Soạn bài Hừng đông mặt biển giúp các em học sinh lớp 2 hiểu rõ ý nghĩa bài tập đọc, cũng như nội dung chính để nhanh chóng trả lời các câu hỏi đọc hiểu trong SGK Tiếng Việt 2 tập 2 Chân trời sáng tạo trang 125, 126, 127, 128, 129.

Nhờ đó, các em mở rộng vốn từ trái đất, kể lại Chuyện của cây sồi thật hay. Đồng thời, cũng giúp thầy cô nhanh chóng soạn giáo án Tập đọc Hừng đông mặt biển - Tuần 33 của Bài 4 chủ đề Bài ca trái đất theo chương trình mới. Vậy chi tiết mời thầy cô và các em cùng theo dõi bài viết dưới đây của Download.vn:

Soạn bài phần Khởi động - Bài 4: Hừng đông mặt biển

Chia sẻ với bạn tên và vẻ đẹp của một bãi biển mà em biết.

Gợi ý trả lời:

Đó là bãi biển Vàn Chảy thuộc đảo Cô Tô tỉnh Quảng Ninh. Bãi biển hoang sơ, chưa được khai thác nhiều, nên vẫn giữ được nét đẹp bình dị nhất.

Soạn bài phần Khám phá và luyện tập - Bài 4: Hừng đông mặt biển

Bài đọc

Câu 1

1. Tìm trong câu văn đầu tiên những từ ngữ tả cảnh hừng đông mặt biển.

2. Mảnh buồm nhỏ tí phía sau được so sánh với hình ảnh nào?

3. Đọc đoạn 3 và cho biết những thử thách mà chiếc thuyền đã vượt qua.

4. Câu văn nào nêu đúng nội dung bài?

• Tất cả đều mời mọc lên đường.
• Cảnh hừng đông mặt biển nguy nga, rực rỡ.
• Biển khi nổi sóng, trông càng lai láng mênh mông.

Gợi ý trả lời:

1. Trong câu văn đầu tiên những từ ngữ tả cảnh hừng đông mặt biển là: nguy nga, rực rỡ.

2. Mảnh buồm nhỏ tí phía sau được so sánh với hình ảnh con chim đang đỗ sau lái.

3. Đọc đoạn 3 và những thử thách mà chiếc thuyền đã vượt qua: sóng đập vào mũi thuyền, chiếc thuyền tựa hồ như một võ sĩ.

4. Câu văn nêu đúng nội dung bài: cảnh hừng đông mặt biển nguy nga, rực rỡ.

Câu 2

a. Nghe - viết: Hừng đông mặt biển (từ Gió càng lúc càng mạnh đến hết).

b. Giải các câu đố sau, biết rằng lời giải đố chứa tiếng có vần ui hoặc vần uy:

c. Chọn tiếng trong ngoặc đơn phù hợp với mỗi 🌸:

Những cây (rầu, dầu, giầu)🌸 con mới lớn, phiến lá đã to gần bằng lá già (rụng, dụng)🌸 xuống. Lá như cái quạt nan che lấp cả thân cây. Đang (rữa, giữa)🌸 trưa nắng, gặp rừng (rầu, dầu, giầu) 🌸 non, mắt bỗng dịu lại như đang lạc vào một vùng rau xanh mát.

Theo Chu Lai

Mùa hè, thời (tiếc, tiết)🌸 vùng này thật đặc biệt. Trời trong xanh. Gió rào rạt thổi trong những vòm lá (biếc, biết)🌸 Không khí dịu mát như màu thu. Núi rừng yên tĩnh, nghe được cả những tiếng chim gù tha (thiếc, thiết) 🌸 từ đâu đó vọng lại.

Theo An Khuê

Gợi ý trả lời:

a. Nghe - viết: Hừng đông mặt biển (từ Gió càng lúc càng mạnh đến hết).

b. Giải đố:

• Là tàu thủy
• Là quả núi

c. Chọn tiếng trong ngoặc đơn phù hợp với mỗi 🌸:

Những cây dầu con mới lớn, phiến lá đã to gần bằng lá già rụng xuống. Lá như cái quạt nan che lấp cả thân cây. Đang giữa trưa nắng, gặp rừng dầu non, mắt bỗng dịu lại như đang lạc vào một vùng rau xanh mát.

Theo Chu Lai

Mùa hè, thời tiết vùng này thật đặc biệt. Trời trong xanh. Gió rào rạt thổi trong những vòm lá biếc. Không khí dịu mát như màu thu. Núi rừng yên tĩnh, nghe được cả những tiếng chim gù tha thiết từ đâu đó vọng lại.

