Dàn ý phân tích cảnh vượt thác trong Người lái đò sông Đà của Nguyễn Tuân tổng hợp 7 mẫu dàn ý chi tiết đầy đủ nhất. Qua đó giúp các bạn học sinh nắm vững được kiến thức nắm được các luận điểm chính để biết cách triển khai bài văn phân tích hay.

Cảnh vượt thác là cảnh tượng người lái đò vượt qua ba trùng vi thạch trận với bao tướng dữ quân tợn. Bằng một quan niệm độc đáo về cái đẹp, đi cùng ngòi bút tài hoa, Nguyễn Tuân đã xây dựng thành công hình tượng người lái đò sông Đà – một hình tượng nghệ thuật độc đáo hấp dẫn. Vậy dưới đây là 7 dàn ý cảnh vượt thác trong Người lái đò sông Đà mời các bạn cùng đón đọc. Ngoài ra các bạn xem thêm phân tích tác phẩm Người lái đò sông Đà, phân tích hình tượng người lái đò.

Dàn ý cảnh vượt thác sông Đà - Mẫu 1

1. Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Tuân, tác phẩm "Người lái đò sông Đà" và cảnh vượt thác trong "Người lái đò sông Đà".

2. Thân bài:

a. Trình bày khái quát về tác giả Nguyễn Tuân và tác phẩm "Người lái đò sông Đà":

- Nguyễn Tuân (1910 - 1988) là người tài hoa, uyên bác, thích khám phá vẻ đẹp của thiên nhiên và con người ở mọi miền đất nước, có phong cách nghệ thuật ngông ngạo, khác người.

- "Người lái đò sông Đà" được rút từ tập tùy bút "Sông Đà", là "thứ vàng mười đã qua thử lửa" mà Nguyễn Tuân đã khám phá ra khi đến với Tây Bắc.

b. Trình bày khái quát về cảnh vượt thác trong "Người lái đò sông Đà":

- Cảnh vượt thác trong "Người lái đò sông Đà" là cảnh "xưa nay chưa từng có", là cuộc chiến dữ dội giữa thiên rộng lớn với con người bé nhỏ.

- Cảnh vượt thác được tái hiện ở ba trùng vi thạch trận với những thử thách nghiệt ngã khác nhau và sự tài tình của ông lái đò khi vượt qua cả ba trùng vi thạch trận an toàn.

c. Cảnh vượt thác ở trùng vi thạch trận thứ nhất:

- Sự đối mặt giữa thiên nhiên và ông lái đò:

+ Những hòn đá trông nghiêng thì y như là đang hất hàm hỏi cái thuyền phải xưng tên tuổi trước khi giao chiến.

+ Ông lái đò được đặt vào một tình huống đầy cam go, "hai tay giữ chặt mái chèo", hiên ngang như một tướng soái phóng thẳng vào đối phương.

- Cuộc chiến giáp lá cà diễn ra:

• Sóng nước dữ dội, hò la, "đá trái", "thúc gối" vào bụng, vào hông con thuyền, bám lấy thuyền như đô vật, nó tung ra những đòn hiểm độc nhất để "bóp chặt lấy bộ hạ người lái đò".
• Ông lái đà kiên cường, vượt qua sông, nước, thác đá "cố nén vết thương", "mặt méo bệch đi", "đánh đòn tỉa, đòn âm vào chỗ hiểm", cố gắng giữ tỉnh táo để vật lộn với sóng thác và vượt qua thạch trận ở vòng thứ nhất an toàn.

d. Cảnh vượt thác ở trùng vi thạch trận thứ hai:

- Ở vòng này tăng thêm nhiều cửa tử và chỉ có một cửa sinh để đánh lừa con thuyền rơi vào hố đen.

- Ông lái đò đã nắm chắc được binh pháp của thần sông, thần đá, không một phút nghỉ tay ông đò đã phá luôn trùng vi thạch trận thứ hai, ông "ghì cương bám chắc lấy luồng nước đúng mà phóng nhanh vào cửa sinh" khiến cho thằng đá tướng "tiu nghỉu cái mặt xanh lè thất vọng".

e. Cảnh vượt thác ở trùng vi thạch trận thứ ba:

- Trùng vi thạch trận thứ ba ít cửa hơn, bên phải bên trái đều là luồng chết.

- Ông lái đò đã chiến thắng bằng những động tác táo bạo, ông khôn ngoan vượt qua mọi cạm bẫy của thác ghềnh và đưa con thuyền về đích an toàn.

f. Đánh giá:

- Cảnh vượt thác trong "Người lái đò sông Đà" đã ngợi ca kỳ tích của ông lái đò trong thế đối lập với thiên nhiên.

