Cài đặt Windows và Linux trên cùng một PC sẽ giúp bạn trải nghiệm cả hai hệ điều hành cùng lúc. Thế nhưng, khởi động kép (dual boot) có thể dẫn tới một số vấn đề khó đoán trước.
Khởi động kép có an toàn không? Nó có ảnh hưởng tới hiệu suất máy tính? Dưới đây là 7 rủi ro của khởi động kép mà bạn nên biết trước khi cài hệ điều hành thứ hai.
Những rủi ro khi khởi động kép hệ điều hành Windows và Linux
Vô tình ghi đè dữ liệu hoặc hệ điều hành
Nếu đây không phải điều quan trọng nhất, chắc chắn rủi ro này có thể khiến bạn hoảng sợ ngay cả khi chưa bắt đầu. Sau tất cả, ghi đè lên dữ liệu hiện tại hay hệ điều hành chính có thể dẫn tới nhiều vấn đề. Dù bạn có thể dùng công cụ khôi phục nhưng cơ hội lấy lại toàn bộ dữ liệu cực thấp.
Thật may, hầu hết hướng dẫn cài đặt hệ điều hành có thể phát hiện các phân vùng chính. Điều này có nghĩa nếu đang cài Windows song song với bản phân phối Linux, thuật sĩ (wizard) sẽ đánh dấu phân vùng đó. Bạn sẽ nhận được lựa chọn cho việc làm tiếp theo.
Tuy nhiên, sự cố vẫn có thể xảy ra, vì thế bạn nên cẩn thận khi cài đặt. Đảm bảo cài hệ điều hành mới vào drive và phân vùng phù hợp mà không vô tình làm mất dữ liệu.
Khởi động kép có thể ảnh hưởng tới hiệu suất
Chạy nhiều hệ điều hành trên PC là cách tuyệt vời để tối đa hóa hiệu suất. Thế nhưng đôi khi, nó có thể phản tác dụng. Nếu muốn dùng Windows 10 song song với Ubuntu 20.04, việc chuyển đổi vô cùng dễ dàng.
Nhưng bạn có thực sự cần làm như thế? Điều quan trọng là bạn cần đảm bảo có ứng dụng dụng tương đương trong Linux nếu chuyển từ Windows và ngược lại. Khởi động kép thực sự là trải nghiệm toàn bộ môi trường hệ điều hành thay thế.
Thực tế có một cách mà bạn không cần phải chuyển đổi hệ điều hành. Đó là chạy Windows trong máy ảo trên Linux hoặc ngược lại. Điều quan trọng cần nhớ là hãy lựa chọn sử dụng hệ điều hành tốt nhất cho công việc của bạn.
Các phân vùng bị khóa gây lỗi hệ thống khởi động kép
Có lẽ một trong những thất bại lớn nhất của khởi động kép là bạn không thể truy cập dữ liệu. Đây có thể không phải là vấn đề nếu bạn biết cách sắp xếp mọi thứ hiệu quả thì file cá nhân quan trọng sẽ luôn sẵn sàng trên mọi hệ điều hành bạn đang sử dụng. Ví dụ: Bạn dùng đám mây hoặc phân vùng ổ cứng riêng cho file cá nhân.
Tuy nhiên, vấn đề vẫn có thể xảy ra. Nếu đang dùng Windows và hệ thống bị tắt bất ngờ, bất kỳ phân vùng riêng biệt nào được dùng cho file cá nhân đều sẽ bị khóa. Đồng nghĩa việc truy cập drive từ phân vùng Linux sẽ thất bại. Bạn sẽ thấy thông báo như sau:
Error mounting /dev/sda5 at /media/karma/data:
Command-line `mount -t "ntfs" -o "uhelper=udisks2,nodev,nosuid,uid=1000,gid=1000,dmask=0077,fmask=0177"
"/dev/sda5" "/media/karma/data"' exited with non-zero exit status 14: The disk contains an unclean file system (0, 0).
Metadata kept in Windows cache, refused to mount. Failed to mount '/dev/sda5':
Operation not permitted The NTFS partition is in an unsafe state.
Please resume and shutdown Windows fully (no hibernation or fast restarting), or mount the volume read-only with the 'ro' mount option.
Đây là hiểm họa tệ nhất của khởi động kép. Thật may, bạn có thể sửa nó trong vài phút (tùy thuộc vào tốc độ khởi động bản cài Windows). Bạn có 2 lựa chọn:
- Làm theo hướng dẫn trong báo lỗi và khởi động thiết bị ở trạng thái chỉ đọc.
- Khởi động lại Windows, rồi bắt đầu khởi động lại theo thứ tự vào menu boot và quay lại Linux.
Với cả hai cách sửa trên, bạn sẽ có lại toàn quyền truy cập file lần nữa.
Cập nhật Windows và khởi động kép
Update hệ điều hành là một trong những bước quan trọng nhất để đảm bảo máy tính an toàn và hoạt động hiệu quả. Đáng tiếc, nó có thể gây ra sự cố khi khởi động kép.
Chạy Windows Update có thể viết lại Master Boot Record (MBR), gây thiếu phân vùng Linux. Thậm chí quá trình update đơn giản cũng gây lỗi khởi động kép trên PC. Trong tình huống này, bạn nên thử các công cụ khôi phục Windows 10.
Để có trải nghiệm khởi động kép tốt nhất, bạn nên boot máy tính theo thứ tự mặc định là Windows thay vì Linux.
Rủi ro khác khi khởi động kép trên PC
- Virus có thể ảnh hưởng tới bảo mật của khởi động kép.
- Lỗi driver.
- Ảnh hưởng tới vùng hoán đổi không gian đĩa.
Khởi động kép giúp bạn trải nghiệm thuận tiện 2 hệ điều hành cùng lúc nhưng cũng dễ phải đối mặt với một số rủi ro. Nhìn chung, chỉ cần thiết lập hệ thống chính xác sẽ giúp bạn giảm nguy cơ hay tránh gặp phải những lỗi kể trên. Hi vọng bài viết sẽ giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt khi cài đặt hệ thống máy tính.