Bài thơ Đánh thức trầu của Trần Đăng Khoa sẽ được giới thiệu đến các bạn học sinh trong sách Ngữ Văn lớp 6, thuộc sách Chân trời sáng tạo, tập 1.

Download.vn sẽ giới thiệu tài liệu Soạn văn 6: Đánh thức trầu. Hãy cùng theo dõi chi tiết ngay sau đây.

Soạn bài Đánh thức trầu - Mẫu 1

Câu 1. Khi “đánh thức trầu”, cậu bé dường như không chỉ tin rằng trầu có thể nghe được điều mình nói mà còn muốn trầu nhìn thấy mình nữa. Các chi tiết nào cho em biết như vậy?

Cậu bé đã nói với trầu:

“Trầu ơi hãy tỉnh lại
Mở mắt xanh ra nào
Lá nào muốn cho tao
Thì mày chìa ra nhé”

Câu 2. Cách xưng hô “mày”, “tao” và việc lặp lại các lời “đánh thức trầu” ở đầu mỗi đoạn thơ thể hiện tình cảm như thế nào giữa cậu bé với cây trầu?

Cách xưng hô “mày”, “tao” và việc lặp lại các lời “đánh thức trầu” ở đầu mỗi đoạn thơ thể hiện tình cảm gắn bó, thân thiết giống như những người bạn của cậu bé với cây trầu.

Câu 3. Theo em, vì sao mỗi khi muốn hái trầu vào ban đêm, cậu bé cũng bà và mẹ mình, phải gọi cho trầu tỉnh ngủ rồi mới xin “hái vài lá”? Điều này cho thấy cách đối xử với cây cối trong vườn của người dân quê như thế nào?

Mỗi khi muốn hái trầu vào ban đêm, cậu bé cùng bà và mẹ mình phải gọi cho trầu tỉnh ngủ rồi mới xin “hái vài lá”, điều này cho thấy cách đối xử rất trân trọng, nâng niu của người dân quê với cây cối trong vườn.

Câu 4. Từ câu hát của người bà “Trẩu trẩu trầu trầu/Mày làm chúa tao/Tao làm chúa mày”… cũng như lời “đánh thức trầu” của cậu bé trong bài thơ, em nghĩ thế nào về quan niệm “con người là chúa tể của muôn loài”?

Quan niệm “con người là chúa tể của muôn loài” không hoàn toàn chính xác. Tất cả các loài sống trên trái đất đều có một vai trò, trách nhiệm riêng và cùng hỗ trợ để phát triển. Con người nên tôn trọng tự nhiên, chứ không nên coi mình là chúa tể có thể thống trị, điều khiển thiên nhiên.

Soạn bài Đánh thức trầu - Mẫu 2

Tác giả, tác phẩm

1. Tác giả

- Trần Đăng Khoa (sinh năm 1958), quê ở Ðiền Trì, xã Quốc Tuấn, huyện Nam Thanh, Hải Dương.

- Trần Đăng Khoa được biết đến vai trò là một nhà thơ, nhà báo, biên tập viên của Tạp chí Văn nghệ Quân đội.

- Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng là một thần đồng thơ văn, lên tám tuổi đã có thơ được đăng báo.

- Năm 1968, khi mới chỉ mười tuổi, tập thơ đầu tay là “Từ góc sân nhà em” được NXB Kim Đồng cho xuất bản.

- Ông ba lần được tặng giải thưởng thơ của báo Thiếu niên tiền phong (các năm 1968, 1969, 1971), Giải nhất báo Văn nghệ (1982) và Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật (năm 2000).

- Một số tác phẩm tiêu biểu của ông: Từ góc sân nhà em (thơ, 1968); Góc sân và khoảng trời (thơ, 1968); Thơ Trần Ðăng Khoa (tập 1, 1970); Khúc hát người anh hùng (trường ca, 1974); Trường ca Giông bão (trường ca, 1983); Chân dung và đối thoại (tiểu luận phê bình, 1998)...

2. Tác phẩm

Bài “Đánh thức trầu” được in trong tập thơ Góc sân và khoảng trời.

Đọc hiểu văn bản

1. Lời hát của người bà

- Cách xưng hô: “tao - mày”: sự thân thiết.

- “Mày làm chúa tao/Tao làm chúa mày”: sự cân bằng giữa con người với thiên nhiên, coi thiên nhiên như người bạn.

- “Tao không hái ngày/ Thì tao hái đêm”: Kinh nghiệm dân gian, hái trầu phải hái ban đêm, cho thấy sự trân trọng, nâng niu.