- Ông lái đò mang dáng vẻ của người anh hùng thầm lặng trong cuộc chiến với thiên nhiên dữ dội, qua đó ta thấy được sự tài hoa, uyên bác của ngòi bút Nguyễn Tuân.

- Tác giả đã sử dụng nghệ thuật miêu tả giàu chất tạo hình cùng hàng loạt các động từ để khẳng định vẻ đẹp của ông lái đò trước trận chiến cam go với dòng sông Đà.

3. Kết bài:

- Khái quát lại về cảnh vượt thác trong "Người lái đò sông Đà".

Dàn ý phân tích cảnh vượt thác - Mẫu 2

I. Mở bài

• Giới thiệu đôi nét về nhà văn Nguyễn Tuân và tác phẩm Người lái đò sông Đà.
• Nguyễn Tuân đã khắc họa nên một cảnh tượng có một không hai - cảnh vượt thác của người lái đò sông Đà.

II. Thân bài

1. Khái quát về tác phẩm và cảnh vượt thác

* Về tác phẩm:

- “Người lái đò sông Đà” là kết quả của chuyến đi thực tế của nhà văn đến Tây Bắc trong kháng chiến chống Pháp, đặc biệt là chuyến đi thực tế năm 1958.

- Nguyễn Tuân đến với nhiều vùng đất khác nhau, sống với bộ đội, công nhân và đồng bào các dân tộc. Thực tiễn xây dựng cuộc sống mới ở vùng cao đã đem đến cho nhà văn nguồn cảm hứng sáng tạo.

- Tác phẩm được in trong tập tùy bút sông Đà (1960).

- Bố cục gồm ba phần:

• Phần 1 (từ đầu đến gậy đánh phèn): Sự dữ dội, hung bạo của sông Đà.
• Phần 2 (tiếp đến dòng nước sông Đà): Cuộc sống con người trên sông Đà, hình tượng người lái đò.
• Phần 3 (còn lại): Vẻ hiền hòa, trữ tình của sông Đà.

* Về cảnh vượt thác:

- Cảnh vượt thác của ông lái đò nằm ở phần thứ hai: Cuộc sống của con người trên sông Đà và hình tượng ông lái đò.

- “Cảnh vượt thác” là cảnh tượng người lái đò vượt qua ba trùng vi thạch trận với bao tướng dữ quân tợn.

- Được Nguyễn Tuân gọi là cảnh tượng có một không hai, “xưa nay chưa từng có”.

2. Phân tích cảnh vượt thác

* Ở trùng vi thứ nhất:

- Con sông Đà:

• Thạch trận với bốn cửa sinh và một cửa tử.
• Nước thác reo hò làm thanh viện cho đá.
• Sóng thác đã đánh miếng đòn hiểm độc nhất bóp chặt lấy hạ bộ.

=> Không khí trận chiến nóng bỏng gay cấn hồi hộp

- Ông lái đò:

• Thạch trận dàn bày vừa xong thì con thuyền vut tới.
• Mặt ông lái đò méo xệch đi.
• Ông đò hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng.

=> Con thuyền thoát khỏi nguy hiểm.

* Ở trùng vi thứ hai:

- Con sông Đà:

• Tăng thêm nhiều cửa tử, cửa sinh lại bố trí lệch qua phía bờ hữu ngạn
• Dòng thác hùm beo đang hồng hộc tế mạnh trên sông đá

=> Con sông Đà trở nên khôn ngoan hơn.

- Ông lái đò:

• Nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá, ông đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá.
• Ông đò ghì cương lái, băm chắc lấy luồng nước đúng mà phóng nhanh vào cửa sinh.

=> Vượt qua hết cửa tử.

* Ở trùng vi cuối cùng:

• Ít cửa hơn mà bên trái bên phải đều là luồng chết cả, luồng sống thì lại nằm ngay giữa bọn đá hậu vệ.
• Bốn năm bọn thuỷ quân cửa ải nước bên bờ trái liên xô ra cảnh níu thuyền lôi vào tập đoàn cửa tử.

=> Con sông ngày càng mưu mẹo muốn dồn người lái đò vào chỗ chết.

- Ông lái đò:

• Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa đó.
• Thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vào từ động lái được lượn được.

=> Ông lái đò đã chiến thắng con sông hung dữ.

* Nhận xét:

- Cảnh vượt thác đã thể hiện tài hoa của ông lái đò: Ông chính là hình tượng con người lao động là biểu tượng cho trí dũng song toàn trong hành trình đi tìm cái đẹp của nhà văn.

- Đây chính là một cảnh tượng có một không hai.

3. Nghệ thuật

• Ngôn ngữ phong phú, thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau.
• Sử dụng nhiều động từ mạnh.
• Lối so sánh liên tưởng độc đáo.

