Tuần 12 - Tập đọc: Mùa thảo quả - Tiếng Việt 5

a. Luyện đọc

• Các từ khó:
  • Đản Khao, Chin San, đỏ chon chót, nhấp nháy
• Luyện đọc câu:
  • Gió thơm. // Cây cỏ thơm. // Đất trời thơm.

b. Đọc - hiểu

• Từ ngữ
  • Thảo quả: Cây thân cỏ, quả hình bầu dục, lúc chín màu đỏ, tỏa mùi thơm ngào ngạt, dùng làm thuốc hoặc gia vị.
  • Đản Khao, Chin San: Tên những vùng đất thuộc tỉnh Lào Cai.
  • Sầm uất: Đông đúc, nhộn nhịp (ý trong bài là nhiều tới mức um tùm, rậm rạp).
  • Tầng rừng thấp: Tầng rừng gồm các loại cây bụi và dây leo dưới đất (tầng rừng giữa gồm các loại cây có độ cao trung bình; tầng rừng cao gồm các loại cây to, thân cao vút, tán rộng).
• Bố cục
  • Chia làm 3 đoạn
    • Đoạn 1: Thảo quả trên rừng... nếp khăn.
    • Đoạn 2: Thảo quả trên rừng... không gian.
    • Đoạn 3: Sự sống... nhấp nháy vui mắt.
• Ý nghĩa
  • Thấy được vẻ đẹp, hương thơm đặc biệt, sự sinh sôi, phát triển nhanh đến bất ngờ của thảo quả. Cảm nhận được nghệ thuật miêu tả đặc sắc của tác giả.

Câu 1 (trang 114 sgk Tiếng Việt 5): Thảo quả báo hiệu vào mùa bằng cách nào? Cách dùng từ đặt câu ở đoạn đầu có gì đáng chú ý?

Gợi ý:

• Thảo quả báo hiệu vào mùa bằng mùi thơm đặc biệt quyến rũ lan xa, cho gió thơm, cây cỏ thơm, từng nếp áo, nếp khăn của người đi rừng cũng thơm.
• Các từ thơm lặp đi lặp lại có tác dụng nhấn mạnh mùi hương đặc biệt của thảo quả.
• Câu 2 khá dài có các từ ngữ lướt thướt, quyến rũ, ngọt lựng, thơm nồng tạo cảm giác hương thơm lan tỏa kéo dài. Các câu ngắn như: gió thơm, cây thơm, đất trời thơm gợi tả một người đang hít vào để cảm nhận mùi thơm của thảo quả lan tỏa trong không gian.

Câu 2 (trang 114 sgk Tiếng Việt 5): Tìm những chi tiết cho thấy cây thảo quả phát triển rất nhanh?

Gợi ý:

• Những chi tiết cho thấy cây thảo quả phát triển rất nhanh là: Qua một năm, hạt thảo quả đã thành cây, cao tới bụng người. Một năm sau nữa, mỗi thân lẻ đâm thêm hai nhánh mới. Thoáng cái, thảo quả đã thành từng nhóm lan tỏa, vươn ngọn xòe lá, lấn chiếm không gian.

Câu 3 (trang 114 sgk Tiếng Việt 5): Hoa thảo quả này ra ở đâu? Khi thảo quả chín, rừng có những nét đẹp gì?

Gợi ý:

• Hoa thảo quả nảy dưới gốc cây. Khi thành quả chín, rừng rất đẹp. Dưới đáy rừng rực lên những chùm thảo quả đỏ chon chót, như chứa lửa, chứa nắng. Rừng ngập hương thơm. Rừng sáng như có lửa hắt lên từ dưới đáy rừng. Rừng say ngây ngất và ấm nóng. Thảo quả như những đốm lửa hồng, thắp nhiều ngọn mới, nhấp nháy.

• Ngoài ra, các em có thể tham khảo bài giảng Chính tả Nghe - viết: Mùa thảo quả để chuẩn bị thật tốt cho tiết học sau.