Bài Soạn văn 10: Thực hành tiếng Việt trang 77, được Download.vn giới thiệu đến các bạn học sinh.

Với tài liệu này, mong rằng có thể giúp cho quá trình chuẩn bị bài của các bạn học sinh lớp 10 nhanh chóng hơn. Mời tham khảo nội dung chi tiết ngay bên dưới.

Soạn bài Thực hành tiếng Việt (trang 77)

Câu 1. Hãy chỉ ra biện pháp tu từ chêm xen và nêu tác dụng của biện pháp ấy trong các trường hợp dưới đây:

a.

“- Có một nàng Bạch Tuyết các bạn ơi
Với lại bảy chú lùn rất quấy!”

“- Mười chú chứ, nhìn xem, trong lớp ấy”
(Ôi những trận cười trong sáng đó lao xao).

(Hoàng Nhuận Cầm)

b. Đoạn ông mở gói giấy, lấy ra cục a ngùy - cái thứ thuốc dẻo quánh, màu vàng xỉn mà tôi đã thấy dạo trước - véo một miếng gắn vào đầu một cọng sậy. (Đoàn Giỏi)

c. Tôi thì không bao giờ quên cô ấy, mặc dù thực ra là có gì đâu một tình cờ như thế, một gặp gỡ vẩn vơ, lưu luyến mơ hồ gần như không có thật mà năm tháng cuộc đời cứ mãi chồng chất lên muốn xóa nhòa. (Bảo Ninh)

Gợi ý:

a.

• Biện pháp tu từ chêm xen: (Ôi những trận cười trong sáng đó lao xao).
• Tác dụng: Bộc lộ cảm xúc vui vẻ, sung sướng.

b.

• Biện pháp tu từ chêm xen: cái thứ thuốc dẻo quánh, màu vàng xỉn mà tôi đã thấy dạo trước
• Tác dụng: Bổ sung thông tin về “cục a ngùy”

c.

• Biện pháp tu từ chêm xen: mặc dù thực ra là có gì đâu một tình cờ như thế, một gặp gỡ vẩn vơ, lưu luyến mơ hồ gần như không có thật mà năm tháng cuộc đời cứ mãi chồng chất lên muốn xóa nhòa.
• Tác dụng: Bổ sung thông tin về thái độ, tình cảm của nhân vật “tôi”.

Câu 2. Chỉ ra biện pháp tu từ liệt kê và nêu tác dụng của biện pháp ấy trong các trường hợp sau:

a. Cái lành lạnh của hơi nước sông ngòi, mương rạch, của đất ẩm và dưỡng khí thảo mộc thở ra từ bình minh. (Đoàn Giỏi)

b. Mấy con kì nhông nằm vươn mình phơi lưng trên gốc cây mục, sắc da lưng luôn luôn biến đổi từ xanh hóa vàng, từ vàng hóa đỏ, từ đỏ hóa tím xanh... (Đoàn Giỏi)

c. Bà con xem, Đăm Săn uống không biết say, ăn không biết no, chuyện trò không biết chán. (Trích sử thi Đăm Săn)

d. Tôi đã cầm cây xà gạc phát rẫy mới này, tôi rạch rừng, tôi giết tê giác trong thung, giết cọp beo trên núi, giết kên kên, quạ dữ trên ngọn cây, chém ma thiêng quỷ ác trên đường đi. (Trích sử thi Đăm Săn)

Gợi ý:

a.

• Biện pháp tu từ liệt kê: sông ngòi, mương rạch, của đất ẩm và dưỡng khí thảo mộc
• Tác dụng: Miêu tả chi tiết những khía cạnh khác nhau của đối tượng.

b.

• Biện pháp tu từ: từ xanh hóa vàng, từ vàng hóa đỏ, từ đỏ hóa tím xanh…
• Tác dụng: Miêu tả chi tiết trạng thái sắc da của con kì nhông.

c.

• Biện pháp tu từ liệt kê: uống không biết say, ăn không biết no, chuyện trò không biết chán
• Tác dụng: Diễn tả sức ăn, sưc uống cũng như sự vui vẻ của Đăm Săn.

d.

• Biện pháp tu từ liệt kê: tê giác trong thung, giết cọp beo trên núi, giết kên kên, quạ dữ trên ngọn cây, chém ma thiêng quỷ ác trên đường đi
• Tác dụng: Diễn tả hành động của Đăm Săn trên đường đi, cho thấy sức mạnh của Đăm Săn.

Câu 3. Một ngôn ngữ được đánh giá là phát triển khi nó ngày càng có tính chất trí tuệ hóa và quốc tế hóa. Điều này rất quan trọng khi ta đặt tiếng Việt trong bối cảnh thời đại ngày nay: thời đại của thông tin, của trí tuệ; thời đại của hội nhập khu vực, hội nhập toàn cầu,...

(Phạm Văn Đồng)

Thử đảo thứ tự các bộ phận trong những phép liệt kê trong đoạn văn trên rồi rút ra kết luận: xét về ý nghĩa, các phép liệt kê ấy có gì khác nhau?

Gợi ý:

- Thử đảo: …. Điều này rất quan trọng khi ta đặt tiếng Việt trong bối cảnh thời đại ngày nay: thời đại của trí tuệ, của thông tin; thời đại của hội nhập toàn cầu, hội nhập khu vực,...

- Nhận xét:

• Câu gốc: Đảm bảo được tính lô-gíc, thứ tự các bộ phận được sắp xếp theo trình tự tăng tiến.
• Câu đã đảo thứ tự các bộ phận: Đây là phép liệt kê tăng tiến nên khi đảo thứ tự các phần không đảm bảo được tính lô-gíc, cái trước bao trùm cái sau.

Từ đọc đến viết

Viết một đoạn văn (khoảng 150 đến 200 chữ) trong đó có sử dụng biện pháp liệt kê và chêm xen về một trong hai nội dung dưới đây:

a. Kể lại ấn tượng của bạn về một vùng đất mà bạn đã đi qua.

b. Nêu cảm nghĩ về một nhân vật đã để lại cho bạn ấn tượng rõ rệt khi đọc hai văn bản Đất rừng phương Nam (Đoàn Giỏi) và Giang (Bảo Ninh).