2. Lời hát của em bé

- Tình cảm dành cho cây trầu:

• Cách xưng hô “tao - mày”: gần gũi, thân thiết.
• Câu hỏi “Đã ngủ rồi hả trầu?” cùng với lời gọi “Trầu ơi, hãy tỉnh lại/Mở mắt xanh ra nào”: gọi trầu dậy nhẹ nhàng, trân trọng.
• Hỏi ý kiến của trầu “Lá nào muốn cho tao/Thì mày chìa ra nhé”: đầy tôn trọng giống như một người bạn.
• Lời hứa nhẹ nhàng “Tay tao hái rất nhẹ/ Không làm mày đau đâu…”: sự nâng niu, bảo vệ.
• Bộc lộ mong muốn được hái trầu “Tao hái vài lá nhé” và hy vọng trầu sống mãi, tiếp tục phát triển: “Đừng lụi đi trầu ơi”

=> Thể hiện tình yêu thương, cũng như sự hòa hợp với thiên nhiên, bảo vệ thiên nhiên.

Suy ngẫm và phản hồi

Câu 1. Khi “đánh thức trầu”, cậu bé dường như không chỉ tin rằng trầu có thể nghe được điều mình nói mà còn muốn trầu nhìn thấy mình nữa. Các chi tiết nào cho em biết như vậy?

Khi “đánh thức trầu”, cậu bé dường như không chỉ tin rằng trầu có thể nghe được điều mình nói mà còn muốn trầu nhìn thấy mình nữa. Chi tiết cậu bé nói với trầu: “Trầu ơi hãy tỉnh lại/Mở mắt xanh ra nào” đã cho em biết điều đó.

Câu 2. Cách xưng hô “mày”, “tao” và việc lặp lại các lời “đánh thức trầu” ở đầu mỗi đoạn thơ thể hiện tình cảm như thế nào giữa cậu bé với cây trầu?

Cách xưng hô “mày”, “tao” và việc lặp lại các lời “đánh thức trầu” ở đầu mỗi đoạn thơ đã thể hiện được mối quan hệ giữa cậu bé với cây trầu giống như hai người bạn gắn bó, thân thiết.

Câu 3. Theo em, vì sao mỗi khi muốn hái trầu vào ban đêm, cậu bé cũng như bà và mẹ mình, phải gọi cho trầu tỉnh ngủ rồi mới xin “hái vài lá”? Điều này cho thấy cách đối xử với cây cối trong vườn của người dân quê như thế nào?

• Mỗi khi muốn hái trầu vào ban đêm, cậu bé cùng bà và mẹ mình phải gọi cho trầu tỉnh ngủ rồi mới xin “hái vài lá” vì hái trầu vào ban đêm có thể khiến cho trầu chết, việc đánh thức và xin hái giống như một nghi thức.
• Điều này cho thấy cách đối xử trân trọng của người dân quê với cây cối trong vườn.

Câu 4. Từ câu hát của người bà “Trẩu trẩu trầu trầu/Mày làm chúa tao/Tao làm chúa mày”… cũng như lời “đánh thức trầu” của cậu bé trong bài thơ, em nghĩ thế nào về quan niệm “con người là chúa tể của muôn loài”?

Quan niệm “con người là chúa tể của muôn loài” là sai lầm. Các loài cùng sinh sống trên trái đất đều có một vai trò riêng, ảnh hưởng lẫn nhau. Vì vậy, con người cần tôn trọng muôn loài.

Soạn bài Đánh thức trầu - Mẫu 3

(1) Mở bài

Giới thiệu về tác giả Trần Đăng Khoa, bài thơ Đánh thức trầu.

(2) Thân bài

a. Lời hát của người bà

- Cách xưng hô: “tao - mày”: sự thân thiết.

- “Mày làm chúa tao/Tao làm chúa mày”: sự cân bằng giữa con người với thiên nhiên, coi thiên nhiên như người bạn.

- “Tao không hái ngày/ Thì tao hái đêm”: Kinh nghiệm dân gian, hái trầu phải hái ban đêm, cho thấy sự trân trọng, nâng niu.

b. Lời hát của em bé

- Tình cảm dành cho cây trầu:

• Cách xưng hô “tao - mày”: gần gũi, thân thiết.
• Câu hỏi “Đã ngủ rồi hả trầu?” cùng với lời gọi “Trầu ơi, hãy tỉnh lại/Mở mắt xanh ra nào”: gọi trầu dậy nhẹ nhàng, trân trọng.
• Hỏi ý kiến của trầu “Lá nào muốn cho tao/Thì mày chìa ra nhé”: đầy tôn trọng giống như một người bạn.
• Lời hứa nhẹ nhàng “Tay tao hái rất nhẹ/ Không làm mày đau đâu…”: sự nâng niu, bảo vệ.
• Bộc lộ mong muốn được hái trầu “Tao hái vài lá nhé” và hy vọng trầu sống mãi, tiếp tục phát triển: “Đừng lụi đi trầu ơi”

=> Thể hiện tình yêu thương, cũng như sự hòa hợp với thiên nhiên, bảo vệ thiên nhiên.

(3) Kết bài

Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ Đánh thức trầu.