Văn mẫu lớp 10: Nghị luận văn học Mùa hoa mận gồm 2 mẫu cực chất dưới đây được viết rất hay với văn phong rõ ràng, dễ hiểu có thể tự học để mở rộng, nâng cao kiến thức, sẽ giúp các em học môn Ngữ văn tốt hơn.

Nghị luận bài thơ Mùa hoa mận là tư liệu vô cùng hữu ích, giúp các bạn học sinh có thể lựa chọn cho mình một cách tiếp cận, giọng điệu văn thích hợp, để sau đó nó trở thành kiến thức tâm đắc của chính mình. Bên cạnh đó các bạn xem thêm bài văn phân tích Mùa hoa mận.

Nghị luận bài thơ Mùa hoa mận

Với người dân vùng núi Tây Bắc sắc trắng của hoa mơ, hoa mận không chỉ là tín hiệu của mùa xuân mà còn là tín hiệu của quê hương. Với những người xa quê chỉ nhìn thấy sắc trắng hoa mơ, hoa mận qua hình ảnh trên tivi, báo đài thôi cũng thấy xao xuyến và bồi hồi khó tả. Bài thơ “Mùa hoa mận” được tác giả Chu Thuỳ Liên sáng tác đúng tháng chạp năm 2007 đã thể hiện nỗi nhớ sâu sắc về quê hương, buôn làng của những người đi xa thông qua sắc trắng quen thuộc đó.

Bài thơ có ba khổ thơ, mỗi khổ thơ đều bắt đầu bằng hình ảnh hoa mận nở trắng muốt “cành mận bung cánh muốt”, sắc trắng tinh khôi của hoa mận nở khắp vùng trời Tây Bắc dường như chính là tín hiệu của mùa xuân. Và cũng từ đây nó là cái cớ để nhà thơ tuôn trào những cảm xúc về quê hương mình. Dưới tán mận, dưới sắc trắng tinh khôi của hoa mận, toàn bộ sinh hoạt bình dị của dân làng hiện ra, thân thương mà thiêng liêng làm sao:

Cành mận bung cánh muốt
Lũ con trai háo hức chơi cù
Lũ con gái rộn ràng khăn áo
Bóng bay nâng ước mơ con trẻ

Vui nhất và háo hứa nhất khi xuân về chính là lũ trẻ nhỏ. Chúng rộn ràng, sung sướng vì được mặc áo mới, được chơi những trò chơi dân gian mà không sợ cha mẹ mắng. Con trai thì “háo hức chơi cù”, “con gái thì rộn ràng khăn áo”... niềm vui ấy như lan toả sáng cả không khí xung quanh. Các từ láy “háo hức”, “rộn ràng” khiến ý thơ tươi vui, rộn rã, dường như ta thấy được nụ cười trong trẻo của lũ trẻ. Dường như cành mận cũng đã cùng vui với lũ trẻ, chứng kiến bao ước mơ và theo con đường trưởng thành của chúng.

Cành mận bung cánh muốt
Giục mẹ xôn xang lá, gạo
Giục cha vui lòng căng cánh nỏ
Giục người già bản hối hả làm đu

Không khí thật nhộn nhịp, tất bật và khẩn trương. Dưới tán mận mẹ vội vàng rửa lá, ngâm gạo để chuẩn bị thổi xôi, làm bánh cúng tổ tiên, mong mỏi một vụ mùa no ấm. Cha đi căng cánh nỏ, người già hối hả làm đu, để chuẩn bị cho những trò chơi dân gian vào năm mới. Động từ “giục” xuất hiện liên tiếp ở ba dòng thơ “giục mẹ”, “giục cha”, “giục người già”... tất cả gợi một không khí thật khẩn trương, rộn rã, tưng bừng. Cả buôn làng từ già đến trẻ đều đang háo hức, phấn khởi chờ đón một mùa xuân mới về.

Cành mận bung cánh muốt
Nhà trình tường ủ hương nếp
Giục lửa hồng nở hoa trong bếp
Cho người đi xa nhớ lối trở về

Trong những ngôi nhà truyền thống mùi hương nếp tỏa ra thơm lừng. Dân làng thổi xôi, làm cơm rượu nếp, ủ men lá, thịt lợn, làm bánh… căn bếp không khi nào hết ánh lửa bập bùng. Không khí thật ấm cúng, hạnh phúc làm sao. Tác giả thật tinh tế khi viết “giục lửa hồng nở hoa trong bếp”, khiến chúng ta cảm nhận được hương vị của mùa xuân đã lan tỏa khắp các ngõ ngách của buôn làng.

Màu trắng của hoa mận, cánh trắng tinh khôi, sắc trắng bao trùm cả những con đường, ven suối, bản làng làm cho quê hương đẹp hơn. Chính màu sắc ấy cũng dấy lên trong lòng những người xa quê cảm xúc bồi hồi, nhớ thương da diết. Ai đi xa chẳng mong trở về, nhất là khi năm mới đến, con người ta lại càng da diết với nỗi nhớ quê hương hơn. Hoa mận như là hoài niệm, như là tín hiệu dẫn lối con người ta trở về với quê hương, nơi ta sinh ra và gắn bó suốt những năm tháng tuổi thơ.

