II. Cấu tạo phân tử

III. Tính chất hóa học

IV. Ứng dụng

Metan cháy tỏa nhiều nhiệt nên được đùng làm nhiên liệu.

Metan là nguyên liệu dùng điều chế hiđro theo sơ đồ:

CH₄+ H₂O → CO₂ + H₂

Metan còn được dùng để điều chế bột than và nhiều chất khác

Giải bài tập Hóa 9 Bài 36 trang 116

Câu 1

Trong các khí sau: CH₄ , H₂, Cl₂, O₂.

a) Những khí nào tác dụng với nhau từng đôi một?

b) Hai khí nào khi trộn với nhau tạo ra hỗn hợp nổ?

Gợi ý đáp án

a) Các chất khí tác dụng với nhau từng đôi một CH₄ và O₂, H₂ và O₂; H₂ và Cl₂; CH₄ và Cl₂:

CH₄ + 2O₂  CO₂ + 2H₂O

2H₂ + O₂  2H₂O

H₂ + Cl₂  2HCl

CH₄ + Cl₂  CH₃Cl + HCl

b) Hai khí trộn với nhau tạo ra hỗn hợp nổ: CH₄ và O₂; H₂ và O₂.

CH₄ + O₂  CO₂ + 2H₂O

2H₂ + O₂  2H₂O.

Câu 2

Trong các phương trình hóa học sau, phương trình hóa học nào viết đúng? Phương trình hóa học nào viết sai?

a) CH₄ + Cl₂ → CH₂Cl₂ + H₂(ánh sáng).

b) CH₄ + Cl₂ → CH₂ + 2HCl(ánh sáng).

c) 2CH₄ + Cl₂ → 2CH₃Cl + H₂(ánh sáng).

d) CH₄ + Cl₂ → CH₃Cl + HCl(ánh sáng).

Gợi ý đáp án

Phương trình hóa học viết đúng là trường hợp d. Các trường hợp còn lại đều sai.

Câu 3

Đốt cháy hoàn toàn 11,2 lít khí metan (đktc). Hãy tính thể tích khí oxi cần dùng và thể tích khí cacbonic tạo thành. Biết thể tích các khí đo ở đktc.

Gợi ý đáp án

n_CH4 = 11,2/22,4 = 0,5 mol

Phương trình phản ứng:

CH₄ + 2O₂ → CO₂ + 2H₂O

Theo pt: n_O2 = 2. n_CH4 = 2. 0,5 = 1 mol.

n_CO2 = n_CH4 = 0,5 mol.

V_O2 = 1 x 22,4 = 22,4 lít.

V_CO2 = 0,5 x 22,4 = 11,2 lít.

Câu 4

Có một hỗn hợp khí gồm CO₂ và CH₄. Hãy trình bày phương pháp hóa học để:

a) Thu được khí CH₄.

b) Thu được khí CO₂.

Gợi ý đáp án

Phương pháp hóa học để:

a) Thu được khí CH₄:

Dẫn hồn hợp khí qua dung dịch Ca(OH)₂ dư, khí CO₂ bị giữ lại do phản ứng tạo ra CaCO₃, khí bay ra khỏi dung dịch là CH₄ có lẫn hơi nước nên dùng CaO làm khô để thu được CH₄ tinh khiết

PTHH: CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + H₂O.

b) Cho CaCO₃ thu được ở trên tác dụng với dung dịch HCl loãng ta sẽ thu được khí CO₂. Làm lạnh ngưng tụ nước sẽ thu được CO₂ tinh khiết

PTHH: CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂↑ + H₂O

Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 36

Câu 1: Tính chất vật lí cơ bản của metan là

A. chất lỏng, không màu, tan nhiều trong nước.
B. chất khí, màu vàng lục, tan nhiều trong nước.
C. chất khí, không màu, mùi xốc, nặng hơn không khí, ít tan trong nước.
D. chất khí, không màu, không mùi, nhẹ hơn không khí, ít tan trong nước.

Câu 2: Chất nào sau đây có phản ứng thế với clo?

A. CO₂ 
B. Na
C. C
D. CH₄

Câu 3: Đốt cháy khí metan bằng khí oxi. Nếu hỗn hợp nổ mạnh thì tỉ lệ thể tích của khí metan và khí oxi là

A. 1 thể tích khí metan và 3 thể tích khí oxi.
B. 2 thể tích khí metan và 1 thể tích khí oxi.
C. 1 thể tích khí metan và 2 thể tích khí oxi.
D. 3 thể tích khí metan và 2 thể tích oxi.

Câu 4: Cho các chất sau: H₂O, HCl, Cl₂, O₂, CO₂. Khí metan phản ứng được với

A. H₂O, HCl
B. Cl₂, O₂.
C. HCl, Cl₂.
D. O₂, CO₂.

Câu 5: Phản ứng hóa học đặc trưng của metan là

A. phản ứng cộng.
B. phản ứng thế.
C. phản ứng tách.
D. phản ứng trùng hợp.

Câu 6: Đốt cháy hợp chất hữu cơ nào sau đây thu được số mol CO₂ nhỏ hơn số mol H₂O?

A. CH₄ 
B. C₄H₆
C. C₂H₄
D. C₆H₆

Câu 7: Khí metan có lẫn khí cacbonic. Để thu được khí metan tinh khiết cần

A. Dẫn hỗn hợp qua nước vôi trong dư.
B. Đốt cháy hỗn hợp rồi dẫn qua nước vôi trong.
C. Dẫn hỗn hợp qua bình đựng dung dịch H₂SO₄.
D. Dẫn hỗn hợp qua bình đựng dung dịch brom dư.

Câu 8: Cho các chất sau: CH₄, Cl₂, H₂, O₂. Có mấy cặp chất có thể tác dụng với nhau từng đôi một ?

A. 2
B. 3
C. 4
D. 5

Câu 9: Thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố cacbon và hiđro trong CH₄ lần lượt là

A. 50% và 50%.
B. 75% và 25%.
C. 80% và 20%.
D. 40% và 60%.

Câu 10: Khi đốt cháy hoàn toàn 0,5 mol metan người ta thu được một lượng khí CO₂ (đktc) có thể tích là

A. 5,6 lít.
B. 11,2 lít.
C. 16,8 lít.
D. 8,96 lít.