất, khí hậu, nước, biển, sinh vật, khoáng sản):
  • Là cơ sở tự nhiên cho các quá trình sản xuất
  • Là nguồn lực quan trọng, là điều kiện cần cho quá trình sản xuất.
• Kinh tế xã hội (dân cư, thị trường, vốn, khoa học kĩ thuật, chính sách và xu thế phát triển...) có vai trò quan trọng để lựa chọn chiến lược phát triển phù hợp với điều kiện cụ thể của đất nước trong từng giai đoạn

b. Căn cứ vào phạm vi lãnh thổ:

• Nguồn lực bên trong: Vị trí địa lí, tự nhiên, kinh tế xã hội trong nước.
• Nguồn lực bên ngoài: Vốn, thị trường, khoa học và công nghệ, kinh nghiệm quản lí sản xuất, kinh doanh từ các nước khác.

1. Khái niệm

• Cơ cấu kinh tế là tổng thể các ngành, lĩnh vực, bộ phận kinh tế có quan hệ hữu cơ tương đối ổn định hợp thành.

2. Các bộ phận hợp thành cơ cấu nền kinh tế

a. Cơ cấu ngành kinh tế: 3 nhóm:

• Nhóm I. Nông – lâm – ngư nghiệp.
• Nhóm II. Công nghiệp Xây dựng. 
• Nhóm III. Dịch vụ.
• Tập hợp tất cả các ngành hình thành nên nền kinh tế và các mối quan hệ tương đối ổn định giữa chúng
• Các nước phát triển: dịch vụ, công nghiệp chiếm tỉ lệ cao.
• Các nước đang phát triển: nông nghiệp còn chiếm tỉ lệ cao mặc dù công nghiệp, dịch vụ đã tăng

→ Việt Nam: I giảm, II tăng, III ổn định.

b. Cơ cấu thành phần kinh tế

• Được hình thành trên cơ sở chế độ sở hữu bao gồm nhiều  thành phần kinh tế có tác động qua lại với nhau.
• Gồm: Kinh tế Nhà nước, kinh tế ngoài Nhà nước và kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.

c. Cơ cấu lãnh thổ

• Gắn bó chặt chẽ với cơ cấu ngành bao gồm:toàn cầu, khu vực, quốc gia, vùng.
• Là sản phẩm của quá trình phân công lao động theo lãnh thổ, các bộ phận cấu thành có quan hệ chặt chẽ với nhau, cơ cấu hợp lí thì thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng nhanh.

Học xong bài này các em cần nắm được:

• Khái niệm cơ cấu kinh tế
• Các nguồn lực đề phát triển kinh tế

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Địa lý 10 Bài 26 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Căn cứ vào nguồn gốc, nguồn lực được phân thành

  • A. Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên.
  • B. Điều kiện tự nhiên, dân cư và kinh tế.
  • C. Vị trí địa lí, tự nhiên, kinh tế - xã hội.
  • D. Điều kiện tự nhiên, nhân văn, hỗn hợp.

• Câu 2:

  Cho bảng số liệu:

  CƠ CẤU GDP PHÂN THEO NGHÀNH CỦA CÁC NHÓM NƯỚC QUA CÁC NĂM

  Nhóm nước Năm 1990 Năm 2012 Nông-lân-ngư nghiệp Công nghiệp - Xây dựng Dịch vụ Nông-lân-ngư nghiệp Công nghiệp - Xây dựng Dịch vụ Các nước phát triển 3 33 64 1,6 24,4 74,0 Các nước đang phát triển 29 30 41 9,3 38,8 51,9 Thế giới 6 34 60 3,8 28,4 67,8

  Cơ cấu ngành kinh tế của các nước phát triển có đặc điểm là 

  • A. Tỉ trọng ngành nông - lâm – ngư nghiệp rất nhỏ, tỉ trọng ngành dịch vụ rất cao.
  • B. Tỉ trọng ngành nông - lâm – ngư nghiệp còn tương đối nhỏ.
  • C. Tỉ trọng các ngành tương đương nhau. 
  • D. Tỉ trọng ngành công nghiệp – xây dựng cao nhất.

• Câu 3:

  Cho bảng số liệu:

  CƠ CẤU GDP PHÂN THEO NGHÀNH CỦA CÁC NHÓM NƯỚC QUA CÁC NĂM

  Nhóm nước Năm 1990 Năm 2012 Nông-lân-ngư nghiệp Công nghiệp - Xây dựng Dịch vụ Nông-lân-ngư nghiệp Công nghiệp - Xây dựng Dịch vụ Các nước phát triển 3 33 64 1,6 24,4 74,0 Các nước đang phát triển 29 30 41 9,3 38,8 51,9 Thế giới 6 34 60 3,8 28,4 67,8

  Cơ cấu nghành kinh tế của các nước đang phát triển có đặc điểm là 

  • A. Tỉ trọng ngành nông – lâm – ngư nghiệp rất cao.
  • B. Tỉ trọng ngành nông – lâm – ngư nghiệp có xu hướng giảm nhanh.
  • C. Tỉ trọng các ngành tương đương nhau. 
  • D. Tất cả các phương án trên

Câu 4 - Câu 10: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Địa lý 10 Bài 26 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 2 trang 102 SGK Địa lý 10

Bài tập 1 trang 102 SGK Địa lý 10

Bài tập 1 trang 71 SBT Địa lí 10

Bài tập 2 trang 71 SBT Địa lí 10

Bài tập 3 trang 72 SBT Địa lí 10

Bài tập 4 trang 72 SBT Địa lí 10

Bài tập 5 trang 73 SBT Địa lí 10

Bài tập 6 trang 73 SBT Địa lí 10

Bài tập 1 trang 34 Tập bản đồ Địa Lí 10

Bài tập 2 trang 34 Tập bản đồ Địa Lí 10

Bài tập 3 trang 35 Tập bản đồ Địa Lí 10

Bài tập 4 trang 35 Tập bản đồ Địa Lí 10

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Địa lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!