Theo An Khuê

Câu 3

Chọn lời giải nghĩa phù hợp với mỗi từ ngữ:

Gợi ý trả lời:

• Bảo tồn - gìn giữ, không để các loài vật bị biết mất.
• Tuyệt chủng - hiện tượng các loài vật bị biến mất hoàn toàn trên Trái Đất.
• Bảo vệ môi trường - giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp.

Câu 4

Thực hiện các yêu cầu dưới đây:

a. Đặt 2 - 3 câu có sử dụng từ ngữ ở bài tập 3.

b. Chọn từ ngữ trong khung phù hợp với mỗi 🌸:

Sau tiếng chuông của ngôi chùa cổ một lúc lâu, trắng đã🌸 lên khỏi ngọn tre. Trời bây giờ🌸, thăm thẳm và cao. Mặt trăng nhỏ lại, sáng🌸 ở trên không và du du như sáo diều. Ánh trăng trong🌸 khắp nhành cây kẽ lá, 🌸con đường trắng xóa.

Theo Thạch Lam

Gợi ý trả lời:

a. Chúng ta phải biết bảo vệ môi trường.

Khủng long đã bị tuyệt chủng trên Trái Đất.

b. Sau tiếng chuông của ngôi chùa cổ một lúc lâu, trắng đã nhô lên khỏi ngọn tre. Trời bây giờ trong vắt, thăm thẳm và cao. Mặt trăng nhỏ lại, sáng vằng vặc ở trên không và du du như sáo diều. Ánh trăng trong chảy khắp nhành cây kẽ lá, tràn ngập con đường trắng xóa.

Câu 5

Kể chuyện

a. Nghe kể chuyện

b. Kể lại từng đoạn của câu chuyện theo tranh và từ ngữ gợi ý dưới tranh.

Chuyện của cây sồi

Phỏng theo Hạt giống tâm hồn

c. Kể lại toàn bộ câu chuyện.

Gợi ý trả lời:

a. Nghe kể chuyện.

Chuyện của cây sồi

Ngày xưa, trên mặt đất có một khu rừng nhiệt đới rậm rạp, xanh tươi chứ không phải là sa mạc như bây giờ, các loài động vật chung sống với nhau cực kỳ hạnh phúc, còn cây cối thì um tùm đến mức, nếu từ trên cao bạn sẽ phải cực kỳ cố gắng mới có thể len lỏi xuống dưới mặt đất để lắng nghe một cuộc trò chuyện giữa một đám cây con.

“Thật tuyệt vời. Cứ như là đang ở thiên đường vậy. Thiên nhiên đã quá ưu đãi chúng ta!”, một cây nhỏ lên tiếng.

“Phải rồi. Mỗi sớm thức dậy, tớ luôn làm một hớp sương đọng trên lá từ đêm qua, sau đó chầm chậm chờ đợi ánh nắng ấm áp của Mặt trời tới sưởi ấm cho. Thật sảng khoái!“, một cây nọ thích thú.

“Còn có chim ca trên đầu, nước mát dưới chân, ngoài ra cứ chiều chiều là còn được chị gió tới massage nữa chứ. Đơn giản chỉ là hút và tận hưởng”, một cây béo ục ịch cất giọng thỏa mãn.

“Ừ đúng rồi, tớ cũng cảm thấy vậy… cả tớ nữa… nhiều nước thế này dùng cả đời không hết.“ – Nhiều cây khác hùa theo.

Giữa đám cây đang cười nói vui vẻ, xôn xao, thì một cây sồi còi cọc, yếu ớt nhất im lặng nãy giờ giữa đám bạn, mới chầm chậm lên tiếng: “Tớ thì không nghĩ vậy, ông tớ bảo rồi – không có gì trong vũ trụ trường cửu vĩnh viễn, cho nên một ngày nào đó nguồn nước có thể sẽ cạn kiệt. Chúng ta cần chuẩn bị cho tất cả mọi thứ từ bây giờ”.

“Tớ có nghe lầm không đấy. Ha ha ha…” – cây béo ú cúi đầu nhìn xuống người bạn bé xíu của mình cười vang, “Cậu có biết là mạch nước ngầm vĩ đại dưới chân chúng ta đã tồn tại từ hàng ngàn năm trước đến nay không? Làm sao mà có thể cạn được. Cậu đang mơ à?”

“Đúng rồi, đúng rồi!” Cả đám cây tán đồng và cười nhạo cây sồi nhỏ bé.