III. Kết bài

• Nguyễn Tuân thực sự đã xây dựng được một cảnh tượng đặc sắc “xưa nay chưa từng có”.
• Người lái đò sông Đà xứng đáng là một tác phẩm kiệt tác viết về người lao động vùng Tây Bắc.

Xem thêm Phân tích cảnh vượt thác trong Người lái đò sông Đà 

Dàn ý phân tích cảnh vượt thác - Mẫu 3

1. Mở bài

Giới thiệu về Nguyễn Tuân, tùy bút Người lái đò sông Đà và cảnh vượt thác: Nguyễn Tuân là cây bút xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại, có thể coi ông là một định nghĩa về người nghệ sĩ. Người lái đò sông Đà là bài tùy bút được in trong tập Sông Đà (1960) của Nguyễn Tuân. Nổi bật trong tác phẩm là cảnh vượt thác của ông lái đò trên dòng sông Đà hung bạo.

2. Thân bài

- Cuộc vượt thác lần một: ông Đà hiện lên như một kẻ thù nham hiểm, xảo quyệt. Trước sự hung hãn của bầy thạch tinh và sóng nước, ông lái đò kiên cường bám trụ “hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng trận địa phóng thẳng vào mình”. Trước đoàn quân liều mạng sóng nước xông vào..., ông đò “cố nén vết thương vẫn kẹp chặt lấy cái cuống lái, mặt méo bệch đi” nhưng vẫn kiên cường vượt qua cuộc hỗn chiến, vẫn cầm lái chỉ huy “ngắn gọn mà tỉnh táo” để phá tan trùng vi thạch trận thứ nhất.

- Cuộc vượt thác lần hai: Dưới cây bút tài hoa, phóng túng, con sông Đà tiếp tục được dựng dậy như “kẻ thù số một” của con người với tâm địa còn độc ác và xảo quyệt hơn. Ông lái đò “không một phút nghỉ tay nghỉ mắt, phải phá luôn vòng vây thứ hai và đổi luôn chiến thuật”.

=> Trước dòng thác hùm beo hồng hộc tế mạnh trên sông đá, ông lái đò cùng chiếc thuyền cưỡi trên dòng thác như cưỡi trên lưng hổ. Khi bốn năm bọn thủy quân cửa ải nước xô ra, ông đò không hề nao núng mà tỉnh táo, linh hoạt thay đổi chiến thuật, ứng phó kịp thời “đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo lên, đứa thì ông đè sấn lên mà chặt đôi ra để mở đường tiến” để rồi “những luồng tử đã bỏ hết lại sau thuyền”.

- Cuộc vượt thác lần ba: Bị thua ông đò ở hai lần giao tranh trước, trong trùng vi thứ ba, dòng thác càng trở nên điên cuồng, dữ dội. Chính giữa ranh giới của sự sống và cái chết, người đọc càng thấy tài nghệ chèo đò vượt thác của ông lái thật tuyệt vời. Ông cứ “phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa… vút qua cổng đá”, “vút, vút, cửa ngoài, cửa trong, lại cửa trong cùng, thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vừa tự động lái được lượn được”… để rồi chiến thắng vinh quang. Câu văn “thế là hết thác” như một tiếng thở phào nhẹ nhõm khi ông lái đã bỏ lại hết những thác ghềnh ở phía sau lưng.

- Nguyên nhân chiến thắng:

• Thứ nhất, đó là chiến thắng của sự ngoan cường, lòng dũng cảm, ý chí quyết tâm vượt qua những thử thách khốc liệt của cuộc sống.
• Thứ hai, đây là chiến thắng của tài trí con người, của sự am hiểu đến tường tận tính nết của sông Đà.

3. Kết bài

Cảm nhận chung về cảnh vượt thác: Cảnh vượt thác của ông lái đò chính là một cảnh tượng độc đáo, hấp dẫn người đọc đến từng câu từng chữ. Nguyễn Tuân đã thành công khi khắc họa cảnh tượng độc đáo này để làm nổi bật nên sự tài hoa của người lái đò sông Đà.

