Soạn bài Ca dao dân ca những câu hát về tình cảm gia đình- Soạn văn lớp 7

    1. Lời của từng bài ca dao là lời của ai, nói với ai? Tại sao em khẳng định như vậy?

Đây là lời của cha mẹ nói với con:

• Công cha như núi, nghĩa mẹ như nước biển Đông.
• Tiếng gọi “con ơi”.

   2. Tình cảm mà bài 1 muốn diễn tả là tình cảm gì? Hãy chỉ ra cái hay của ngôn ngữ, hình ảnh, âm điệu của bài ca dao này. Tìm những câu ca dao cũng nói đến công cha nghĩa mẹ tương tự như bài 1.

    Đây là lời của người con gái lấy chồng xa quê nối với mẹ và hướng về quê mẹ. Dấu hiệu khẳng định:

• Đối tượng mà lời ca dao hướng tới ‘Quê mẹ .
• Trong ca dao dân ca, không gian “Ngõ sau", “Bến sông" thường gắn với tâm trạng của người phụ nữ.

   3. Bài 2 là tâm trạng người phụ nữ lấy chồng xa quê. Hãy nói rõ tâm trạng đó qua việc phân tích các hình ảnh thời gian, không gian, hành động và nỗi niềm của nhân vật.

   Đây là lời của con cháu nói với ông bà hoặc nói với người thân. Dấu hiệu khẳng định:

• “Nuộc lạt mái nhà" là hình ảnh gợi nhớ người thân gia đình trong ca dao, dân ca.
• Đối tựợng của nỗi nhớ: “ông bà”.

4. Bài 3 diễn tả nồi nhớ và sự kính yêu đối với ông bà. Tình cảm đó được diễn tả như thế nào? Cái hay của cách diễn tả đó.

   Đây là lời của con cháu nói với ông bà hoặc nói với người thân. Dấu hiệu khẳng định:

• “Nuộc lạt mái nhà" là hình ảnh gợi nhớ người th&n gia dinh trong ca dao, dân ca.
• Đôì tựợng của nỗi nhớ: “ông bà”.

   5. Trong bài 4, tình cảm anh em thân thương được diễn tả như thế nào? Bài ca dao này nhắc nhở chúng ta điều gì?

   Nội dung là lời của những người lớn trong gia đình (ông bà, cha mẹ, cô bác...) nói với những người nhỏ (con, cháu) trong gia đình, hoặc là lời của anh em tâm sự với nhau. Vì nội dung câu hát là lời căn dặn,lời tâm sự.

    Khác với “người xa”, anh em có những cái “cùng”, “chung”, “một “.

 Trong đó, “cùng chung bác mẹ” và “một nhà” là cùng huyết thống và cùng những kỉ niệm sướng khổ với nhau trong mái ấm gia đình. Như thế, anh em tuy hai là một.                       

-       Lời khuyên yêu thương gắn bó được so sánh “như thể tay chân”. Tay, chân cùng là những bộ phận của một cơ thể. Sự so sánh ấy cho thấy sự gắn bó anh em thật là máu thịt, tình cảm anh em thật là thiêng liêng.

6. Những biện pháp nghệ thuật nào được cả bốn bài ca dao sử dụng?

Những biện pháp nghệ thuật dược cả bốn bài ca dao sử dụng là:

• Thế thơ lục bát.
• Cả bốn bài đều sử dụng những hình ảnh quen thuộc để diễn đạt tình cảm như: núi, biển, ngõ sau, tay, chân... trong đó thường sử dụng biện pháp tu từ so sánh.