Bài thơ có ba khổ, viết theo thể thơ 5 chữ, không gieo vần, không nặng nề về hình thức. Mạch cảm xúc của nhà thơ chi phối đến mạch chung của bài thơ. Bằng những nét vẽ tinh tế nhà thơ đã giúp bạn đọc cảm nhận được vẻ đẹp cùng không khí rộn ràng của quê hương vào những ngày xuân sang. Qua đó dấy lên trong lòng mỗi người tình yêu tha thiết với nơi chôn nhau cắt rốn.

Nghị luận văn học Mùa hoa mận

Chu Thùy Liên là một nhà thơ nữ tiêu biểu trong số đông đảo các nhà thơ dân tộc thiểu số. Những vẫn thơ của bà thường mang đến dư vị tinh tế, khó quên. Đọc tập "Thuyền đuôi én", chúng ta không thể bỏ qua sáng tác mang tên "Mùa hoa mận". Bằng ngòi bút tài năng, tâm hồn trong sáng, Chu Thùy Liên đã khắc họa chân thực bức tranh thiên nhiên và cuộc sống sinh hoạt của con người Tây Bắc.

Bài thơ chỉ có ba khổ thơ ngắn gọn. Mỗi khổ đều được mở đầu bằng câu "Cành mận bung cánh muốt" đã khéo léo gợi ra cảnh sắc thiên nhiên vào mùa hoa nở. Trước hết, đó là khung cảnh:

"Cành mận bung cánh muốt
Lũ con trai háo hức chơi cù
Lũ con gái rộn ràng khăn áo
Bóng bay nâng ước mơ con trẻ"

Xuân đến cũng là lúc những nụ hoa mận hé nở. Sắc trắng tinh khôi, thuần khiết nơi đầu cành cứ vậy mà rung rinh trong gió. Tiết trời ấm áp, cảnh vật hài hòa khiến lòng người không khỏi cảm thấy bồn chồn, nao nức. Dưới tán cây, trẻ con hồn nhiên vui đùa. Lũ con trai cùng nhau chơi cù - một trò chơi dân gian phổ biến ở hầu hết các dân tộc. Lũ con gái thì rộn rã khăn áo. Các từ láy "háo hức", "rộn ràng" đã góp phần làm nổi bật bầu không khí vui tươi ở nơi đây. Hình ảnh trẻ tinh nghịch vui chơi, cầm trên tay quả bóng khiến nhà nhà thơ liên tưởng đến "Bóng bay nâng ước mơ con trẻ". Dường như, những chùm bóng kia chính là thứ để lũ trẻ vùng cao gửi gắm mơ ước, mong muốn. Phải chăng, chúng đang hi vọng về một tương lai tươi sáng ở phía trước?

Bức tranh về cuộc sống sinh hoạt tiếp tục được điểm tô nhờ sự xuất hiện của người lớn:

"Cành mận bung cánh muốt
Giục mẹ xôn xang lá, gạo
Giục cha vui lòng căng cánh nỏ
Giục người già bản hối hả làm đu"

Hoa đã nở, xuân đã về và Tết cũng sắp ghé thăm bản làng. Ngắm nhìn cành hoa trắng muốt, người lớn lại tất bật, khẩn trương chuẩn bị cho năm mới. Mẹ vội vã tìm lá, gạo để gói bánh. Cha phấn khởi, vui mừng căng lên cánh nỏ. Còn người già trong bản lại bận rộn làm đu. Mỗi người một việc. Ai nấy đều trong trạng thái hối hả, như thể bị sự thúc giục của bông hoa mận kích thích.

Ngôi nhà đặc trưng của người vùng cao cũng được tái hiện khéo léo trong những câu thơ kết:

"Cành mận bung cánh muốt
Nhà trình tường ủ hương nếp
Giục lửa hồng nở hoa trong bếp
Cho người đi xa nhớ lối trở về..."

Thấp thoáng trong sắc trắng hoa mận là hình ảnh ngôi nhà thân thương với bốn bức tường làm từ đất nện. Ngôi nhà đơn sơ ấy đã cất chứa, lưu giữ biết bao hương vị quê hương. Đó là mùi thơm của hương nếp, của bếp lửa bập bùng. Không khí gia đình thật ấm cúng, hạnh phúc làm sao. Càng nghĩ tới, nhân vật trữ tình càng cảm thấy nhớ nhung da diết, khôn nguôi. Câu thơ cuối "Cho người đi xa nhớ lối trở về" là tâm tình, ước muốn được trở về quê nhà. Sau tất cả, những cảnh vật thân thương chính là thứ in sâu trong tâm trí con người. Đồng thời, đưa đường dẫn lối để họ quay trở lại bản làng.

Bằng hình ảnh thơ gần gũi, mang đậm màu sắc Tây Bắc; ngôn ngữ trong sáng, mộc mạc, dễ hiểu cùng biện pháp điệp cấu trúc "Cành mận bung trắng muốt", nhà thơ Chu Thùy Liên đã mang đến cho độc giả những hình dung chân thực về bức tranh thiên nhiên và con người nơi vùng cao xa xôi như Tây Bắc đại ngàn. Đồng thời, khéo léo gửi gắm tình cảm yêu mến, nhớ thương quê hương.

Qua "Mùa hoa mận", ta như được hòa mình vào không gian tươi đẹp, trong trẻo của vùng đất phía Tây Bắc Tổ quốc. Chỉ với ba khổ thơ ngắn gọn, Chu Thùy Liên đã lột tả rõ nét khung cảnh nên thơ, rất đỗi giản dị. Để rồi, từ ấy, nhắc nhở mỗi người hãy luôn nhớ về quê hương - nơi chôn rau cắt rốn.