Xem thêm Phân tích hình tượng ông lái đò trong Người lái đò sông Đà

Dàn ý cảnh vượt thác trong người lái đò sông Đà - Mẫu 4

I.MỞ BÀI

Nhận xét về Nguyễn Tuân, nhà văn Nguyễn Minh Châu có lý khi nói: “Nguyễn Tuân là một định nghĩa về nghệ sĩ”. Đúng! Là một nghệ sĩ chân chính, Nguyễn Tuân luôn tìm tòi, khám phá những điều mới mẻ, độc đáo “chưa từng có” trong hành trình sáng tạo của mình. Bài văn “Người lái đò Sông Đà” là kết quả của một hành trình bền bỉ, sáng tạo về vẻ đẹp kỳ thú của thiên nhiên và con người Tây Bắc. Bằng tài năng và sự uyên bác của mình, Nguyễn Tuân đã khắc ghi một dấu ấn không thể phai mờ trên dòng sông Tây Bắc vừa hung bạo, vừa trữ tình, nổi lên trên dòng thác dữ dội là vẻ đẹp của người chiến sĩ sông nước “tay không chân”. “ổ để hoa” đã vượt qua nhiều vi khuẩn microlithic như một nghệ sĩ trên mặt trận vượt thác, leo ghềnh. Điều đó được khắc họa đầy ấn tượng và đầy cảm xúc qua đoạn văn sau: “Mảng đá vừa đóng xong thì thuyền lao đến […]

II.THÂN BÀI

1.Giải thích

– “Cảnh vượt thác” là cảnh tượng người lái đò vượt qua ba trùng vi thạch trận với bao tướng dữ quân tợn.

– “Xưa nay chưa từng có” – cảnh tượng hiếm gặp, trước sau chưa có.

– Thực chất của ý kiến là bàn đến tài nghệ vượt thác của ông lái đò và tài năng nghệ thuật bậc thầy của Nguyễn Tuân.

2.Nội dung

2.1. Với ngòi bút tài hoa và quan niệm thẩm mĩ về cái đẹp – Nguyễn Tuân đã xây dựng thành công hình tượng người lái đò trên sông Đà – một hình tượng nghệ thuật độc đáo, hấp dẫn.

Người khách sông Đà đã ngoài 70 tuổi nhưng thân hình rắn chắc như tượng cẩm thạch: ngực đầy củ nâu – những vết thương trên chiến trường Sông Đà mà Nguyễn Tuân gọi đó là “siêu huân chương lao động”, tay khua khoắng. như một cây sào, chân của anh ta bị uốn cong; Thế giới của anh cao vời vợi, giọng anh sang sảng như tiếng thác đổ trước ghềnh. Tả người lái đò như thế – Nguyễn Tuân đã phần nào khắc hoạ được vẻ đẹp của người lao động gắn bó với chiến trường sông nước.

Hình ảnh một nhân viên không chỉ được khắc họa qua ngoại hình mà còn thể hiện qua tính cách và trí tuệ. Ông coi sông Đà như một bản hùng ca và biết lòng sông Đà, tất cả các kênh của nó; nắm được chiến thuật của thần sông, thần đá. Vì vậy, trong một trận thủy chiến đầy dũng mãnh, phần thắng vẫn thuộc về người dân Trí Dũng và Tài Hòa.

2.2. Trí và Dũng của khách Sông Đà được Nguyễn Tuân khắc họa đậm nét ba vi khuẩn tốt. Trận hải chiến này là một cảnh tượng “vô tiền khoáng hậu”.

Đoạn đầu – Nguyễn Tuân dồn hết ngòi bút của mình vào việc miêu tả trận chiến đầu tiên của người thợ đá. Cũng trong hệ tầng vi thạch này – thác đá sông Đà đã chuẩn bị sẵn một dàn trận địa, là trận địa có 4 cửa tử, 1 cửa sinh. Ở đây nước kết hợp với đá reo vui như thanh; những tảng đá hùng vĩ, hùng vĩ; Một trong số họ trông giống như đang yêu cầu chiếc thuyền khai báo tên của nó trước khi chiến đấu và thách thức chiếc thuyền đến gần. Với các từ ngữ: hoan hô, hiên ngang, uy nghiêm, đặt câu hỏi, thách thức… người đọc có thể cảm nhận được không khí chiến đấu nóng bỏng, hồi hộp và kịch tính. Đó chính là biệt tài phù thủy của Nguyễn Tuân.

