Luyện từ và câu: Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ - Tuần 20 giúp các em học sinh lớp 5 nhanh chóng trả lời các câu hỏi SGK Tiếng Việt 5 Tập 2 trang 21, 22, 23. Qua đó, giúp các em biết cách tìm quan hệ từ, các vế câu trong câu ghép.
Đồng thời, cũng giúp thầy cô tham khảo để soạn giáo án Luyện từ và câu Tuần 20 cho học sinh của mình. Vậy mời thầy cô và các em cùng tải miễn phí bài viết dưới đây để ôn tập thật tốt kiến thức cho tiết Luyện từ và câu.
Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ trang 21 - Tuần 20
Hướng dẫn giải phần Nhận xét SGK Tiếng Việt 5 tập 2 trang 21, 22
Câu 1
Tìm câu ghép trong đoạn trích sau:
Trong hiệu cắt tóc, anh công nhân l-va-nốp đang chờ tới lượt mình thì cửa phòng lại mở, một người nữa tiến vào.. . Một lát sau, l-va-nốp đứng dậy nói: "Đồng chí Lê-nin, giờ đã đến lượt tôi. Tuy đồng chí không muốn làm mất trật tự, nhưng tôi có quyền nhường chỗ và đổi chỗ cho đồng chí. Đó là quyền của tôi."
Mọi người đều cho là l-va-nốp nói rất đúng. Lê-nin không tiện từ chối, đồng chí cảm ơn l-va-nốp và ngồi vào ghế cắt tóc.
Theo HỒ LÃNG
Trả lời:
Có 3 câu ghép trong đoạn trích:
- Câu 1: ... anh công nhân I-va-nốp đang chờ tới lượt mình thì cửa phòng lại mở, một người nữa tiến vào...
- Câu 2: Tuy đồng chí không muốn làm mất trật tự, nhưng tôi có quyền nhường chỗ và đổi chỗ cho đồng chí.
- Câu 3: Lê-nin không tiện từ chối, đồng chí cảm ơn I-va-nốp và ngồi vào ghế cắt tóc.
Câu 2
Xác định các vế câu trong từng câu ghép.
Câu 3
Cách nối các vế câu trong những câu ghép nói trên có gì khác nhau?
Trả lời câu 2 + 3:
| Các vế câu ghép | Cách nối các vế câu ghép |
Câu 1: Trong hiệu cắt tóc, anh công nhân I-va-nốp đang chờ tới lượt mình / thì cửa phòng lại mở, / một người nữa tiến vào. | Câu 1: - Vế 1 và 2 nối với nhau bằng quan hệ từ thì - Vế 2 và 3 nối với nhau trực tiếp (giữa 2 vế có dấu phẩy). |
Câu 2: Tuy đồng chí không muốn làm mất trật tự/ nhưng tôi có quyền nhường chỗ và đổi chỗ cho đồng chí. | Câu 2: Vế 1 và 2 nối với nhau bằng quan hệ từ tuy... nhưng. |
Câu 3: Lênin không tiện từ chối, / đồng chí cảm ơn I-va-nốp và ngồi vào ghế cắt tóc. | Câu 3: Vế 1 và 2 nối trực tiếp (giữa 2 vế có dấu phẩy). |
Hướng dẫn giải phần Luyện tập SGK Tiếng Việt 5 tập 2 trang 22, 23
Câu 1
Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây. Xác định các vế câu và các cặp quan hệ từ trong câu.
Nếu trong công tác, các cô, các chú được nhân dân ủng hộ, làm cho dân tin, dân phục, dân yêu thì nhất định các cô, các chú thành công. Muốn được như vậy, phải trau dồi đạo đức cách mạng.
HỒ CHÍ MINH
Trả lời:
Câu 1 là câu ghép có 2 vế câu
Nếu trong công tác, các cô, các chú được nhân dân ủng hộ, làm cho dân tin, dân phục, dân yêu // thì nhất định các cô, các chú thành công.
Cặp quan hệ từ trong câu là: nếu... thì.
Câu 2
Trong hai câu ghép ở cuối đoạn văn dưới đây, tác giả đã lược bớt quan hệ từ. Hãy khôi phục lại những từ bị lược và giải thích vì sao tác giả lược các từ đó.
Thái hậu ngạc nhiên nói:
- Vũ Tán Đường hết lòng vì ông, sao không tiến cử?
Tô Hiến Thành tâu:
- (...) Thái hậu hỏi người hầu hạ giỏi thì thần xin cử Vũ Tán Đường. Còn Thái hậu hỏi người tài ba giúp nước (...) thần xin cử Trần Trung Tá.
Theo QUỲNH CƯ - ĐỖ ĐỨC HÙNG
Trả lời:
(Nếu) Thái hậu hỏi người hầu hạ giỏi thì thần xin cử Vũ Tán Đường. Còn Thái hậu hỏi người tài ba giúp nước (thì) thần xin cử Trần Trung Tá.
-> Tác giả lượt bớt các từ trên để câu văn gọn, tránh lặp. Tuy lược bớt nhưng người đọc vẫn hiểu được.
Câu 3
Tìm quan hệ từ thích hợp với mỗi chỗ trống:
a) Tấm chăm chỉ, hiền lành ... Cám thì lười biếng, độc ác.
b) Ông đã nhiều lần can gián ... vua không nghe.
c) Mình đến nhà bạn ... bạn đến nhà mình?
Trả lời:
a) Tấm luôn chăm chỉ, hiền lành còn Cám thì lười biếng, độc ác.
b) Ông đã nhiều lần can gián nhưng vua không nghe
c) Mình đến nhà bạn hay bạn đến nhà mình?
Bài tập Nối các vế câu ghép bằng quan hệ từ
Câu 1: Chọn đáp án mà con cho là đúng để hoàn thành từ còn thiếu vào chỗ trống:
"Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống ……. (có đủ chủ ngữ, vị ngữ) và thể hiện một ý có………… với ý của những vế câu khác."
A. câu đặc biệt – quan hệ chặt chẽ.
B. một câu đơn – quan hệ chặt chẽ.
C. hai câu ghép – quan hệ rạch ròi.
D. một câu đơn – quan hệ rạch ròi.
Trả lời:
Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống một câu đơn (có đủ chủ ngữ, vị ngữ) và thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu khác.
Đáp án đúng: B.
Câu 2: Tìm các câu ghép trong đoạn văn dưới đây?
Biển luôn thay đổi màu sắc tùy theo sắc mây trời. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ, … Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ kì diệu muôn màu muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.
Trả lời:
Các câu ghép trong câu đó là:
- Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch.
- Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.
- Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề.
- Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ,…
- Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế.
Câu 3: Thêm một vế vào chỗ trống để hoàn thành một câu ghép?
Mặt trời mọc,…
A. rồi lặn
B. thật đẹp
C. sương dần tan
D. sau lũy tre
Trả lời:
"Mặt trời mọc, sương dần tan"
Đáp án đúng: C.
Câu 4: Thêm một vế vào chỗ trống để hoàn thành một câu ghép:
Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn….
A. giỏi giang nữa.
B. có một người anh.
C. người anh thì lười biếng lại tham lam.
D. nghèo khó
Trả lời:
Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn người anh thì lười biếng lại tham lam.
Đáp án đúng: C.