“Nhưng…” sồi con không còn biết nói gì nữa. Nó lủi thủi ngẫm nghĩ một mình, mặc kệ lũ bạn đang cười đùa bàn tán ầm ĩ. Nó phát hiện ra rễ mình vẫn còn yếu và ngắn quá! Thế là từ hôm đó, trong khi bạn bè tập trung phát triển thân cành lá thật to, thật khỏe, thật xanh để vươn cao đón ánh mặt trời, để khoe sức mạnh, khoe hình thể thì sồi con dùng phần lớn chất dinh dưỡng để chăm sóc phát triển bộ rễ để vươn xa và sâu hơn.

Sau hàng ngàn năm xanh tốt, một chấn động ngầm trong lòng đất khiến cho nhiều mạch nước ngầm bị chặn lại. Nguồn nước cạn kiệt, nhiều loài cây lần lượt ngã xuống, các loài thú cũng kéo nhau đi tìm kiếm những vùng đất hứa mới để sinh tồn.

Đám cây xưa kia ngày nào còn nói chuyện rôm rả dưới tán lá rộng, giờ chỉ còn lại lèo tèo dưới ánh mặt trời thiêu đốt.

“Trời ơi, làm sao bây giờ? Mặt đất nứt nẻ hết cả rồi! Chúng ta sẽ chết mất, chết mất” – cái cây béo ú dạo nọ kêu lên yếu ớt rồi từ từ đổ xuống cái “rầm”. Bộ rễ yếu ớt, mỏng manh không thể giữ được cái thân to khỏe.

Cách đó không xa, gia đình nhà sồi vẫn đứng vững, và giờ chính là lúc họ cần phải quyết tâm hơn bao giờ hết để chinh phục những độ sâu mới, tìm nguồn nước mới. Có lẽ thiên nhiên cũng khó có thể đánh gục được một loài cây với niềm tin sống mãnh liệt đến vậy!

b. Kể lại từng đoạn của câu chuyện theo tranh:

Tranh 1:

Ngày xưa, trên mặt đất có một khu rừng nhiệt đới rậm rạp, xanh tươi chứ không phải là sa mạc như bây giờ, các loài động vật chung sống với nhau cực kỳ hạnh phúc, còn cây cối thì um tùm đến mức, nếu từ trên cao bạn sẽ phải cực kỳ cố gắng mới có thể len lỏi xuống dưới mặt đất để lắng nghe một cuộc trò chuyện giữa một đám cây con.

“Thật tuyệt vời. Cứ như là đang ở thiên đường vậy. Thiên nhiên đã quá ưu đãi chúng ta!”, một cây nhỏ lên tiếng.

“Phải rồi. Mỗi sớm thức dậy, tớ luôn làm một hớp sương đọng trên lá từ đêm qua, sau đó chầm chậm chờ đợi ánh nắng ấm áp của Mặt trời tới sưởi ấm cho. Thật sảng khoái!“, một cây nọ thích thú.

“Còn có chim ca trên đầu, nước mát dưới chân, ngoài ra cứ chiều chiều là còn được chị gió tới massage nữa chứ. Đơn giản chỉ là hút và tận hưởng”, một cây béo ục ịch cất giọng thỏa mãn.

“Ừ đúng rồi, tớ cũng cảm thấy vậy… cả tớ nữa… nhiều nước thế này dùng cả đời không hết.“ – Nhiều cây khác hùa theo.

Tranh 2:

Cây nhỏ bé nhất im lặng nãy giờ giữa đám bạn, mới chầm chậm lên tiếng: “Tớ thì không nghĩ vậy, ông tớ bảo rồi – không có gì trong vũ trụ trường cửu vĩnh viễn, cho nên một ngày nào đó nguồn nước có thể sẽ cạn kiệt. Chúng ta cần chuẩn bị cho tất cả mọi thứ từ bây giờ”.

“Tớ có nghe lầm không đấy. Ha ha ha…” – cây béo ú cúi đầu nhìn xuống người bạn bé xíu của mình cười vang, “Cậu có biết là mạch nước ngầm vĩ đại dưới chân chúng ta đã tồn tại từ hàng ngàn năm trước đến nay không? Làm sao mà có thể cạn được. Cậu đang mơ à?”

“Đúng rồi, đúng rồi!” Cả đám cây tán đồng và cười nhạo cây sồi nhỏ bé.