Thác đá sông Đà rất khôn ngoan, chúng không chỉ đánh trên mặt trận giáp lá cà mà còn đánh bằng cả nghệ thuật tâm lý chiến. Trước đó chúng đã dùng âm thanh của thác khiêu khích “giọng gằn mà chế nhạo”. Còn giờ đây chúng lại nhờ “nước thác làm thanh viện cho đá”. Với bản tính hung hãn như một loài thủy quái, sông Đà đã đánh phủ đầu người lái đò với những đòn thế vô cùng hiểm hóc. Sông Đà cậy thế quân đông tướng mạnh nên đã “ùa vào mà bẻ gãy cán chèo”, “liều mạng vào sát nách mà đá trái”, “thúc gối vào bụng và hông thuyền”, có lúc chúng “đội cả thuyền lên”. – Một loạt động từ được Nguyễn Tuấn huy động để miêu tả cách đánh của sông Đà làm người đọc không khỏi rùng mình trước sự hung bạo của thiên nhiên: ùa vào, bẻ gãy, đá trái, thúc gối, đội,… Bị tấn công bất ngờ nhưng người lái đò vẫn bình tĩnh. Với chiến thuật phòng ngự để dưỡng sức cho những trùng vi sắp tới, “ông đò hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng”; lúc này sông Đà lại chuyển thế bám lấy thuyền và sử dụng đòn vật “túm lấy thắt lưng ông lái đò đòi lật ngửa mình ra”. Không để cho ông đò có cơ hội xoay xở, sông Đà lại chuyển thể đánh miếng đòn hiểm độc nhất “cả cái luồng nước vô sở bất chí ấy bóp chặt lấy hạ bộ người lái đò”. Dính miếng đòn hiểm, mắt ông hoa lên, tưởng như “một cửa bể đom đóm rừng ùa xuống châm lửa lên đầu sóng”. Đòn đau khiến ông đò “mặt méo bệch đi”. Đó là cái méo bệch vốn do cái lạnh của nước làm nhăn nheo lại thêm miếng đòn đau làm ông khách sông Đà mặt như tím tái, ngây dại. Phép điệp động từ “đánh hồi lùng, đánh đòn tỉa, đánh đòn âm vào chỗ hiểm” gợi lên cơn đau dồn dập, hành hạ người lái đò. Nhưng ông đò nén đau, giọng ông vẫn bình tĩnh, tỉnh táo, sắc lạnh chỉ huy sáu bơi chèo còn lại vượt cửa tử vào cửa sinh.

Nếu đoạn văn thứ nhất, Nguyễn Tuân tập trung miêu tả thế trận một chiều từ sông Đà thì ở đoạn văn tiếp theo nhà văn tập trung miêu tả thế trận của ông khách sông Đà ở sự thông minh, linh hoạt và tài nghệ vượt thác dũng mãnh, phi thường. Chuyển từ thế trận phòng ngự, ông lái đò chuyển thế chủ động tấn công. Ở trùng vi thạch trận thứ hai này, sông Đà tăng cường một “tập đoàn cửa tử” và cửa sinh bố trí lệch qua bờ hữu ngạn. So với trùng vi một thì trùng vi này khó khăn hơn. Nhưng không vì thế mà ông đò nao núng. Với kinh nghiệm mười năm chiến trường sông nước, người lái đò đã “nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá, ông đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá”. Ông đò cũng tự triết lý với mình “cưỡi lên thác sông Đà là cưỡi đến cùng như là cưỡi hổ”, vì thế “không một phút nghỉ tay nghỉ mắt phải phá luôn vòng vây thứ hai và đổi luôn chiến thuật”. Ở trận này ông đò đánh phủ đầu với kế hoạch đánh nhanh thắng nhanh. – Như một vận động viên đua ngựa, ông đò “nắm chắc được cái bờm sóng đúng luồng rồi, ông đò ghì cương lái”, ông “phóng nhanh”, “lái miết”… tốc độ di chuyển mau lẹ. Nhưng sông Đà cũng không phải dạng vừa. Chúng xô ra định níu chiếc thuyền vào tập đoàn cửa tử. Ông đò đã cảnh giác sẵn nên “đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo”, “đứa thì đè sấn lên chặt đôi ra để mở đường tiến”. hàng loạt động từ được huy động như một đội quân ngôn ngữ hùng hậu hò reo theo từng nhịp tiến của ông đò: nắm, ghì, phóng, lái, tránh, rảo, đè, chặt…Chính nhờ sự mưu trí và tài năng ấy ông đò vượt qua hết các cửa tử. Một trùng vi với bao cửa tử, cửa sinh mà chỉ vài ngón đòn ông lái đò đã đánh sập vòng vây của lũ đá, đồng thời làm cho bọn đá phải thua cuộc với bộ mặt “tiu nghỉu, xanh lè thất vọng”. Qua đó để thấy người khách sông Đà quả thật là Trí Dũng song toàn.

