Tính bảo hiểm xã hội 1 lần là quyền lợi của người lao động khi đến đủ điều kiện lãnh, hưởng, nhận BHXH theo quy định.
Tuy nhiên việc xác định cách tính, mức hưởng và quyền lợi liên quan sao cho đúng là câu hỏi băn khoăn của rất nhiều người lao động mà không phải ai cũng hiểu và áp dụng đúng quy định. Chính vì vậy trong bài viết dưới đây Download.vn giới thiệu đến các bạn đọc cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần chi tiết nhất. Hi vọng qua đó các bạn có thể hiểu được điều kiện hưởng, công thức tính mức hưởng BHXH. Ngoài ra các bạn làm hành chính nhân sự xem thêm File Excel tính tiền nhận BHXH 01 lần cho người lao động năm 2022.
Cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần 2022
1. Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?
Căn cứ theo Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì bảo hiểm xã hội là sự bù đắp một phần thu nhập dành cho người lao động khi người lao động bị ốm đau, thai sản hay bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết.
Dựa vào cơ sở này mà trong một số trường hợp những người lao động tham gia BHXH sẽ được yêu cầu giải quyết BHXH 1 lần.
2. Điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần
Căn cứ vào quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 sửa đổi bởi khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động năm 2019 và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13, người lao động được rút bảo hiểm xã hội 01 lần khi thuộc một trong các trường hợp:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;
- Lao động nữ là cán bộ, công chức xã hoặc hoạt động không chuyên trách ở cấp xã từ đủ 55 tuổi 08 tháng (năm 2022) mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện;
- Ra nước ngoài để định cư;
- Đang mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, học viên quân đội, công an,… khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu;
- Tham gia BHXH bắt buộc sau 01 năm nghỉ việc hoặc tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
3. Công thức tính bảo hiểm xã hội 1 lần
Căn cứ khoản 2 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần dựa trên số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính bằng:
- 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;
- 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Cụ thể, theo Điều 19 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, số tiền bảo hiểm xã hội 1 lần được xác định theo công thức:
Mức hưởng = (1,5 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) + (2 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014)
Trong đó:
- Thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì từ 01 - 06 tháng được tính là ½ năm, từ 07 - 11 tháng được tính là 01 năm.
Trường hợp tính đến trước 01/01/2014 nếu thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ 01/01/2014 trở đi.
- Mbqtl là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Mbqtl = (Số tháng đóng BHXH x Tiền lương tháng đóng BHXH x Mức điều chỉnh hàng năm) : Tổng số tháng đóng BHXH
Theo Điều 2 Thông tư 36/2021/TT-BLĐTBXH, mức điều chỉnh tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động áp dụng từ 01/01/2022 đến hết 31/12/2022 xem ở bảng trên.
4. Ví dụ cách tính bảo hiểm xã hội một lần
Ví dụ 1: Ông Nam có thời gian tham gia BHXH từ tháng 10/2017 đến tháng 04/2019 như sau:
- Từ tháng 10/2017 - 12/2017: Mức lương 4.500.000 đồng/tháng.
- Từ tháng 01/2018 - 03/2019: Mức lương 5.000.000 đồng/tháng.
- Tháng 04/2019: Mức lương 5.500.000 đồng/tháng.
Tổng thời gian tham gia BHXH của ông Nam là 01 năm 07 tháng (làm tròn 02 năm). Thời điểm đủ điều kiện nộp hồ sơ hưởng BHXH 01 lần từ tháng 05/2020. Nếu năm 2022, ông Nam làm thủ tục hưởng BHXH 01 lần thì sẽ được nhận:
Mức lương bình quân = {(3 x 4.500.000 x 1,12) + (12 x 5.000.000 x 1,08) + (3 x 5.000.000 x 1,05) + (1 x 5.500.000 x 1,05)} : 19 = 5.339.211 đồng
Mức hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần = 2 x 5.339.211 x 2 = 21.356.844 đồng.
Ví dụ 2:
Trên sổ ghi Ông A làm từ tháng 06 đến tháng 12/2015: lương đóng bảo hiểm là 4.000.000 đồng. Tháng 01 đến tháng 10/2016: lương đóng bảo hiểm là 4.900.000 đồng. Vậy tổng số tiền Ông A nhận được là bao nhiêu.
*Cách tình hưởng trợ cấp BHXH 1 lần được tính theo số năm tham gia BHXH.
Lưu ý:
- Thời gian tham gia BHXH lẻ: từ 1-6 tháng tính ½ năm; từ 7-11 tháng tính 1 năm.
- Mức hưởng BHXH một lần không bao gồm số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện (Trừ trường hợp bị bệnh hiểm nghèo)
Như vậy, mức bảo hiểm một lần bạn có thể rút là:
- Từ tháng 06/2015 đến tháng 12/2015 : 07 tháng
- Từ tháng 01/2016 đến tháng 10/2016: 10 tháng
- Tổng thời gian bạn đóng BHXH = 17 tháng = 1.5 ( vì thời gian từ 01-06 tháng tính bằng 1/2 năm )
Hệ số điều chỉnh tiền lương thực hiện theo Bảng 1 Thông tư 32/2017/TT-BLĐTBXH về quy định mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành: Năm 2015 hệ số là 1,06. Năm 2016 hệ số là 1,04.
- Tổng lương đóng là: 4.000.000 x 7 x 1,06 + 4.900.000 x 10 x 1,04 = 80.640.000 đồng
- Lương bình quân = 80.640.000 : 17 = 4.743.529 đồng
- Mức bảo hiểm xã hội 1 lần = 4.743.529 x 1.5 x 2 = 14.230.587 đồng.
Như vậy, ông A được hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần thì số tiền bạn sẽ nhận được là 14.230.587 đồng.
5. Hồ sơ hưởng BHXH 1 lần
Căn cứ Điều 109, Luật BHXH Việt Nam quy định hồ sơ hưởng BHXH 1 lần bao gồm:
- Sổ bảo hiểm xã hội.
- Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động.
Đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:
a) Hộ chiếu do nước ngoài cấp;
b) Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài;
c) Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
6. Thời gian giải quyết hồ sơ BHXH 1 lần
Căn cứ Điều 110, Luật BHXH Việt Nam quy định trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ của người đủ điều kiện hưởng, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ giải quyết và tổ chức chi trả bảo hiểm cho người lao động.