Tranh 3:

“Nhưng…” sồi con không còn biết nói gì nữa. Nó lủi thủi ngẫm nghĩ một mình, mặc kệ lũ bạn đang cười đùa bàn tán ầm ĩ. Nó phát hiện ra rễ mình vẫn còn yếu và ngắn quá! Thế là từ hôm đó, trong khi bạn bè tập trung phát triển thân cành lá thật to, thật khỏe, thật xanh để vươn cao đón ánh mặt trời, để khoe sức mạnh, khoe hình thể thì sồi con dùng phần lớn chất dinh dưỡng để chăm sóc phát triển bộ rễ để vươn xa và sâu hơn.

Tranh 4:

Sau hàng ngàn năm xanh tốt, một chấn động ngầm trong lòng đất khiến cho nhiều mạch nước ngầm bị chặn lại. Nguồn nước cạn kiệt, nhiều loài cây lần lượt ngã xuống, các loài thú cũng kéo nhau đi tìm kiếm những vùng đất hứa mới để sinh tồn.

Đám cây xưa kia ngày nào còn nói chuyện rôm rả dưới tán lá rộng, giờ chỉ còn lại lèo tèo dưới ánh mặt trời thiêu đốt.

“Trời ơi, làm sao bây giờ? Mặt đất nứt nẻ hết cả rồi! Chúng ta sẽ chết mất, chết mất” – cái cây béo ú dạo nọ kêu lên yếu ớt rồi từ từ đổ xuống cái “rầm”. Bộ rễ yếu ớt, mỏng manh không thể giữ được cái thân to khỏe.

Cách đó không xa, gia đình nhà sồi vẫn đứng vững, và giờ chính là lúc họ cần phải quyết tâm hơn bao giờ hết để chinh phục những độ sâu mới, tìm nguồn nước mới. Có lẽ thiên nhiên cũng khó có thể đánh gục được một loài cây với niềm tin sống mãnh liệt đến vậy!

c. Kể chuyện - Chuyện của cây sồi

Chuyện kể rằng, cách đây từ rất lâu rồi, khi Sahara còn là một khu rừng nhiệt đới rậm rạp, xanh tươi chứ không phải là sa mạc như bây giờ, các loài động vật chung sống với nhau cực kỳ hạnh phúc, còn cây cối thì um tùm đến mức, nếu từ trên cao bạn sẽ phải cực kỳ cố gắng mới có thể len lỏi xuống dưới mặt đất để lắng nghe một cuộc trò chuyện giữa một đám cây con.

“Thật tuyệt vời. Cứ như là đang ở thiên đường vậy. Thiên nhiên đã quá ưu đãi chúng ta!”, một cây nhỏ lên tiếng.

“Phải rồi. Mỗi sớm thức dậy, tớ luôn làm một lớp sương đọng trên lá từ đêm qua, sau đó chầm chậm chờ đợi ánh nắng ấm áp của Mặt trời tới sưởi ấm cho. Thật sảng khoái!“, một cây nọ thích thú.

“Còn có chim ca trên đầu, nước mát dưới chân, ngoài ra cứ chiều chiều là còn được chị gió tới massage nữa chứ. Đơn giản chỉ là hút và tận hưởng”, một cây béo ục ịch cất giọng thỏa mãn.

“Ừ đúng rồi, tớ cũng cảm thấy vậy… cả tớ nữa… nhiều nước thế này dùng cả đời không hết.“ – Nhiều cây khác hùa theo.

Giữa đám cây đang cười nói vui vẻ, xôn xao, thì một cây sồi còi cọc, yếu ớt nhất im lặng nãy giờ giữa đám bạn, mới chầm chậm lên tiếng: “Tớ thì không nghĩ vậy, ông tớ bảo rồi – không có gì trong vũ trụ trường cửu vĩnh viễn, cho nên một ngày nào đó nguồn nước có thể sẽ cạn kiệt. Chúng ta cần chuẩn bị cho tất cả mọi thứ từ bây giờ”.

“Tớ có nghe lầm không đấy. Ha ha ha…” – cây béo ú cúi đầu nhìn xuống người bạn bé xíu của mình cười vang, “Cậu có biết là mạch nước ngầm vĩ đại dưới chân chúng ta đã tồn tại từ hàng ngàn năm trước đến nay không? Làm sao mà có thể cạn được. Cậu đang mơ à?”

“Đúng rồi, đúng rồi!” Cả đám cây tán đồng và cười nhạo cây sồi nhỏ bé.

“Nhưng…” sồi con không còn biết nói gì nữa. Nó lủi thủi ngẫm nghĩ một mình, mặc kệ lũ bạn đang cười đùa bàn tán ầm ĩ. Nó phát hiện ra rễ mình vẫn còn yếu và ngắn quá! Thế là từ hôm đó, trong khi bạn bè tập trung phát triển thân cành lá thật to, thật khỏe, thật xanh để vươn cao đón ánh mặt trời, để khoe sức mạnh, khoe hình thể thì sồi con dùng phần lớn chất dinh dưỡng để chăm sóc phát triển bộ rễ để vươn xa và sâu hơn.