Ở trùng vi thứ ba, sông Đà còn một cơ hội cuối để thử thách người lái đò. Trùng vi này ít cửa hơn mà bên trái bên phải đều là luồng chết cả, luồng sống thì lại nằm ngay giữa bọn đá hậu vệ. Có thể nói trận chiến này sông Đà đã dùng thế “trên đe dưới búa” làm cho người lái đò phải đối mặt với thế “tiến thoái lưỡng nan” nhưng vào “cái khó lại ló cái khôn” – ông lái đò đã biến chiếc thuyền sáu bơi chèo thành một mũi tên còn ông giống như một cung thủ đã “phóng thẳng thuyền chọc thủng cửa giữa. Thuyền vút qua cửa đá cánh mở, cánh khép, vút vút, cửa ngoài, cửa trong lại cửa trong cùng. Thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vừa tự động lái được, lượn được. Thế là hết thác”. Một loạt các động từ lại được Nguyễn Tuân huy động để miêu tả cách đánh của ông đò: Phóng, chọc thủng, xuyên qua, xuyên nhanh, lái được, lượn được… sự thần tốc trong cách đánh và cách đánh nhanh thắng nhanh đã giúp người lái đò vượt trùng vi đầy phi thường. Quả là “Đọc Người lái đò sông Đà, ta có ấn tượng rõ rệt về sự tự do của một tài năng, của một đấng hóa công thực sự trong nghệ thuật ngôn từ” (Phan Huy Đông). Nghệ thuật lái thuyền đến đây khiến người đọc hoàn toàn tâm phục, khẩu phục. Đúng là ông lái đò đã đạt đến mức nghệ sĩ trong nghề nghiệp của mình. Đoạn trích vì thế đã xây dựng được một “cảnh tượng xưa nay chưa từng có”. .

3.Bình luận

Ý kiến trên là đúng. Dư luận đã đánh giá sâu sắc đoạn trích và tài năng độc đáo của người lái đò sông Đà. Anh là người lao động nhưng có tính cách của tâm hồn nghệ sĩ. Trong nghệ thuật trèo ghềnh, anh là một người phi thường và tài năng. Một nghệ sĩ với phong thái ung dung, ung dung, khiêm tốn. Anh là hình ảnh của một con người lao động, là biểu tượng của lòng dũng cảm và sự chính trực trong hành trình đi tìm cái đẹp của nhà văn. Chính ý kiến này cũng đã góp phần làm sáng tỏ giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích nói riêng và tác phẩm nói chung.

III. KẾT BÀI

Nguyễn Tuân thực sự là một nghệ sĩ tài hoa bậc thầy trong việc ca ngợi những con người lao động gian khổ nguy hiểm nhưng vẻ vang, tiêu biểu là hình tượng người lái đò trong bài văn “Người lái đò sông Đà” với nhiều vẻ đẹp và phẩm chất nghệ thuật trong nghề. Màn vượt thác của du khách sông Đà quả là phi thường, xứng đáng là một trong những “cảnh tượng vô tiền khoáng hậu”.

Dàn ý phân tích cảnh vượt thác - Mẫu 5

I. Mở bài

- Giới thiệu về nhà văn Nguyễn Tuân, tác phẩm Người lái đò sông Đà: Người lái đò sông Đà là một trong những tùy bút xuất sắc nhất của nền văn học Việt Nam. Bài tuỳ bút có chất văn độc đáo, mới lạ được sáng tạo nên từ ngòi bút tài hoa và uyên bác của nhà văn Nguyễn Tuân.

- Dẫn dắt đến nội dung cần phân tích: Cảnh vượt thác của ông lái đò - một cảnh tượng có một không hai.

II. Thân bài

1. Khái quát về cảnh vượt thác

- Cảnh vượt thác của ông lái đò nằm ở phần thứ hai: Cuộc sống của con người trên sông Đà và hình tượng ông lái đò.

- “Cảnh vượt thác” là cảnh tượng người lái đò vượt qua ba trùng vi thạch trận với bao tướng dữ quân tợn.

- Được Nguyễn Tuân gọi là cảnh tượng có một không hai.

2. Phân tích cảnh vượt thác

* Vòng đấu thứ nhất:

- Con sông Đà:

• Thạch trận với bốn cửa sinh và một cửa tử.
• Nước thác reo hò làm thanh viện cho đá.
• Sóng thác đã đánh miếng đòn hiểm độc nhất bóp chặt lấy hạ bộ.

=> Không khí trận chiến nóng bỏng gay cấn hồi hộp

- Ông lái đò:

• Thạch trận dàn bày vừa xong thì con thuyền vut tới.
• Mặt ông lái đò méo xệch đi.
• Ông đò hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng.

=> Con thuyền thoát khỏi nguy hiểm.

* Vòng đấu thứ hai:

- Con sông Đà:

• Tăng thêm nhiều cửa tử, cửa sinh lại bố trí lệch qua phía bờ hữu ngạn
• Dòng thác hùm beo đang hồng hộc tế mạnh trên sông đá

=> Con sông Đà trở nên khôn ngoan hơn.

- Ông lái đò:

• Nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá, ông đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá.
• Ông đò ghì cương lái, băm chắc lấy luồng nước đúng mà phóng nhanh vào cửa sinh.

=> Vượt qua hết cửa tử.

