Đoạn trích “Kiều ở lầu Ngưng Bích” là đoạn thơ tả cảnh ngụ tình đặc sắc nhất, thành công nhất trong Truyện Kiều của Nguyễn Du. Tám câu thơ cuối được coi là tuyệt bút, thần bút đã diễn tả nỗi buồn của Thúy Kiều bằng những cảnh thiên nhiên làm nền cho hoạt động nội tâm của nhân vật. “Buồn trông cửa bể chiều hôm/ Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?”. Đây là một hình ảnh gợi nhớ thương da diết quê hương và gia đình: con thuyền với cánh buồm thấp thoáng trong ánh hoàng hôn nơi cửa bể không chỉ gợi nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương mà còn gợi thân phận lênh đênh trôi dạt của Kiều không biết đến bao giờ mới trở về đoàn viên sum họp với gia đình”. Nhìn một ngọn nước mới sa, trên đó bập bềnh cánh hoa trôi man mác khiến cho Kiều thêm buồn, buồn bởi cái thân phận bập bềnh chìm nổi, vô định của mình “Buồn trông ngọn nước mới sa/ Hoa trôi man mác biết là về đâu?”. Cánh hoa mỏng manh yếu đuối lại chìm nổi giữa ngọn nước đang ào ào tuôn chảy chắc chắn là không đủ sức chống đỡ sức mạnh tàn phá của thiên nhiên. Tiếp đến là nội cỏ rầu rầu giữa chân mây mặt đất toàn một màu xanh trải xa tít tăp như nỗi buồn thương, bi thương vô vọng kéo dài không biết đến bao giờ. Nó như cái tương lai mịt mờ đang hiện ra trước mắt Kiều không thể nào xác định được. Ngọn cỏ rầu rầu là ngọn cỏ không đủ sức vươn lên cũng giống như Kiều mà thôi: “Buồn trông nội cỏ rầu rầu/ Chân mây mặt đất một màu xanh xanh”. Hai câu thơ cuối tả một thiên nhiên dữ dội với gió cuốn mặt duềnh, với tiếng sóng ầm ầm, bủa vây, bao quanh Thủy Kiều khiến cho nàng sợ hãi. Âm thanh “ầm ầm” được đảo lên đầu câu không chỉ là âm thanh của tiếng sóng, tiếng gió, của đất trời mà còn là âm thanh của cuộc đời bão táp mưa sa đã, đang và sẽ đổ ập xuống cuộc đời nàng - một kiếp người nhỏ bé trong một xã hội đầy rẫy những bất công phi lí. Kiều muốn trốn chạy mọi nỗi buồn nhưng không thể thoát và khi nỗi buồn dâng lên đến tột đỉnh, nó trở thành nỗi tuyệt vọng, sợ hãi trong lòng nàng. Thật đáng thương kiếp hồng nhan giữa mênh mông hoang vắng. Có thể nói, cảnh vật qua đôi mắt Kiều đã được tô đậm liên tiếp dồn dập qua điệp ngữ “buồn trông” lặp lại đến bốn lần tạo âm hưởng trầm buồn dài lê thê và diễn đạt được nỗi buồn bao la mán mác. Với bút pháp tài hoa, độc đáo trong nghệ thuật tả cảnh ngụ tỉnh và trong việc sừ dụng sáng tạo ngôn ngữ văn học với con mắt trông thấu cả sáu cõi, tấm lòng nghĩ suốt cả nghìn đời, Nguyễn Du đã khắc họa một bức tranh tâm cảnh phong phú, sinh động mà mỗi lời thơ trong đoạn trích như có máu và nước mắt.

@Nie~

 Nếu Truyện Kiều là một kiệt tác thì đoạn trích này được đánh giá là một kiệt tác của Truyện Kiều, đoạn thơ là đỉnh cao của bút pháp tả cảnh ngụ tình trong tác phẩm.Từ một thiếu nữ tài sắc vẹn toàn sống trong cảnh êm đềm trướng rũ màn che, Kiều đã bán mình để chuộc cha và em vì thế nàng trở thành một món hàng mua đi bán lại, bị người ta cân đo đong đếm. Sau khi biết mình đã bị lừa vào chốn lầu xanh, Kiều mấy lần tự tử mà không được.Rồi Tú Bà đưa Kiều ra giam lỏng ở Lầu Ngưng Bích. Trong giờ phút mà tưởng chừng như đang yên tĩnh thì chính trong lòng nàng Kiều đang ngổn ngang trăm mối. Tất cả những gì xảy ra trước đó được hiện về để rồi chỉ còn lại cảm giác đau buồn nhớ thương, nỗi cô đơn cứ bủa vây lấy nàng.Lầu Ngưng Bích là nơi lầu cao có thể quan sát được mọi góc nhìn. Không gian ở đây như có chiều cao, chiều rộng, chiều sâu. Nàng gần như trơ trọi giữa một không gian mênh mông hoang vắng trong hoàn cảnh hành khách tha phương nơi đất khách quê người. Đã cô đơn giờ lại còn ô nhục:

Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung
Bốn bề bát ngát xa trông
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia

Cả một không gian mênh mông, hoang vắng, không một bóng người, không một tiếng chim, không một mái nhà càng tô đậm thêm hoàn cảnh cô độc, lẻ loi của nàng Kiều. Ngồi từ trên cao trông về nơi xa trong buổi chiều muộn dưới màn sương mờ ảo chỉ thấy được dáng vẻ của những dãy núi xa xa.Nhìn khắp nơi chỉ thấy sự rợn ngợn và sự trơ trọi của chính mình. Không gian càng hun hút càng thăm thẳm bao nhiêu lại càng đối lập với sự bé nhỏ đơn độc của người con gái ấy bấy nhiêu. Hình ảnh cát vàng cồn nọ gợi lên cảm giác về sự hoang vắng cô liêu sầu muộn.Sớm Kiều chỉ biết đối diện với mây, đêm đến nàng cũng chỉ biết đối diện với đèn dầu hiu hắt. Đó là một vòng tròn thời gian tuần hoàn, khép kín tựa như một sợi dây thừng trói chặt nàng trong nỗi cô đơn cùng cực, càng cố vùng vẫy càng bị thít chặt lại, những vết thương không bao giờ liền sẹo. Cũng như nữ sĩ Hồ Xuân Hương tài hoa, xinh đẹp nhưng đa đoan, kiếp sống mong manh, bi kịch càng khao khát hạnh phúc lại càng đổ vỡ, càng mong mỏi tình yêu lại càng cô đơn buồn tủi. Trong bài thơ Tự tình nàng viết:

  Chén rượu hương đưa say lại tỉnh

 Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn

 Thời gian cũng tuần hoàn, lạnh lùng như thế. Và người con gái ấy phản kháng, quẫy đạp chỉ bằng cách mượn rượu để giải sầu. Nhưng càng uống càng say, càng say càng tỉnh, càng tỉnh càng đau. Tận cùng của nỗi cô đơn ấy là một nỗi cô đơn khác ghê gớm hơn, trống trải hơn.Những câu thơ của đại thi hào Nguyễn Du và bà chúa thơ Nôm đều đi sâu vào thế giới bên trong đầy phức tạp của người phụ nữ để đồng cảm, chia sẻ, yêu thương và trân trọng họ.

HỌC TỐT NHÉ BẠN!!!UwU