Đông đến, hè sang, mưa phùn giăng khắp lối. Cây sồi cần mẫn đâm sâu rễ xuống mặt đất, nhích từng chút từng chút một và khám phá ra rất nhiều thứ hay ho, được trải nghiệm rất nhiều thứ. Cũng không ít lần, sồi phải khó khăn lắm mới vượt qua được vùng đất cứng nào đó thì lại không có nước. Sồi con không hề nản chí, nó biết rằng chỉ có sự kiên trì mới đem lại những thay đổi, nó ước mơ đưa được rễ đến những vùng xa nhất, sâu nhất mà chưa ai đến được…

Nhưng rồi một ngày nọ, trời mưa bão, cây sồi đã bị sét đánh trúng. Nhưng rồi câu chuyện vẫn chưa kết thúc ở đó. Từ cây sồi đã có vô số hạt sồi rơi xuống, tiếp tục lớn và bắt đầu một chu trình tái sinh mới. Các con của cây sồi nhỏ bé ngày nào giữ vững truyền thống và đức tin của gia đình. Chúng không ngừng phát triển để vươn cao nhưng cũng không quên dành một phần nguồn nước cho bộ rễ của mình, âm thầm cắm rễ sâu xuống mặt đất, khám phá những vùng đất mới mẻ, tìm những mạch nước mới. Đôi khi chúng cũng gặp phải những tảng đá và rồi chúng phải đi ngoằn nghèo, nhưng điều đó không làm chúng nản lòng, vì cha đã dạy chúng rằng, những viên đá sẽ giúp chúng ta bám chắc vào đất hơn để có thể đối mặt được với giông bão.

Và rồi những ngày tháng yên bình ở Sahara cuối cùng cũng kết thúc. Sau hàng ngàn năm xanh tốt, một chấn động ngầm trong lòng đất khiến cho nhiều mạch nước ngầm bị chặn lại. Khu rừng bao ngàn năm nay dưới sự chăm sóc ân cần của người mẹ thiên nhiên, nay phải tự sống với những thử thách cuộc đời. Nguồn nước cạn kiệt, nhiều loài cây lần lượt ngã xuống, các loài thú cũng kéo nhau đi tìm kiếm những vùng đất hứa mới để sinh tồn.

Đám cây xưa kia ngày nào còn nói chuyện rôm rả dưới tán lá rộng, giờ chỉ còn lại lèo tèo dưới ánh mặt trời thiêu đốt.

“Trời ơi, làm sao bây giờ? Mặt đất nứt nẻ hết cả rồi! Chúng ta sẽ chết mất, chết mất” – cái cây béo ú dạo nọ kêu lên yếu ớt rồi từ từ đổ xuống cái “rầm”. Bộ rễ yếu ớt, mỏng manh không thể giữ được cái thân to khỏe.

Cách đó không xa, gia đình nhà sồi vẫn đứng vững, và giờ chính là lúc họ cần phải quyết tâm hơn bao giờ hết để chinh phục những độ sâu mới, tìm nguồn nước mới. Có lẽ thiên nhiên cũng khó có thể đánh gục được một loài cây với niềm tin sống mãnh liệt đến vậy!

Câu 6

Luyện tập nói, viết về tình cảm với một sự việc.

a. Nói về tình cảm của em khi được tham gia một ngày hội ở trường dựa vào gợi ý.

b. Viết 4 - 5 câu về nội dung em vừa nói.

Gợi ý trả lời:

a. Tham gia vào ngày hội mùa xuân em cảm thấy rất vui và hạnh phúc. Vì có rất nhiều hoạt động được tổ chức, các bạn và em vô cùng mong đợi.

b. Đó là ngày hội mùa xuân. Có rất nhiều hoạt động vui chơi hay văn nghệ khác nhau. Những âm thanh náo nhiệt, hàng dài người nối đuôi nhau. Mọi người đều rất vui vẻ, hòa mình vào không khí ngày hội.

Soạn bài phần Vận dụng - Bài 4: Hừng đông mặt biển

1. Đọc một bài thơ về thiên nhiên:

a. Chia sẻ về bài thơ đã đọc.

b. Viết và phiếu đọc sách những điều em đã chia sẻ.

2. Chơi trò chơi Họa sĩ nhí:

a. Vẽ cảnh biển

b. Đặt tên và giới thiệu bức vẽ với bạn hoặc người thân của em.