* Vòng đấu thứ ba:

• Ít cửa hơn mà bên trái bên phải đều là luồng chết cả, luồng sống thì lại nằm ngay giữa bọn đá hậu vệ.
• Bốn năm bọn thuỷ quân cửa ải nước bên bờ trái liên xô ra cảnh níu thuyền lôi vào tập đoàn cửa tử.

=> Con sông ngày càng mưu mẹo muốn dồn người lái đò vào chỗ chết.

- Ông lái đò:

• Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa đó.
• Thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vào từ động lái được lượn được.

=> Ông lái đò đã chiến thắng con sông hung dữ.

- Nhận xét cảnh vượt thác: một cảnh tượng độc đáp, thể hiện được tài năng của ông lái đò.

III. Kết bài

Cảm nhận chung về cảnh vượt thác: Cảnh vượt thác trong “Người lái đò sông Đà” đã trở thành một cảnh tượng “xưa nay chưa từng có” góp phần tô đậm chất tài hoa nghệ sĩ của người lái đò sông Đà. Còn Nguyễn Tuân đích thực là một nhà văn của cái đẹp.

Xem thêm Phân tích hình tượng con sông Đà trong Người lái đò sông Đà 

Gợi ý cảnh vượt thác trong Người lái đò sông Đà - Mẫu 6

Cảnh vượt thác qua ba trùng vi thạch trận:

- Ở trùng vi thứ nhất:

+ Sông Đà chia thành năm cửa trận (bốn cửa tử và một cửa sinh), cửa sinh được ngụy trang nằm lập lờ bí hiểm phía tả ngạn.

+ Vừa vào thạch trận sóng, nước, đá sông hò la vang dậy. Sóng nước đá trái, thúc gối vào bụng, vào hông thuyền. Nước như một đô vật “túm thắt lưng ông đò đòi vật ngửa mình ra giữa trận nước vang trời thanh la não bạt”.

+ Bị trúng đòn, mắt người lái đò như thấy một cửa bể đom đóm nhưng cố nén vết thương, hai chân vẫn kẹp chặt lấy cuống lái. → Ông lái đò thật sự là một con người lão luyện, luôn bình tĩnh, dũng cảm, biết nén mọi đau đớn để chiến thắng đối chủ hiểm ác của mình..

- Ở trùng vi hai:

+ Chiến thuật thay đổi: Thêm nhiều cửa tử, cửa sinh lại bố trí lệch sang phía bờ hữu ngạn nhằm đánh lừa con thuyền.

+ Ông lái đò đã nắm chắt binh pháp của thần sông thần đá nên đã nắm chặt được bờm sóng đúng luồng rồi ghì cương lái...mà phóng nhanh vào cửa sinh.

+ Đám thuỷ quân định níu thuyền lôi vào tập đoàn cửa tử. Nhưng ông đã có cách trị, đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo lên, đứa thì ông chặt đôi ra để mở đường tiến. → Một con người có nhiều kinh nghiệm, có hành động chuẩn xác, mau lẹ, quyết đoán.

- Ở trùng vi thứ ba:

+ Ít cửa nhưng đều là nguồn chết cả. Cửa sinh nằm giữa bọn đá hậu vệ của con thác.

+ Ông lái đò như một chỉ huy dạn dày kinh nghiệm: Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa mà vượt qua cổng đá. Thuyền như một mũi tên xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vừa tự động lái được, lượn được. Thế là hết thác. → Trình độ chèo thuyền lái đò vượt thác đã nâng lên thành nghệ thuật chèo đò – “một tay lái ra hoa”.

⇒ Qua ba lần vượt trùng vi thạch trận, tác giả ca ngợi sự trí dũng tài hoa, ca ngợi tư thế chiến thắng của con người trước thiên nhiên hung hãn, mà cụ thể là chính dòng sông Đà nham hiểm thâm độc, hung bạo.

Dàn ý cảnh vượt thác sông Đà - Mẫu 7

I. Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Tuân, tác phẩm "Người lái đò sông Đà" và cảnh vượt thác trong "Người lái đò sông Đà".

II. Thân bài:

1. Vẻ đẹp trí dũng, tài hoa của ông lái đò khi vượt thác:

– Hoàn cảnh xuất hiện: Khắc họa trong tương quan với hình ảnh sông Đà hung bạo, hùng vĩ. Cuộc giao tranh với ba trùng vi thạch trận:

+ Ở trùng vi thứ nhất, ông lái đò được đặt trong tình huống thử thách đặc biệt: chiến đấu với thác dữ sông Đà, vượt qua ba trùng vi thạch trận bằng tài nghệ “ tay lái ra hoa”. Vừa vào trận, sóng nước, đá sông hò la vang dậy, ùa vào bẻ gãy cán chèo võ khí, đá trái thúc vào bụng, vào hông thuyền. Nước như đô vật túm thắt lưng ông đò rồi đánh miếng đòn độc, đánh vào chỗ hiểm. Nhưng ông đò cố nén vết thương, hai chân vẫn kẹp chặt cuống lái, mặt méo bệch đi. Trên con thuyền sáu bơi chèo vẫn nghe rõ tiếng chỉ huy ngắn gọn và tỉnh táo của người cầm lái. Ông đò thực là một chiễn sĩ dũng cảm, rất bình tĩnh nén mọi đau đớn để chiến thắng kẻ thù.

+ Sang trùng vi thứ hai, không một phút ngừng tay nghỉ mắt, ông đò thay đổi chiến thuật. Rất nham hiểm, xảo quyệt, sông Đà tăng thêm cửa tử, bố trí cửa sinh lệch sang bên phải để đánh lừa ông lái…Hai câu văn: “Ông lái đã nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá. Ông đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này” được Nguyễn Tuân sử dụng ngôn ngữ quân sự (binh pháp, phục kích), biện pháp tu từ nhân hoá (thần sông thần đá), động từ mạnh toàn thanh trắc (nắm, thuộc) nhằm tạo cảm giác mãnh liệt khi tả chân dung ông đò.Nắm chặt bờm sóng, ông đò ghì cương bám chắc lấy luồng nước đúng, phóng nhanh vào cửa sinh mà lái miết một đường chéo. Hành động của ông lão thành thạo, chính xác, dũng mãnh trong từng động tác, đúng là tay lái ra hoa, điêu luyện của người nghệ sĩ. Bằng trí dũng, nghị lực kiên cường, người lái đò đã đánh bại “dòng thác hùm beo đang hồng hộc tế mạnh”.

+ Đến trùng vi thứ ba: dòng thác ác hiểm mở ra ít cửa hơn, nhưng bên phải bên trái đều là cửa tử. Luồng sống ở ngay giữa bọn đá hậu vệ. Như một lão tướng, dày dạn kinh nghiệm, dũng cảm, nhanh gọn, dứt khoát, ông đò bình tĩnh tiến vào trận địa, rồi bất ngờ phóng thẳng, chọc thủng cửa giữa. Con thuyền như một mũi tên lao vút xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vừa lái được, lượn được qua cổng đá cánh mở cánh khép. Thế là qua luồng chết, thế là hết cửa tử, ra đến cửa sinh,… dòng sông vặn mình vào một bến cát có hang lạnh. Ông đò uy nghi rạng rỡ trở về từ cõi chết. Ông đã chiến thắng thiên nhiên, làm chủ cuộc đời. Cuối cùng thiên nhiên phải khuất phục dưới sự tài ba và lòng dũng cảm tuyệt vời của con người.

Một mình một thuyền, ông lái giao chiến với sóng thác dữ dội như một viên dũng tướng luôn bình tĩnh đối đầu với bao nguy hiểm: “ hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng trận địa phóng thẳng vào mình…”, gan góc và bản lĩnh trước “ sóng nước như thể quân liều mạng vào sát nách mà đá trái mà thúc gối vào bụng và hông thuyền…”, và “ông lái đò cố nén vết thương…hai chân vẫn kẹp chặt lấy cuống lái…” , mặc dù “ mặt méo bệch đi ” vì những luồng sóng “ đánh đòn âm, đánh đòn tỉa”, “ nhưng trên cái thuyền sáu bơi chèo, vẫn nghe tiếng chỉ huy ngắn gọn tỉnh táo của người cầm lái” …

Đối mặt với thác dữ sông Đà, ông đò có một lòng dũng cảm vô song: “Cưỡi lên thác sông Đà, phải cưỡi đến cùng như là cưỡi hổ” … Ông lái đò khôn ngoan vượt qua mọi cạm bẫy của thác ghềnh, đưa con thuyền vượt thác an toàn khi “ những luồng tử đã bỏ hết lại sau thuyền” , còn lũ đá thì “thất vọng thua cái thuyền”… Cuộc đọ sức giữa con người với thiên nhiên thật ghê gớm, căng thẳng, đầy sáng tạo và con người đã chiến thắng.

Việc đưa con thuyền tìm đúng luồng nước đúng, vượt qua bao cạm bẫy của thạch trận sông Đà quả thực là một nghệ thuật cao cường từ một tay lái điêu luyện. Vẻ đẹp người lái đò Sông Đà là vẻ đẹp của người anh hùng lao động trong công cuộc dựng xây cuộc sống mới của đất nước.

III. Kết bài:

- Khái quát lại về cảnh vượt thác trong "Người lái đò sông Đà".